Lilja Dögg Alfreðs­dótt­ir, mennta- og menn­ing­ar­mála­ráð­herra, segir að það sé úti­lokað að þeir fjöl­miðlar sem séu til að mynda með opin­ber gjöld í van­skilum muni geta fengið end­ur­greiðslur frá rík­inu vegna rekstrar síns. Hún segir líka að verið sé að horfa á gagn­sæi í eign­ar­haldi í þeim efn­um. Þetta er meðal þess sem kom fram í við­tali Þórðar Snæs Júl­í­us­son­ar, rit­stjórna Kjarn­ans, við Lilju í þætt­inum 21 á Hring­braut sem frum­sýndur var á mið­viku­dags­kvöld.

Lilja kynnti í síð­ustu viku til­lögur sem eiga að bæta rekstr­ar­um­hverfi einka­rek­inna fjöl­miðla á Íslandi. Þær eru helst tvær, ann­ars vegar end­ur­greiðslur á hluta rit­stjórn­ar­kostn­aðar þeirra sem vinna frétta­tengt efni, sem á að kosta 350 millj­ónir króna, og hins vegar að tak­marka umsvif RÚV á aug­lýs­inga­mark­aði þannig að tekjur þess drag­ist saman um 560 millj­ónir króna.

Í þætt­inum var hún spurð út í það hvort það muni fylgja því ein­hverjar kvaðir að fá umræddar end­ur­greiðsl­ur. Til dæmis um skýrt og gegn­sætt eign­ar­hald, bæði beint og óbeint vegna fjár­mögn­unar fjöl­miðla, liggi fyr­ir, að öll opin­ber gjöld séu í skil­um, að fyrir liggi ein­hver rekstr­ar­saga og lág­marks­fjöldi stöðu­gilda svo að hver sem er geti ekki stofnað miðil og byrjað að þiggja end­ur­greiðsl­ur.

Lilja sagði skýrt að svo yrði og nefndi sér­stak­lega þá sem skulda opin­ber gjöld. „Það er alveg úti­lokað í mínum huga að menn séu í þannig aðstöðu geti svo óskað eftir beinum fjár­hags­legum stuðn­ingi hjá hinu opin­bera. Eitt sem við erum að horfa á er að við­kom­andi séu í skilum með öll opin­ber gjöld. Við erum líka að horfa á gagn­sæi varð­andi eign­ar­hald sem mér finnst skipta mjög miklu máli hjá fjöl­miðl­u­m.“

Í við­tal­inu er einnig rætt um það hvort að fullur stuðn­ingur sé við til­lögur hennar um að styrkja rekstur einka­rek­inna fjöl­miðla með þeim hætti sem lagt hefur verið fram og m.a. vísað í grein Óla Björns Kára­sonar sem birt­ist í Morg­un­blað­inu á mið­viku­dags­morg­un, þar sem and­stöðu er lýst við til­lög­urn­ar. Lilja segir að rík­is­stjórnin styðji til­lög­urn­ar.

Sú leið sem á að fara til að tak­marka tekjur RÚV á aug­lýs­inga­mark­aði um 560 millj­ónir króna felst í því að banna þar kost­anir og lækka hámarks­fjölda aug­lýs­ingamín­útna úr átta í sex.

Ekki eru mörg ár síðan að aug­lýs­ingamín­útur RÚV voru tak­mark­aðar síð­ast og það leiddi ein­fald­lega til þess að mín­útu­verðið hækk­aði og tekjur RÚV af sam­keppn­is­rekstri stórjuk­ust í kjöl­far­ið. Í ár má ætla að þær verði nálægt 2,5 millj­örðum króna en sam­kvæmt nýfram­lögðu fjár­laga­frum­varpi mun RÚV fá 4,7 millj­arða króna úr rík­is­sjóði á árinu 2019, rúmum hálfum millj­arði króna meira en í ár.

Lilja hefur látið hafa eftir sér að RÚV verði bætt upp tekju­tapið sem fyr­ir­tækið verði fyrir vegna tak­mörk­unar á aug­lýs­inga­mark­aði. Aðspurð um hvort það hafi verið metið hvað RÚV þurfi að kosta til að geta sinnt því hlut­verki sem fyr­ir­tæk­inu er ætlað sam­kvæmt þjón­ustu­samn­ingi segir Lilja að það verði metið á næsta ári þegar þjón­ustu­samn­ing­ur­inn verði tek­inn til end­ur­skoð­un­ar. Þá verði einnig tekið til­lit til rekstr­ar­að­gerða sem RÚV hafi ráð­ist  í á borð við sölu bygg­inga­réttar fyrir tæpa tvo millj­arða króna og leng­ingu á líf­eyr­is­skuld­bind­ingum sem gera það að verkum að rekstr­ar­svig­rúm núver­andi stjórn­enda eykst umtals­vert.

Hægt er að sjá þátt­inn í heild sinni hér: