Ég hef stund­um dundað mér við að skoða sér­stak­lega ríkj­andi strauma og stefnur í tækni­málum og gera "tækni­spá" fyrir kom­andi ár með áherslu á Ísland. Þetta er auð­vitað til gam­ans gert meira en nokkuð ann­að, en skerpir hugs­anir manns og hug­myndir sem síðan getur nýst í leik og starfi í fram­hald­inu.

Spáin í fyrra birt­ist einmitt í Kjarn­anum og heppn­að­ist nokkuð vel, þó - og þá sér­stak­lega þegar - ég segi sjálfur frá. Sumt gekk að nokkru eða öllu leyti eft­ir. Annað ætla ég engu að síður að halda mig við þó ef til vill hafi sumt reynst ganga hægar en ég hélt fram. Face­book mun til dæmis koma fram með greiðslu­lausn á árinu, ann­ars má ég hundur heita!

Að því sögðu eru hér nokkur atriði sem ég hef trú á að muni setja mark sitt á tækni­geir­ann á Íslandi á árinu 2015:

Sýnd­ar­veru­leiki:

Næsta útgáfa af sýnd­ar­veru­leika­bún­aði er að líta dags­ins ljós. Það er býsna erfitt að lýsa því fyrir þeim sem ekki hafa prófað hversu sterkt þessi tækni grípur mann. Hljóð- og mynd­gæði eru orðin slík að heil­inn gleymir fljótt að ekki er um raun­veru­leik­ann að ræða og taf­ar­laust við­bragð við hreyf­ingum höf­uðs og lík­ama því sem næst full­komnar blekk­ing­una. Nokkrir fram­leið­endur munu að öllum lík­indum setja sýnd­ar­veru­leika­græjur á almennan markað á þessu ári. Oculus Rift, sem hóf sögu sína á Kickstarter, en var keypt af Face­book á árinu sem leið á tvo millj­arða banda­ríkja­dala, setti að mörgu leyti tón­inn hér og er með mjög lof­andi tækni, en Sony er þeim skammt að baki og Sam­sung nálg­ast mark­að­inn á tals­vert annan hátt með áherslu á þráð­lausa tækni.

Oculus Rift setti að mörgu leyti tón­inn fyrir sýnd­ar­veru­leika­græjur. Fyr­ir­tækið var keypt af Face­book á árinu sem leið á tvo millj­arða banda­ríkja­dala.

 

Það er eng­inn vafi í mínum huga að þessi tækni verður komin í mjög almenna notkun innan 3-5 ára, þó erfitt sé að spá um það nákvæm­lega hversu hraður vöxt­ur­inn verð­ur­.Eins og með flesta nýja tækni þarf áhuga­vert efni og lausnir til að nýta tækn­ina og sýna hvað í henni býr. All­nokkur íslensk nýsköp­un­ar­fyr­ir­tæki eru þegar farin að prófa sig áfram á þessu sviði. CCP greip Oculus Rift báðum höndum mjög snemma. Val­kyrie leik­ur­inn sem þeir útbjuggu og byggir á EVE Online heim­inum er með vin­sæl­ustu sýni­for­ritum fyrir þessa tækni nú þeg­ar. Nokkur sprota­fyr­ir­tæki hafa líka þegar litið dags­ins ljós á Íslandi sem vinna með þessa tækni og má ætla áhuga­verðra hluta frá þeim á árinu. Þar á meðal eru Sól­far, Mure (sem nýlega fékk fjár­mögnun frá Eyri) og Aldin. Ég spái því að við eigum eftir að heyra mikið af þessum fyr­ir­tækjum á síð­ari hluta árs­ins þegar nær dregur almennri dreif­ingu á þessum nýju sýnd­ar­veru­leika­lausn­um.

Raun­tíma­vinnsla:

Hafi síð­ustu ár verið ár gríð­ar­gagna (e.„Big Data"), þá eru þau næstu ár raun­tíma­vinnslu á þessum gögn­um. Tölvu­kerfi, allt frá stjórn­kerfum vinnslu­lína í mat­væla­fyr­ir­tækjum yfir í við­skipta­kerfi fjár­mála­mark­aða fram­leiða gríð­ar­legt magn gagna. Hingað til hefur verið nógu krefj­andi að ná að grípa þessi gögn og greina þau svo og vinna úr þeim eftir á. Eftir því sem tækn­inni til þess fleygir fram og reikni­getan verður meiri - í takti við lög­mál Moores - er að verða raun­hæfur kostur að vinna úr þessum gögnum og bregð­ast við í raun­tíma, jafn­vel með sjálf­virkum hætti.

Þetta mun hafa í för með sér bætta þjón­ustu, aukna fram­leiðni og færri glötuð tæki­færi í hvers kyns fram­leiðslu, sölu og þjón­ustu. Þetta svið hefur hlotið nafnið Oper­ational Intelli­g­ence, sem nefna mætti "rekstr­ar­greind" upp á íslensku. Að minnsta kosti eitt íslenskt sprota­fyr­ir­tæki - Act­i­vity Str­eam - hefur þegar náð umtals­verðum árangri á þessu sviði og lík­legt að fram­sækin íslensk fyr­ir­tæki munu byrja að huga að rekstr­ar­greind­ar­lausnum þegar á þessu ári.

Sprota­geir­inn fær fjár­magn:

Þetta er nán­ast end­ur­tekn­ing á spá­dómi fyrra árs, en með vax­andi árangri íslenskra sprota­fyr­ir­tækja er loks­ins útlit fyrir að umtals­vert fjár­magn fari að leita í nýsköp­un­ar­geir­ann. Annað væri eig­in­lega frá­leitt. Líf­eyr­is- og fjár­fest­inga­sjóðir innan fjár­magns­hafta geta varla haldið áfram að blása í fast­eigna- og hlut­bréfa­bólur inn­an­lands án þess að ein­hverjum verði á end­anum litið til þeirra stóru - en sann­ar­lega áhættu­sömu - ávöxt­un­ar­mögu­leika sem liggja í hrað­vaxt­ar­fyr­ir­tækjum með alþjóð­legar áhersl­ur. Þarna eru meira að segja tæki­færi til að kom­ast - að minnsta kosti óbeint - í tekjur og sölu­hagnað í erlendri mynt!

Frá alda­mótum hefur ekki verið um auð­ugan garð að gresja í fjár­mögn­un­ar­kostum fyrir sprota- og vaxta­fyr­ir­tæki og und­an­farin miss­eri má segja að þar hafi verið nær alger þurrð þegar fjár­þörfin er komin yfir fáa tugi millj­óna króna

Frá alda­mótum hefur ekki verið um auð­ugan garð að gresja í fjár­mögn­un­ar­kostum fyrir sprota- og vaxta­fyr­ir­tæki og und­an­farin miss­eri má segja að þar hafi verið nær alger þurrð þegar fjár­þörfin er komin yfir fáa tugi millj­óna króna. Nú er raun­veru­lega útlit fyrir að það breyt­ist. Nokkrir aðilar hafa verið að und­ir­búa stofnun áhættu­fjár­fest­inga­sjóða, hvern þeirra af stærð­argráðunni 4-5 millj­arðar króna. Ég spái því að tveir af þessum hópum nái mark­miði sínu og verði þá þar með tveir stærstu sjóðir af slíku tagi sem settir hafa verið upp á Íslandi. Þetta mun breyta nýsköp­un­ar­lands­lag­inu veru­lega og gera íslenskum frum­kvöðl­unm kleift að reyna sínar hug­myndir hraðar og ákveðnar en hingað til hefur tíðkast.Sí­fellt fleiri aðilar í þessum geira eru líka að ná að mynda sterk tengsl við erlenda fjár­festa, bæði í Evr­ópu og í Banda­ríkj­un­um. Slík tengsl geta undið hratt upp á sig ef vel gengur og eru all­mörg dæmi um að nýsköp­un­ar­klasar hafi mynd­ast hér og þar í heim­inum í kringum eitt eða tvö sprota­fyr­ir­tæki sem náð hafa árangri og þar með beint kast­ljósi og tengslum "heim".

Plain Vanilla leggur allt und­ir:

Spútnik­fyr­ir­tækið Plain Vanilla stendur í ströngu þessa dag­ana. Eins og fram hefur komið allt frá því að fyr­ir­tækið tók inn stóra fjár­mögnun frá heims­þekktum fjár­festum í lok árs 2013, stefnir fyr­ir­tækið á að breyta spurn­inga­leiknum vel heppn­aða - QuizUp - í sam­fé­lags­net sem tengi saman fólk með sam­eig­in­leg áhuga­mál. Ef þeim tekst við­líka vel til með þessa umbreyt­ingu og þeim tókst með mark­að­færslu leiks­ins í upp­hafi getur þetta verið ótrú­lega stórt tæki­færi.

Þor­steinn B. Frið­riks­son er fram­kvæmda­stjóri Plain Vanilla og Ýmir Örn Finn­boga­son fjár­mála­stjóri fyr­ir­tæk­is­ins.

Áhættan er mik­il, en það sem reynt er við er af svip­uðu tagi og það sem Instagram, Snapchat eða WhatsApp hefur áður tekist: að ná með sterkum hætti til tuga eða jafn­vel hund­ruða millj­óna manna. Tak­ist það - sem auð­vitað er langt í frá gefið - mun „Thor" hugs­an­lega í alvöru standa frammi fyrir því að þurfa að svara spurn­ing­unni hvort hann sé til í að selja fyr­ir­tækið fyrir millj­arð doll­ara (spólið á ca. 4:10 í mynd­band­in­u). Lík­lega hefur ekk­ert íslenskt sprota­fyr­ir­tæki áður staðið frammi fyrir jafn stóru tæki­færi. Til að þetta gangi upp þarf ekki bara frá­bæra útfærslu, fram­úr­skar­andi mark­aðs­setn­ingu og sterka eft­ir­fylgni, heldur líka heil­mikla heppni. Þetta mun allt spil­ast út með ein­hverjum hætti núna á árinu og verður veru­lega spenn­andi að fylgj­ast með.

Íslend­ingar læra alþjóð­lega sölu og mark­aðs­setn­ingu:

Það sem háð hefur flestum íslenskum tækni­fyr­ir­tækjum í gegnum tíð­ina er mark­viss og góð sölu- og mark­aðs­starf­semi. Mörg þeirra hafa verið með glimr­andi góðar hug­mynd­ir, fína tækni, pakkað þeirri tækni inn sem ágætum vörum en síðan klikkað alger­lega á sölu- og mark­aðs­starf­inu. Mér skilst reyndar að þetta sé að sumu leyti til­fellið í sjáv­ar­út­veg­inum líka og margir sem telja að þar sé hægt að gera miklu bet­ur, þó þar sé þetta starf auð­vitað allt ann­ars eðl­is. Núna erum við hins vegar að læra þetta - og það hratt. Og það er allt að ger­ast í gegnum ferða­manna­iðn­að­inn. Fyr­ir­tæki í þeim geira, allt frá flug­fé­lög­unum Icelandair og WOW niður í smáa ferða­þjón­ustu­að­ila eru að ná býsna góðum tökum á mark­aðs­setn­ingu á leit­ar­vélum og sam­fé­lags­miðlum og sölu í gegnum vef­inn.Það verður ómet­an­legt þegar þessi þekk­ing fer að leita á önnur - og að sumu leyti gjöf­ulli - mið og íslensk fyr­ir­tæki í tækni­geir­an­um, þar sem fram­legðin getur verið marg­falt meiri, fara að njóta krafta þeirra sem nú eru að læra þessi fræði "hands on" í ferða­geir­an­um. Þetta mun nýt­ast íslenskum tækni­fyr­ir­tækjum vel, sér­stak­lega þeirri gerð tækni­fyr­ir­tækja sem einmitt eru ef til vill best til þess fallin að vera með stóran hluta eða jafn­vel alla sína starf­semi á Íslandi, það er hug­bún­að­ar­fyr­ir­tækja á ein­stak­lings- eða smá­fyr­ir­tækja­mark­aði sem veita þjón­ustu sína alfarið yfir netið (e. SaaS).

Já, sann­ar­lega áhuga­vert ár framundan í íslenska tækni­heim­in­um. Gleði­legt tækni­ár, 2015.