Íbúa­hreyf­ingin stofn­aði fyrir nokkrum árum til umræðu í bæj­ar­ráði um ógegn­sæi í við­skiptum Mos­fells­bæjar með lóðir í Sunnu­krika þar sem reisa átti í áföngum allt að 300 her­bergja lúx­us­hót­el. Til upp­rifj­unar gerði Kvika samn­ing við bæinn árið 2017 í nafni Sunnu­bæjar ehf. en að baki félag­inu stóð Fast­eigna­auður V. sem var sjóður fjár­festa sem Kvika var með í stýr­ingu. Íbúa­hreyf­ingin vildi því fá að vita við hverja sveit­ar­fé­lagið væri raun­veru­lega að semja. 

Á þjóð­há­tíð­ar­dag­inn birt­ist umfjöllun í Við­skipta­Mogg­anum um sams­konar við­skiptafléttu í Garðabæ 2017 og 2018 undir yfir­skrift­inni Stefna Kviku fyrir að bæta ekki úr ágöllum á lúxus­í­búðum. Sam­kvæmt frétt­inni höfðu miklir ágallar komið í ljós á lúxus­í­búðum í nýrri bygg­ingu og kaup­endur því stefnt Kviku og fleiri aðilum sem tengj­ast fram­kvæmd­inni. Fram kemur að fólkið hafi talið sig vera að kaupa íbúð­irnar af Kviku en þegar á hólm­inn var komið virð­ist svo ekki ver­a. 

Nú stýrir Kvika hinum ýmsu sjóðum svo­kall­aðra fag­fjár­festa. Sjóð­ur­inn sem átti að fjár­magna verk­efnið í Garðabæ var Fast­eignauður IV. sem aftur stofn­aði einka­hluta­fé­lagið Holts­stíg ehf. til að sjá um fram­kvæmd­ina. Starfs­menn Kviku sátu í stjórn Fast­eigna­auðs IV. Í umræddri frétt segir frá því að það hafi þeir gert á meðan á bygg­ing­unni stóð og þess sér­stak­lega getið að starfs­menn­irnir hafi neitað að gefa kaup­endum upp eign­ar­hald á sjóðn­um. 

Og nú er úr vöndu að ráða. Hvert á fólkið að leita? Falið eign­ar­hald í fjár­fest­ing­ar­sjóðum var ekki ólög­legt en engu að síð­ur. Hver ber ábyrgð­ina þegar upp er stað­ið? Auk þess. Er sið­ferði­lega verj­andi fyrir opin­beran aðila eins og sveit­ar­fé­lag að taka þátt í alls­endis ógegn­sæjum við­skipt­um? Hvað með siða­reglur full­trúa í sveit­ar­stjórn­um? Og vini þeirra í marg­um­töl­uðu kunn­ingja­sam­fé­lagi? Er hægt að meta þannig tengsl þar sem eign­ar­hald er falið? 

Á ein­hverjum tíma­punkti upp­bygg­ingar seig á ógæfu­hlið­ina í Garða­bæ. Fast­eigna­auður IV. los­aði sig við rekstr­ar­fé­lagið Holts­stíg ehf. til verk­taka­fyr­ir­tæk­is­ins Sel­esar sem byggði hús­ið. Seles reynd­ist síðar eigna­laust og engar bætur þangað að sækja. Bank­inn neitar nú að bæta skað­ann sem kaup­endur íbúð­anna telja sig hafa orðið fyrir og því dóms­mál í upp­sigl­ingu.

Þetta mál hljómar illa í eyrum Mos­fell­ings vegna samn­ing­anna sem bær­inn gerði við Kviku/Sunnubæ 2017. Ekki síst í ljósi þess að sami háttur var hafður á í samn­ingum um upp­bygg­ingu í Bjark­ar­holt­i/Há­holti, þ.e. falið eign­ar­hald í fjár­fest­ing­ar­sjóði o.s.frv.

Í til­viki við­skipt­anna í Garðabæ telur eng­inn sig bera ábyrgð á tjón­inu og gætu við­skipta­vin­irnir þurft að sitja uppi með það. Svo virð­ist sem Kvika banki telji sig vera lausan allra mála og vekur það upp spurn­ingar um stöð­una í Mos­fells­bæ. Á fund­inum í bæj­ar­ráði (nr. 1330), sem minnst er á í upp­hafi grein­ar, krafði full­trúi Íbúa­hreyf­ing­ar­innar bæj­ar­stjóra og þáver­andi bæj­ar­lög­mann svara við því við hverja sveit­ar­fé­lagið væri raun­veru­lega semja, hvernig eign­ar­haldi væri háttað og þar af leið­andi ábyrgð­inni á fyr­ir­hug­uðum fram­kvæmd­um. Bank­inn sjálfur gæti vart talist vera fram­kvæmda­að­il­inn. Svarið við spurn­ing­unni var að Kvika væri primus motor í verk­efn­inu og digrir sjóðir bank­ans ættu að gull­tryggja fram­kvæmd­ina eða eins og segir í fund­ar­gerð:

„Bókun V- og D- lista. Sunnu­bær er dótt­ur­fé­lag Kviku sem er öfl­ugur fjár­fest­ing­ar­banki með 235 millj­arða eigna­safn. Kvika er háð eft­ir­liti Fjár­mála­eft­ir­lits­ins.”

En hefur bank­inn sama skiln­ing á hlut­verki sínu og ábyrgð? Ef marka má frétt­ina um stefnu íbúa í Garðabæ virð­ist svo ekki vera. Bank­inn bregst við með fálæti og fólk veit vart hvert það á að snúa sér til að sækja bæt­ur. Aðrar við­skiptafléttur af sama toga hljóta því að vera í upp­námi. 

Fróð­legt verður að fylgj­ast með því hver fram­vinda máls­ins verð­ur. Eins og það blasir við í frétt­inni er rétt­ar­staða kaup­enda gall­aðra íbúða í Garðabæ engan veg­inn ljós og það þarf að skýra. Ekki ein­ungis fyrir dóm­stól­um, heldur í bæj­ar­stjórnum þeirra sveit­ar­fé­laga sem gerðu sams­konar samn­inga við Kviku og bank­anum mögu­legt að flýja af hólmi, ef illa fer fyrir kaup­endum fyrir dómi. 

Höf­undur var full­trúi Íbúa­hreyf­ing­ar­innar í bæj­ar­stjórn Mos­fells­bæjar 2014 til 2018.