Már Guð­munds­son, seðla­banka­stjóri, segir að aðstæð­urnar sem nú eru upp í þjóð­ar­bú­skapn­um, með minni spennu en áður, skapi for­sendur fyrir lækkun vaxta. Hann segir að nýsam­þykktir Lífs­kjara­samn­ingar hafi leitt til þess að verð­bólgu­vænt­ingar hafi minnk­að. 

Þetta kemur fram í grein sem Már skrifar í Morg­un­blaðið í dag, þar sem hann fjallar um stöðu þjóð­ar­búss­ins og aðstæð­urnar í hag­kerf­inu eftir fall WOW air og loðnu­brest. 

„Mik­il­vægt er að þjóð­ar­búið býr um þessar mundir yfir meiri við­náms­þrótti gegn áföllum en kannski nokkru sinni áður. Hann birt­ist í því að í fyrsta skipti, a.m.k. í nútíma­sögu sinni á þjóðin meiri eignir erlendis en hún skuldar erlend­is. Skulda­staða heim­ila og fyr­ir­tækja hefur ekki verið betri í langan tíma. Bank­arnir standa sterkt hvað varðar eigið fé og laust fé. Lík­urnar á því að tíma­bund­inn sam­dráttur magn­ist vegna greiðslu­erf­ið­leika heim­ila og fyr­ir­tækja og að aukin útlána­töp höggvi svo djúp skörð í eigið fé bank­anna að til vand­ræða horfi eru því mun minni en ella. Stöð­ug­leika fjár­mála­kerf­is­ins er því ekki ógn­að. Þá á þjóðin stóran gjald­eyr­is­forða sem ekki er fjár­magn­aður með erlendum lán­um. Getan til að milda óhóf­legar geng­is­sveiflur er því mik­il,“ segir Már, en óskuld­settur gjald­eyr­is­forði Seðla­bank­ans nemur um 700 millj­örðum króna þessi miss­er­in. 

Hann nefnir í grein­inni að verð­bólgu­vænt­ingar til lengri tíma hafi lækk­að, og að þær vænt­ingar sem eru um vaxta­lækk­anir - meðal ann­ars með sér­stöku ákvæði í kjara­samn­ingum - geti átt sér stoð í núver­andi aðstæð­um. „Áföll og minni spenna í þjóð­ar­bú­skapnum skapa að öðru óbreyttu til­efni til lægri raun­vaxta Seðla­bank­ans og lækkun verð­bólgu­vænt­inga í fram­haldi af kjara­samn­ingum auka svig­rúm til að sú lækkun eigi sér stað með lækkun nafn­vaxta. Aðilar kjara­samn­ing­anna hafa vænt­ingar um að þeir skapi for­sendur fyrir lækkun vaxta. Eins og ég sagði ívið­tölum fyrr í þessum mán­uði eru tölu­verðar líkur á að þessar vænt­ingar muni ganga eftir á næst­unni. Ákvæði í kjara­samn­ingum um að þeir geti losnað ef vextir eru yfir ákveðnum mörkum haustið 2020 eiga ekki og munu ekki breyta því þótt þau geti eitt­hvað flækt fram­kvæmd pen­inga­stefn­unnar í fram­tíð­inni. Það bíður betri tíma að ræða það frekar,“ segir Már. 

Meg­in­vextir Seðla­bank­ans eru nú 4,5 pró­sent og verð­bólga mælist 3,3 pró­sent á árs­grund­velli. Hún hækk­aði í síð­ustu mæl­ingur úr 2,9 pró­sent, meðal ann­ars vegna 20 pró­sent hækk­unar á flug­far­gjöld­um.