Innanríkisráðuneytið leitaði samráðs á vef sínum á liðnum vetri um hvort þörf væri á endurskoðun á mannanafnalögum eða hvort fella mætti þau úr gildi. Alls bárust 30 umsagnir og Innanr. Þetta kemur fram í nýrri frétt á vef Innanríkisráðuneytisins. Ráðuneytið mun á næstunni kanna, í samstarfi við Félagsvísindastofnun Háskóla Íslands, hvert viðhorf almennings til löggjafar um mannanafnanöfn er.
Í mars síðastliðnum birti innanríkisráðuneytið frétt með yfirskriftinni „Er þörf á endurskoðun mannanafnalaga?“ Efnt var til opins samráðs á vefnum um breytingar á lögum um mannanöfn og fólk hvatt til að senda umsagnir með sjónarmiðum sínum. Þrír möguleika voru settir fram og óskað var eftir því að þeir sem sendi inn umsögn tilgreindu hvern þeirra þeir aðhylltust.
Möguleikarnir þrír voru eftirfarandi:
A - Hvorki er talin þörf á endurskoðun ákvæða mannanafnalaga um nafngjafir né störf mannanafnanefndar. Þeir almannahagsmunir sem liggja að baki ákvæðunum eru óbreyttir en í störfum mannanafnanefndar verði framvegis lögð meiri áhersla á þau sjónarmið sem fram hafa komið í dómaframkvæmd.
B - Rétt er talið að gera tilteknar breytingar á mannanafnalögum, m.a. út frá þeim sjónarmiðum sem fram hafa komið hjá dómstólum. Áfram verða í löggjöf reglur um nöfn og nafngjafir en þær endurskoðaðar út frá sjónarmiðum í samfélaginu í dag. Þá verður hlutverk mannanafnanefndar jafnframt endurskoðað með hliðsjón af þessu.
C - Rétt er talið að fella úr mannanafnalögum takmarkanir á nafngjöf og gefa þannig fullorðnum einstaklingum og foreldrum barna frelsi til að velja nöfn sín og barna sinna. Mannanafnanefnd er þá óþörf og hún því lögð niður. Rétt er að geta þess að fyrir Alþingi liggur nú frumvarp 14 þingmanna til breytinga á mannanafnalögum þar sem þessi leið er lögð til.
Alls bárust 30 umsagnir. Þrír aðhylltust möguleika A og í umsögnun þeirra komu meðal annars fram skoðanir um mikilvægi þess að skýrt regluverk væri til staðar, meðan annars vegna barnaverndarsjónarmiða. Sjö aðhylltust möguleika B. Í umsögnum þeirra komu m.a. fram skoðanir þess efnis að mikilvægt væri að gæta að velsæmis- og barnaverndarsjónarmiðum og að auka ætti frelsi einstaklinga til þess að velja sér nöfn, s.s. ættarnöfn. Fram komu sjónarmið um að nafngjöf ætti að fá að þróast í takt við tíðaranda og um mikilvægi þess að verja íslenskar hefðir í nafngjöf. Þá kom fram að skýr mörk ættu að vera á milli kvenkyns- og karlkynsnafna.
Langflestir sem skiluðu inn umsögn, eða 20 talsins, aðhylltust möguleika C. Á vef ráðuneytisins segir að „íumsögnum þeirra voru m.a. skoðanir þess efnis að núverandi löggjöf væri tímaskekkja, nafngjöf ætti að fá að þróast í takt við tíðaranda og mikilvægt væri að auka frelsi einstaklinga til nafngjafar og um leið minnka afskipti ríkisins. Þó væri mikilvægt að gæta að barnaverndarsjónarmiðum. Mikilvægt væri að fólk sem vill bera nafn frá hinu kyninu, t.d. sökum kynleiðréttingar nyti frelsis til þess. Einnig þyrfti að huga að frelsi fólks til að velja sér ættarnöfn og erlend nöfn.
