Íslenska ríkið rekur nú umsvifa­meiri fjár­mála­þjón­ustu en það hefur sinnt um ára­bil, eftir að ríkið eign­að­ist Íslands­banka að fullu. Ríkið á nú Lands­bank­ann (98) pró­sent, Íslands­banka, Íbúða­lána­sjóð, Byggða­stofnun og LÍN, auk 13 pró­sent hlutar í Arion banka, sem nú er kom­inn í sölu­ferli.

Þetta er sér­stök staða, og ljóst að út frá­ ­sam­keppn­is­legum sjón­ar­miðum vakna margar stórar spurn­ingar um stöðu mála. Kjarn­inn hefur þegar sent fyr­ir­spurnir á Sam­keppn­is­eft­ir­litið vegna þess­ar ­stöðu, og verður for­vitni­legt að fá svör við þeim.



Í ljósi reynsl­unnar – ekki síst vegna við­skipta Lands­bank­ans með eign­ar­hluti í Borgun – blasir nú við, að Íslands­banki þyrfti að hafa frum­kvæði að því að lista upp allar eignir sem bank­inn hefur til sölu, bæði stóra eign­ar­hluti og s­mærri. Almenn­ingur á allar eignir sem bankir sýslar með, og því verður gagn­sæ­i að ráða ferð­inni við eigna­um­sýslu. Von­andi mun bank­inn taka þetta alvar­lega.



Þá verður að telj­ast nokkuð kómískt að „sam­keppn­in“ á milli Lands­bank­ans­s, Ís­lands­banka og Íbúða­lána­sjóðs, á að vera nokk­ur, þegar kemur að veit­ing­u ­í­búða­lána, en í ljósi þess að sami eig­and­inn er að baki öllum þessum stofn­un­um þá er ekki hægt að segja annað en að sam­keppnin sé fyr­ir­fram dauða­dæmd eða í skötu­lík­i. Lands­bank­inn og Íslands­banki bjóða muni betri vexti á verð­tryggðum íbúða­lán­um, heldur en Íbúða­lána­sjóð­ur, og mun meiri tak­mark­anir eru á starf­semi hans held­ur en bank­anna, þegar kemur að íbúða­lán­veit­ing­um. 

Nú vaknar sjálf­sögð og eðli­leg spurn­ing; Hvað ætlar ríkið sér að gera, þeg­ar kemur að fjármálaþjón­ust­unni? Er nauð­syn­legt að hafa 2.300 starfs­menn (fjöld­i ­starfs­manna Lands­bank­ans, Íslands­banka og Íbúða­lána­sjóðs) á vegum hins opin­ber­a í að sinna hlut­verki, sem aug­ljósa mætti færa á eina hendi fremur en að hafa það í þremur stofn­un­um? 

Stjórn­mála­menn hafa glímt við mörg stór verk­efni, frá því að fjár­mála­kerf­ið hrundi haustið 2008. End­ur­skipu­lagn­ing þess, eftir að hið opin­bera fékk það ­form­lega að stóru leyti í fang­ið, nú í byrjun árs­ins, er svo sann­ar­lega eitt þess­ara stóru verk­efna. Von­andi hafa stjórn­mála­menn kjark til þess að leggjast ­yfir stöðu mála, og sjá hvernig aðkoma hin opin­bera er best útfærð á þessum ­mik­il­væga neyt­enda mark­aði.