Um 22 þúsund Íslendingar, sem eru með viðbótarséreignasparnað sinn hjá Allianz, munu ekki geta notað úrræði ríkisstjórnarinnar um ráðstöfun slíks sparnaðar, „Fyrsta fasteign“, ef frumvarpið nær fram að ganga óbreytt. Þetta kemur fram í umsögn Allianz um frumvarpið. Þetta felur í sér ólögmæta mismunun, segir fyrirtækið, og hefur leitað til Samkeppniseftirlitsins vegna frumvarpsins.
Erlend fyrirtæki eins og Allianz nota öðruvísi kerfi þegar kemur að nýtingu viðbótariðgjalda fólks. Samningar sem fólk gerir við Allianz og önnur líftryggingafélög fela það í sér að viðbótarlífeyri er ráðstafað til kaupa á lífeyristryggingu, og því eru samningarnir tryggingasamningar. Það er ólíkt þeim samningum sem fólk gerir við lífeyrissjóði, banka og verðbréfafyrirtæki.
Samkvæmt því sem fram kemur í umsögn Allianz er ekki gert ráð fyrir líftryggingafélögunum í frumvarpinu, ekki frekar en gert hafi verið þegar ráðstöfun séreignasparnaðar inn á fasteignalán var fyrst kynnt samhliða leiðréttingunni svokölluðu árið 2014. Fyrirtækið segir að ef nota eigi séreignasparnaðarkerfið til að veita skattalegar og annars konar ívilnanir þá sé það ólögmæt mismunun og brot á jafnræðisreglu að útiloka einn hóp, það er fólkið sem hefur valið að semja við líftryggingafélögin. Hópurinn sem er hjá Allianz er um 25 til 30 prósent allra Íslendinga sem á annað borð safna viðbótarlífeyri.
„Verði frumvarpið óbreytt að lögum munu viðskiptavinir Allianz ekki sitja við sama borð og viðskiptavinir annarra vörsluaðila lífeyrissparnaðar þegar kemur að því að notfæra sér þau úrræði sem þar eru lögð til. Engin málefnaleg sjónarmið geta legið að baki slíkri mismunun og ber löggjafanum að sjá til þess að fullt jafnræði sé með rétthöfum algerlega óháð því hvaða samningsform eða vörsluaðila viðkomandi hefur valið sér,“ segir í umsögn Allianz.
Fengu ekki kynningu og ekki beðin um umsögn
Allianz segir að fyrirtækinu hafi ekki verið kynnt efni frumvarpsins, og hafi ekki einu sinni verið beðið um að veita umsögn sína um það, þrátt fyrir að hafa um 25 til 30 prósenta markaðshlutdeild í kerfinu sem frumvarpið lýtur að. Þessi meðferð málsins sé til þess fallin að vekja tortryggni á því að samkeppnissjónarmiða og fulls jafnræðis hafi verið gætt. „Og er brýn ástæða fyrir nefndarmenn að leita eftir staðfestingu Samkeppniseftirlitsins á því að ákvæði frumvarpsins feli ekki í sér samkeppnishömlur eða brjóti í bága við ákvæði samkeppnislaga og að eftirlitið grípi til viðeigandi aðgerða verði svo talið.“
Þá hefur fyrirtækið sent Samkeppniseftirlitinu erindi vegna frumvarpsins og óskað eftir því að eftirlitið skoði hvort ákvæði frumvarpsins fari í bága við ákvæði samkeppnislaga. Allianz segir einnig ástæðu til að skoða hvort ákvæði í frumvarpinu, og í lögunum um ráðstöfun séreignasparnaðs, feli í sér takmörkun á möguleikum erlendra aðila.
Gerðu ítrekaðar athugasemdir
Allianz segist hafa gert ítrekaðar athugasemdir í kringum leiðréttinguna, þegar boðið var upp á þann möguleika að ráðstafa séreignasparnaði inn á fasteignalán tímabundið. Í lögunum sem samþykkt voru var gert ráð fyrir að sá möguleiki yrði í gildi í þrjú ár, en nú stendur til að framlengja þann tíma. Fyrirtækið segir að ekkert tillit hafi verið tekið til athugasemda þess, en hægt hafi verið að útfæra leið til að gera viðskiptavinum kleift að notfæra sér leiðina engu að síður, vegna þess að samkvæmt skilmálum má taka allt að þriggja ára iðgjaldahlé hjá Allianz. Nú þegar til stendur að lengja tímabilið er það hins vegar ekki lengur hægt.
Allianz segir að með þessu inngripi löggjafans í kerfi viðbótarlífeyrissparnað hafi samkeppni verið takmörkuð á markaðnum og fyrirtækinu hamlað að starfa á markaði.
Fyrirtækið muni ekki að óbreyttu geta boðið nýjum viðskiptavinum, sem ekki hafi átt fasteign, samninga. Auk þess muni núverandi viðskiptavinir Allianz ekki eiga kost á að notfæra sér úrræðin til jafns við aðra. Viðskiptavinir Allianz muni eiga þann eina kost að loka sínum samningum og ráðstafa viðbótariðgjaldi eitthvert annað ef þeir ætli að nýta heimildir frumvarpsins. Það mun oft hafa í för með sér tjón vegna þess að tryggingafélagið greiðir endurkaupsvirði, og fyrstu tíu árin er það yfirleitt lægra en þau iðgjöld sem fólk hefur borgað á þeim tíma.
„Engin málefnaleg rök geta réttlætt það að einungis hluti þeirra aðila sem ráðstafa
viðbótariðgjöldum sínum skv. 8. gr. lífeyrislaganna fái nýtt þá skattaívilnun sem um ræðir
en ekki allir. Verður að telja að um óheimila mismunun sé að ræða sem brjóti gegn
jafnræðisreglu stjórnarskrár,“ segir í umsögninni.
