Rio Tinto er alþjóð­legur auð­hringur sem á sér við­bjóðs­lega sögu um allan heim, þar sem manns­líf hafa litlu skipt í leit þeirra að auknum hagn­aði. Þetta segir Guð­mundur Ragn­ars­son, for­maður félags vél­stjóra og málm­tækni­manna, í nýjum pistli. Guð­mundur fer hörðum orðum um Rio Tinto Alcan og fram­göngu fyr­ir­tæk­is­ins í kjara­deilu fyr­ir­tæk­is­ins og starfs­mann­anna í álver­inu í Straums­vík. Verk­fall hefst í álver­inu í næstu viku ef ekki hefur samist fyrir þann tíma. 

„Um hvað snýst deilan í ÍSAL í raun? Hún snýst um alþjóða­væð­ingu auð­hringa sem beita öllum ráðum til að sjúga eins og þeir geta út úr þeim hag­kerfum sem þeir starfa í, með því að greiða lág laun, helst enga skatta né aðrar skyld­ur,“ skrifar Guð­mundur í pistl­in­um. Hann segir að sam­fé­lagið verði að átta sig á því að deilan snú­ist ekki um þessi störf sem Rio Tinto vilji fá í verk­töku, en um það hefur verið deilt í kjara­deil­unni. Það skili fyr­ir­tæk­inu engu í þeirri miklu veltu og litla launa­kost­aði sem það hafi. 

„Við höfum látið þessi fyr­ir­tæki hafa orku á hag­kvæmu verði til að fá þau hing­að. Þau hafa óhindr­aða mögu­leika á að lána sjálfum sér á okur­vöxtum og kom­ast þannig hjá að greiða eðli­lega skatta af hagn­að­i,“ segir Guð­mund­ur. Ef láta eigi þeim eftir að fá vinn­una gef­ins líka, „þá er lítið fyrir okkur að hafa, sem sam­fé­lag, af veru þeirra hér. Það verður að stoppa þetta í fæð­ing­u.“ Ef það verði ekki gert muni hin stór­iðju­fyr­ir­tækin fara sömu leið til þess að skera niður launa­kostn­að, eflaust með hót­unum um að loka og fara ef þau fái ekki sitt fram. 

Guð­mundur segir það vera Sam­tökum atvinnu­lífs­ins til ævar­andi skammar að „vera farin að ganga erinda auð­hringa til að skaða íslenskt sam­fé­lag.“ Hann gagn­rýnir líka Lands­virkjun fyrir að veita ekki upp­lýs­ingar um ákvæði raf­orku­samn­ings­ins við Rio Tinto. 

Hann skorar á þing­menn að styðja kröfu starfs­manna í álver­inu og taka slag­inn við auð­hring­inn. „Látum hann finna fyrir að við ætlum ekki að láta vaða yfir okk­ur.“ 

Hann segir fyr­ir­tækið spila ljótan leik ef það er að nota starfs­fólkið til að fá hag­kvæm­ari raf­orku­samn­ing sýni það skít­legt eðli eig­end­anna. Ef ætl­unin sé að loka eigi að hafa kjark til að gera það á réttum for­send­um. Lokun sé mikið áhyggju­efni og afkoma margra sé í húfi. „Al­þjóð­legir auð­hringir skeyta hvorki um manns­líf, ein­stak­linga, fjöl­skyld­ur, sam­fé­lög eða annað til að hámarka gróða sinn,“ segir Guð­mundur að lok­um.