Dómsátt gerð í máli gegn Seðlabanka - Kjarninn fær endurrit neyðarlánasímtals

Seðlabanki Íslands og Kjarninn hafa gert með sér dómsátt sem felur í sér að bankinn afhendir endurrit af símtali Davíðs Oddssonar og Geirs H. Haarde sem fór fram 6. október 2008. Seðlabankinn hafði áður tekið til varnar í málinu.

Símtalið var á milli Davíðs Oddssonar og Geirs H. Haarde.
Símtalið var á milli Davíðs Oddssonar og Geirs H. Haarde.
Auglýsing

Sam­komu­lag hefur náðst milli Kjarn­ans miðla, móð­ur­fé­lags Kjarn­ans, og Seðla­banka Íslands um dómsátt í máli sem Kjarn­inn höfð­aði á hendur bank­anum í lok októ­ber. Í því fór Kjarn­inn fram á að ógild yrði með dómi sú ákvörðun bank­ans að hafna kröfu Kjarn­ans um aðgang að hljóð­­ritun og afritum af sím­tali milli þáver­andi for­­manns Seðla­­banka Íslands, Dav­­íðs Odds­­son­­ar, og þáver­andi for­­sæt­is­ráð­herra, Geirs H. Haarde, sem átti sér stað 6. októ­ber 2008.

Enn fremur gerði Kjarn­inn kröfu um að við­­ur­­kenndur sé réttur Kjarn­ans til aðgangs að hljóð­­ritun og afritum af sím­tal­inu. Í því er rætt um veit­ingu 500 milljón evra neyð­­ar­láns til Kaup­­þings sem kost­aði skatt­greið­endur á end­­anum 35 millj­­arða króna.

Í dómsátt­inni, sem lögð verður fram við næstu fyr­ir­töku máls­ins, segir að fyrir liggi „að end­ur­rit af sím­tali því sem stefn­andi krefst aðgangs að í máli þessu frá stefna birt­ist í Morg­un­blað­inu eftir þing­setn­ingu máls­ins þ.e. 18. nóv­em­ber sl. Eru því ekki efni til þess lengur að synja stefn­anda um afhend­ingu þess. Stefndi mun því afhenda það til stefn­anda. Í þeirri athöfn felst engin við­ur­kenn­ing á rétt­mæti mála­til­bún­aðar stefn­anda í mál­in­u.“

Hvor máls­að­ili ber sinn máls­kostnað vegna rekst­urs máls­ins sam­kvæmt sátt­inni. Hljóð­ritun af sím­tal­inu verður ekki afhent.

Kjarn­inn mun fá end­ur­ritið afhent í næstu viku og mun í kjöl­farið birta það sam­dæg­urs.

Réttur fjöl­miðla til að upp­lýsa

Kjarn­inn óskaði eftir því með tölvu­­pósti þann 6. sept­­em­ber 2017 að fá aðgang að hljóð­­rit­un­inni. Til­­­gang­­ur­inn var að upp­­lýsa almenn­ing um liðna atburði og vegna þess að framundan var birt­ing á tveimur skýrsl­um, þar af önnur sem unnin er af Seðla­­bank­an­um, þar sem atburðir tengdir sím­tal­inu verða til umfjöll­un­­ar. Beiðnin var rök­studd með því að um væri að ræða einn þýð­ing­­ar­­mesta atburð í nútíma hag­­sögu sem hefði haft í för með sér afdrifa­­ríkar afleið­ingar fyrir íslenskan almenn­ing. Seðla­­bank­inn hafn­aði beiðn­­inni þann 14. sept­­em­ber síð­­ast­lið­inn og byggði þá ákvörðun ein­vörð­ungu á því að þagn­­ar­­skylda hvíldi yfir umræddum upp­­lýs­ing­­um.

Auglýsing
Kjarninn ákvað í kjöl­farið að stefna Seðla­­banka Íslands fyrir dóm­stóla til að reyna að fá ákvörðun Seðla­­bank­ans hnekkt og rétt sinn til að nálg­­ast ofan­­greindar upp­­lýs­ingar við­­ur­­kenndan á grund­velli upp­­lýs­inga­laga. Í stefnu Kjarn­ans sagði m.a.: „Þá telur stefn­andi að við mat á beiðni hans á afhend­ingu gagn­anna þurfi að líta til stöðu og skyldna stefn­anda sem fjöl­mið­ils í lýð­ræð­is­­sam­­fé­lagi. Réttur fjöl­miðla til þess að taka við og skila áfram upp­­lýs­ingum og hug­­myndum skiptir meg­in­­máli fyrir almenn­ing. Beiðni stefn­anda lýtur að umræðum vald­hafa um umfangs­­miklar efna­hags­að­­gerðir sem snertu allan almenn­ing. Það er horn­­steinn lýð­ræðis og for­­senda rétt­­ar­­ríkis að fjöl­miðlar fjalli um brýn mál­efni með sjálf­­stæðum rann­­sóknum á upp­­lýsandi hátt. Svo hægt sé að fjalla um þessi mál­efni er nauð­­syn­legt að réttur til upp­­lýs­inga sé tryggður með full­nægj­andi hætti og að tak­­mark­­anir á þeim rétti séu ekki túlk­aðar með rýmk­andi hætt­i.“

Hægt er að lesa stefn­una í heild sinni hér.

Tók til varna en sím­talið svo birt

Seðla­banki Íslands ákvað að taka til varna í mál­inu og var það þing­fest. Áður en kom að fyr­ir­töku þess gerð­ist það hins vegar að Morg­un­blaðið birti afrit af sím­tal­inu. Davíð Odds­­son er í dag rit­­stjóri Morg­un­­blaðs­ins og þar er sím­talið birt í heild sinni. Um málið er einnig fjallað í for­­síð­u­frétt og þar er því haldið fram að hvorki Davíð né Geir hafi vitað að sím­talið var tekið upp.

Hægt er að lesa frétt um þá birt­ingu hér.

Seðla­bank­inn hefur ekki svarað því hvort það verði rann­sakað hvernig sím­talið rataði til Morg­un­blaðs­ins.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiInnlent