Ólöf Helga Adolfs­dótt­ir, rit­ari stjórnar Efl­ing­ar, hefur til­kynnt um fram­boð sitt til for­seta Alþýðu­sam­bands Íslands (ASÍ). Þar með er komið fram mót­fram­boð gegn Ragn­ari Þór Ing­ólfs­syni, for­manni VR, sem hafði áður til­kynnt að hann sækt­ist eftir því að verða næsti for­seti ASÍ á þingi sam­bands­ins sem hefst á mánu­dag. Drífa Snæ­dal hætti sem for­seti ASÍ í ágúst.

Í til­kynn­ingu frá Ólöfu Helgu segir að Sól­veig Anna Jóns­dótt­ir, for­maður Efl­ing­ar, vilji nú í valda­banda­lagi við Ragnar Þór Ing­ólfs­son og Vil­hjálm Birg­is­son, taka yfir ASÍ. Í gegnum hóp­upp­sagnir á skrif­stofu Efl­ingar fórn­uðu þau trú­verð­ug­leika verka­lýðs­hreyf­ing­ar­innar og félags­fólki fyrir eigin valda­hags­muni. Óljóst er hvað þrí­eykið vill með sam­band­ið. En það hefur komið skýrt fram að þau munu ekki hafa rúm fyrir aðrar skoð­anir en sínar eigin og vilja stjórna í krafti meiri­hlutaræð­is. Allir sem mót­mæla þeim fá yfir sig fúk­yrða­flaum – og þegar önnur sjón­ar­mið eru sett fram er þeim mætt með hót­unum og offorsi.“

Hún hafi sjálf verið virk í verka­lýðs­bar­átt­unni und­an­farin ár og setið í stjórn Efl­ingar frá árinu 2019. „Ég hef unnið lág­launa­störf alla mína starfsævi, að frá­töldum þeim mán­uðum sem ég gegndi emb­ætti vara­for­manns Efl­ing­ar. Sem for­seti ASÍ hef ég áhuga á að að leiða fólk saman og starfa með öllum aðild­ar­fé­lögum innan hreyf­ing­ar­inn­ar. Ég vil leggja mitt af mörkum til að hreyf­ingin þjóni áfram öllu sínu félags­fólki, óháð póli­tískum skoð­unum þess. Ég trúi að lýð­ræðið snúst ekki aðeins um atkvæða­greiðslu eða hausa­taln­ingu, heldur ferli og umræðu þar sem öll sjón­ar­mið skipta máli. Ég trúi á ASÍ sem breið­fylk­ingu. Framundan er þungur vetur kjara­við­ræðna þar sem við verðum að snúa bökum saman og ná fram raun­veru­legum kjara­bót­um. Ég tel mik­il­vægt að verka­lýðs­hreyf­ingin sé bæði sam­einuð og sterk og býð fram mína krafta til að vinna að því.“

Ragnar Þór sá eini sem hafði til­kynnt fram­boð

Ragnar Þór greindi frá fram­boði sínu um miðjan sept­em­ber. Í sam­tali við Kjarn­ann sagði hann að í aðdrag­and­anum hafi hann átt fundi með for­ystu­fólki úr aðild­ar­fé­lögum innan ASÍ til að kanna hvort stuðn­ingur væri við þær hug­myndir sem hann hefði um fram­­tíð sam­­bands­ins og áherslu­breyt­ingar í störfum þess næðu út fyrir þann hóp stétt­­ar­­fé­laga sem staðið hefðu „dá­­lítið þétt sam­an“ og átti hann þar við stétt­­ar­­fé­lög í Grinda­vík, Akra­­nesi og svo Efl­ingu stétt­­ar­­fé­lag.

Drífa Snæ­­dal sagði af sér emb­ætti for­­seta 10. ágúst og sagði hún sam­­skipti við ýmsa kjörna full­­trúa innan sam­­bands­ins og sú blokka­­myndun sem þar hefði átt sér stað gera sér ókleift að starfa áfram sem for­­seti.

Í yfir­­lýs­ingu sem hún birti er hún til­­kynnti um brott­hvarf sitt gagn­rýndi hún for­ystu bæði Efl­ingar og VR og sagð­ist hafa þurft að „bregð­­­ast við linn­u­­­lausri, en óljósri gagn­rýni for­­­manns VR“ á sín störf.

Átök í lengri tíma

Ólöf Helga og Sól­veig Anna, for­maður Efl­ing­ar, hafa átt í deilum á und­an­förnum mán­uð­um. Þær leiddu sitt hvorn list­ann í stjórn­ar­kjöri Efl­ingar í febr­ú­ar. Þar bar listi Sól­veigar Önnu sigur úr být­um, fékk 52 pró­sent greiddra atkvæða, en listi Ólafar Helgu fékk 37 pró­sent. Alls greiddu 3.900 af þeim 25.842 sem voru á kjör­skrá atkvæði.

Sól­veig Anna hafði sagt af sér sem for­maður haustið 2021 og tók Agnieszka Ewa Ziólkowska við kefl­inu. Við það varð Ólöf Helga vara­for­maður Efl­ing­ar.

Kjarn­inn greindi frá því í gær að Agnieszka hefði fengið aðgang að tölvu­póst­hólfum Sól­veigar Önnu og Við­ars Þor­steins­son­ar, fyrr­ver­andi fram­kvæmda­stjóra Efl­ing­ar, frá því í jan­úar á þessu ári og fram í apr­íl. Aðgang­ur­inn var virkur eftir að Sól­veig Anna var end­ur­kjörin sem for­maður Efl­ingar og eftir að hún tók aftur við því emb­ætti. Í álits­gerð lög­manns segir að athæfið sé brot á per­sónu­vernd­ar­lögum og Sól­veig Anna ætlar að til­kynna málið til Per­sónu­vernd­ar.

Hópur úr ell­efu verka­lýðs­fé­lögum sem til­heyra ASÍ birtu aðsenda grein á Vísi í gær þar sem þeir lýstu yfir áhyggjum af stjórn­ar­háttum Sól­veigar Önnu og Ragn­ars Þórs. Á meðal þeirra sem skrif­uðu undir þá grein var Ólöf Helga.

Kall­aði Ólöfu Helgu „per­sónu­vernd­ar-­glæpon­inn“

Sól­veig Anna brást við aðsendu grein­inni og því að farið hafi verið inn í tölvu­póst­hólf hennar í færslu á Face­book í gær. Þar kall­aði hún hóp­inn sem stóð að grein­inni „smá­menni verka­lýðs­hreyf­ing­ar­inn­ar“ sem þori aldrei að taka slag­inn um mál­efn­in. „Þau treysta sér aldrei í raun­veru­legt debatt um aðferð­ir, mark­mið, sýn, sig­ur­mögu­leika. Þess vegna ljúga þau því stöðugt að eng­inn mál­efna­legur ágrein­gingur sé til staðar (ég bendi á ný á greina­flokk minn á Kjarn­anum sem að fer vel yfir allan mál­efna­lega ágrein­ing­inn), þrátt fyrir að hann sé það svo sann­ar­lega. Eða finnst ykk­ur, svo að dæmi sé tek­ið, að verka­lýðs­bar­átta verka og lág­launa­fólks sé nákvæm­lega sú sama núna og hún var áður en að ég og félagar mínir komumst til valda í Efl­ingu? Smá­menni verka­lýðs­hreyf­ing­ar­innar þora ekki einu sinni sjálf að bjóða sig fram. Þau bíða bara eftir því að fram stígi ein­hver sem að þau geta hugsað sér að kjósa. Þetta væri hlægi­legt ef að þetta væri ekki svona aumk­un­ar­vert.“

Hún von­aði þó að hóp­ur­inn fyndi kjarkinn til að bjóða sig fram. „Ég vona að Finn­bogi eða Þór­ar­inn eða frama­potar­inn og per­sónu­vernd­ar-­glæpon­inn Ólöf Helga gefi kost á sér til að leiða ASÍ, og þing­full­trúar fái að velja á milli þess gamla og hins nýja. Fái að velja á milli bar­áttu­þreks og ein­beittrar löng­unar til að ná árangri fyrir vinn­andi fólk, og aum­ingja­skapar og sið­leys­is. Ég trúi nefni­lega á leik­reglur lýð­ræð­is­ins. Og það er alltaf gaman þegar að við fáum að kjósa að val­kost­irnir séu eins skýrir og hægt er að hugsa sér.“

Nú hefur Ólöf Helga orðið við þeirri áskor­un.

Stuðn­ingur var háður því að það þjón­aði póli­tískum hags­munum for­manns­ins

Í til­kynn­ingu Ólafar Helgu segir einnig að ASÍ sé eitt það dýr­mætasta sem launa­fólk á Íslandi eigi. „Að setja það bar­áttu­laust í hendur fólks sem lætur eigin valda­hags­muni ganga fyrir hags­munum almenns félags­fólks væri ámæl­is­vert. Ég hef því tekið þá ákvörðun að bjóða mig fram til for­seta ASÍ á þingi sam­bands­ins sem hefst nú á mánu­dag.“

Hún hafi kynnst af eigin raun hversu mik­il­vægt það er fyrir vinn­andi fólk að eiga skjól í sínu stétt­ar­fé­lagi. „En ég hef líka séð hveru illa það fer með fólk að eiga ekki slíkt skjól. Fyrir rúmu ári síðan var mér sagt upp störfum sem hlaðmaður á Reykja­vík­ur­flug­velli af þeirri ástæðu einni að ég vildi sinna starfi mínu sem trún­að­ar­maður á vinnu­staðn­um. Stétt­ar­fé­lag mitt, Efl­ing, tók málið föstum tökum og höfð­aði mál fyrir Félags­dómi. Sam­hliða var ráðiðst í fjöl­miðla­her­ferð og ég – sem hafði aldrei birst í fjöl­miðlum nema sem barn að halda tombólu – var til við­tals í öllum helstu miðlum lands­ins. For­maður og fram­kvæmda­stjóri Efl­ing­ar, Sól­veig Anna Jóns­dóttir og Viðar Þor­steins­son, stilltu sér upp mér við hlið. Fram­leidd voru mynd­bönd, skrif­aðar fréttir og greinar og fólk kallað saman til mót­mæla.“

Þegar aðal­með­ferð hafi farið fram í máli hennar fyrir Félags­dómi hafi lög­maður Efl­ingar fylgt mál­inu eft­ir. „ En nú brá svo við að for­mað­ur­inn kom hvergi nærri og þagði þunnu hljóði. Engin frétt var birt á síðu Efl­ing­ar, hvað þá myndefni og ekki var kallað til mót­mæla eða sett fram ákall um sam­stöðu. Ástæða þess­ara sinna­skipta var ein­fald­lega sú að ég hafði hreyft öðrum skoð­unum á starfi og fram­tíð Efl­ingar en Sól­veig Anna Jóns­dótt­ir. Ég gat því ekki annað en dregið þann lær­dóm að opin­ber stuðn­ingur félags­ins míns væri háður því að það þjón­aði póli­tískum hags­munum for­manns­ins. Þetta var ekki aðeins sárt og óþægi­legt fyrir mig, heldur ógnar svona fram­koma rétt­indum og hags­munum allra þeirra tug­þús­unda ein­stak­linga sem eru félagar í Efl­ing­u.“