Vinna við seinni skýrslu Bjarna Benediktssonar, fjármála- og efnahagsráðherra, um niðurfærslu verðtryggðra lána stendur enn yfir sjö mánuðum eftir að beiðni um hana var lögð fram og samþykkt á Alþingi. Ekki hefur verið hægt að fá upplýsingar um hvernær skýrslan verður tilbúin en samkvæmt svörum ráðuneytisins verður hún send Alþingi um leið og það gerist. Aðgerðin fól í sér millifærslu á um 80 milljörðum króna úr ríkissjóði til hluta þeirra Íslendinga sem voru með verðtryggð lán á árunum 2008 og 2009.
Tíu þingmenn stjórnarandstöðunnar óskuðu í október í fyrra sameiginlega eftir nýrri skýrslu um niðurfærslu verðtryggðra fasteignalána, hina svokölluðu leiðréttingu, þar sem skýrsla Bjarna Benediktssonar, sem skilað var til Alþingis í lok júní 2015 hafi ekki svarað öllum þeim spurningum sem hún átti að gera. Þetta er í annað sinn sem þingmennirnir óskuðu eftir nýrri skýrslu. Það gerðu þeir fyrst í júlí 2015. Beiðni þingmannanna var hins vegar ekki samþykkt á Alþingi þá og þar af leiðandi var ekki verið hægt að svara henni. Seinni beiðnin var hins vegar samþykkt 20. október 2015.
Þingmennirnir tíu fóru meðal annars fram á að fá að vita hvernig heildarupphæð leiðréttingarinnar, um 80,4 milljörðum króna, skiptist eftir tekjum á milli allra framteljenda árið 2014, hvort sem þeir nutu lækkunar eða ekki og hvernig heildarupphæðin dreifist á milli allra framteljenda eftir hreinum eignum.
Í greinargerð sem fylgdi beiðninni segir að Katrín Jakobsdóttir, formaður Vinstri grænna, hafi lagt fram fyrirspurn í 15 liðum um niðurfærslu verðtryggðra fasteignalána 11. nóvember 2014. Þar segir ennfremur: „Tæpum mánuði seinna barst „svar“ fjármála- og efnahagsráðherra þar sem engri spurningu var svarað efnislega en svörum lofað á vorþingi með framlagningu sérstakrar skýrslu ráðherra um aðgerðina. Málið olli nokkru uppnámi á Alþingi og svaraði ráðherra í kjölfarið fimm af 15 spurningum þingmannsins 29. janúar. Beðið var eftir frekari svörum í fimm mánuði til viðbótar og 29. júní sl. birti fjármála- og efnahagsráðherra svo loks skýrslu sína um lækkun höfuðstóls verðtryggðra húsnæðisveðlána (809. mál). Skýrslan svarar því miður ekki öllum þeim spurningum sem settar voru fram í fyrirspurn Katrínar Jakobsdóttur tæpum átta mánuðum áður. Sérstaklega vantar svör við 1., 2. og 3. tölul. fyrirspurnarinnar og er hér leitast við að fá loksins svör við þessum spurningum. Að auki er farið fram á upplýsingar um hlutfall skuldaniðurfærslunnar eftir eignastöðu og eftir tekjum miðað við árið 2014, en upplýsingar þar að lútandi ættu nú í sumar að geta verið unnar úr skattframtölum fyrir það ár.“
Spurningarnar fimm sem stjórnarandstöðuþingmennirnir vilja fá svör við eru eftirfarandi:
- Hvernig skiptist heildarupphæð þeirrar fjárhæðar sem varið hefur verið til lækkunar verðtryggðra fasteignaveðlána einstaklinga milli beinnar höfuðstólslækkunar á fasteignaveðlánum einstaklinga og frádráttarliða, svo sem fasteignaveðkrafna án veðtrygginga, vanskila og greiðslujöfnunarreikninga?
- Hverjir eru frádráttarliðirnir og hver er skiptingin milli þeirra í krónum talið?
- Hvert er heildarhlutfall beinnar höfuðstólslækkunar, þ.e. lækkunar höfuðstóls að undanskildum frádráttarliðum, af verðtryggðum fasteignaveðlánum?
- Hvernig dreifist heildarupphæðin sem varið hefur verið til lækkunar verðtryggðra húsnæðislána eftir tekjum á milli allra framteljenda árið 2014, hvort sem þeir nutu lækkunar eða ekki? Hvert er hlutfall heildarupphæðarinnar sem skiptist niður á tekjubil hvers tíunda hluta fyrir sig, miðað við eignir á árinu 2014? Hver er fjöldi framteljenda á bak við hvert tekjubil?
- Hvernig dreifist heildarupphæðin sem varið hefur verið til lækkunar verðtryggðra húsnæðislána á milli allra framteljenda árið 2014 eftir hreinum eignum, þ.e. eignum umfram skuldir? Hvert er hlutfall heildarupphæðarinnar sem skiptist niður á eignabil hvers tíunda hluta fyrir sig, miðað við eignir á árinu 2014? Hver er fjöldi framteljenda á bak við hvert eignabil?
