Tann­læknar gegna marg­vís­legu hlut­verki við við­hald tann­heilsu okk­ar, eitt þeirra er að gera við tennur sem hafa skemmst. Við­gerðin felur oft í sér að bora burt skemmdum tann­vef og fylla svo uppí tönn­ina með efnum sem eru lík­leg til að tolla í tönn­un­um, sama hvað á geng­ur. Þegar búið er að gera við tönn með þessum hætti er hún vel not­hæf en hún verður þó aldrei heil á ný. En hvað ef við gætum örvað tenn­urnar til að end­ur­nýja sig?

Þegar litlar skemmdir verða á tönnum okk­ar, eins og þegar flís­ast örlítið úr þeim við átök, þá býr tann­vef­ur­inn til þunnt lag af gler­ungi til að verja tann­beinið fyrir inn­an. Þetta ferli er mjög tak­markað og þess vegna geta tennur ekki lokað stórum skemmdum og nýji gler­ung­ur­inn er því miður bara þunnt lag. Með þessa vit­neskju í fartesk­inu hófst ferða­lag rann­sókn­ar­hóps við King’s Col­lege í London þegar þau skoð­uðu áhrif Alzheimer’s lyfs á tann­vöxt.

Lyfið heitir Tideglusib og hefur nú þegar farið í gegnum próf­un­arfasa sem lyf við hrörn­un­ar­sjúk­dómnum Alzheimer’s. Það sem lyfið gerir er að það örvar vefja­sér­hæfðar stofn­frumur til skipt­ing­ar. Í nýbirtri rann­sókn var lyf­inu komið fyrir í skemmdum tönnum músa með svampi. Ein­ungis sól­ar­hring eftir með­höndlun mús­anna hafði lyfið örvað frumu­skipt­ingu stofn­frumna í tönn­unum sem end­ur­nýj­uðu bæði tann­bein og gler­ung tann­anna svo þær urðu heilar á ný.

Það óneit­an­lega betra fyrir tann­heilsu almenn­ings að vera með allar tennur heilar í stað þess að hafa ein­hverjar við­gerð­ar. Lyf sem þetta gæti gjör­breytt við­gerðum á tönnum svo með­ferð miðar frekar að því að hjálpa tönn­unum að end­ur­nýja sig, frekar en að plástra sárin ef svo má segja með tann­fyll­ing­um.

Enn sem komið er hefur lyfið bara verið prófað í þessum til­gangi á músum en næst mun hóp­ur­inn end­ur­taka rann­sókn­ina í rottum sem eru um margt lík­ari mönn­um. Ef þær rann­sóknir gefa góða raun verður næsta skref von­andi rann­sóknir á tönnum úr mönn­um.

Það styttir þó bið­tím­ann eftir almennri notkun lyfs­ins, að það hefur verið sam­þykkt sem lyf gegn Alzheimer’s svo fjöldi próf­ana á skað­semi og auka­verk­unum lyfs­ins eru nú þegar að baki. Hver veit nema tann­fyll­ingar verði svo ekk­ert meira en safn­gripir eftir nokkrar kyn­slóð­ir.