Alþingi sendi í lok síð­ustu viku út alls 23 umsagn­ar­beiðnir vegna þings­á­lykt­un­ar­til­lögu um rann­sókn á fjár­fest­ing­ar­leið Seðla­banka Íslands. Til­lagan var lögð fram af öllum þing­mönnum Pírata, Sam­fylk­ingar og Við­reisnar í nóv­em­ber síð­ast­liðnum og sam­kvæmt henni á að verða skipuð þriggja manna rann­sókn­ar­nefnd af Alþingi til að rann­saka hina fjár­fest­ing­ar­leið­ina. 

Á meðal þeirra sem boðið hefur verið að skila inn umsögn eru Seðla­banki Íslands, Banka­sýsla rík­is­ins, Per­sónu­vernd, Alþýðu­sam­band Íslands, Lands­sam­tök líf­eyr­is­sjóða, Rík­is­lög­reglu­stjóri, Rík­is­sak­sókn­ari, Skatt­rann­sókn­ar­stjóri og Sam­tök fjár­mála­fyr­ir­tækja. 

Frestur til að skila inn umsögnum er til 20. febr­úar næst­kom­andi.

Á að ljúka störfum fyrir 1. októ­ber

Í þings­á­lykt­un­ar­til­lög­unni er farið fram á að rann­sókn­ar­nefndin geri grein fyrir því hvaðan fjár­magnið sem flutt var til lands­ins með fjár­fest­ing­ar­leið­inni kom, hvaða ein­stak­lingar eða félög voru skráð fyrir fjár­magn­inu sem flutt var til lands­ins, hvernig fénu sem flutt var inn til lands­ins var varið og hver áhrif þess voru á íslenskt efna­hags­líf. 

Þar er einnig kallað eftir að upp­lýs­ingar verði dregnar fram um hvort rík­is­sjóður hafi orðið af skatt­tekjum vegna leið­ar­innar og þá hversu mikið það tap var, hvort að sam­þykkt til­boð í útboðum fjár­fest­ing­ar­leið­ar­innar kunni í ein­hverjum til­vikum að hafa brotið gegn skil­málum hennar og hvort fjár­fest­ing­ar­leiðin kunni að hafa verið notuð til að koma óskráðum og óskatt­lögðum eignum Íslend­inga á aflands­svæðum aftur til lands­ins, til að stunda pen­inga­þvætti eða mis­notuð með öðrum hætti.

Nefnd­in, verði til­lagan sam­þykkt, á að skila nið­ur­stöðum sínum í skýrslu­formi svo fljótt sem verða má og eigi síðar en 1. októ­ber 2020. Fyrsti flutn­ings­maður þings­á­lykt­un­ar­til­lög­unnar var Þór­hildur Sunna Ævars­dótt­ir, þing­maður Pírata. Alls eru 17 þing­menn skrif­aðir fyrir henni.

Ekki hægt að úti­loka svik

Í grein­ar­gerð með til­lög­unni sagði að fjár­fest­ing­ar­leiðin hafi verið gagn­rýnd af ýmsum ástæð­um, en telja verði sér­stak­lega mik­il­vægt í ljósi umræðu um aflandseignir og skattaund­an­skot á síð­ustu miss­erum að leit­ast verði við að rann­saka og fjalla um hvort fjár­fest­ing­ar­leiðin hafi stuðlað að því að fjár­magn vegna skattaund­an­skota, sem geymt var í skjóli á aflandseyj­um, hafi verið fært til lands­ins í gegnum fjár­fest­ing­ar­leið­ina með afslætt­i. 

Í svari fjár­mála- og efna­hags­ráð­herra við fyr­ir­spurn Björns Levís Gunn­ars­son­ar, þing­manns Pírata, á Alþingi hafi til að mynda komið fram að ekki væri hægt að úti­loka að í ein­hverjum til­vikum hafi ekki verið farið í einu og öllu að ákvæðum fjár­fest­ing­ar­leið­ar­inn­ar.

Þar er enn fremur vísað í skýrslu sem Seðla­banki Íslands lét sjálfur vinna um fram­kvæmd fjár­fest­ing­ar­leið­ar­innar og ann­arra gjald­eyr­is­út­boða á árunum 2011 og 2015, og birt var í ágúst síð­ast­liðnum og sagt að í þeirri skýrslu kunni ein­hver svör að liggja við þeim spurn­ingum sem skipun rann­sókn­ar­nefndar á að svara. „Í ljósi þeirra gríð­ar­legu miklu fjár­muna og áhrifa sem fjár­fest­inga­leiðin hefur haft á íslenskt efna­hags­líf er að mati flutn­ings­manna rétt­ast að óháður aðili fjalli um fram­kvæmd útboð­anna frekar en sá aðili sem rann­sóknin mun snúa að.“