Líf­tækni­fyri­tækið Ísteka, sem nýtir sjálft beint, skv. áreið­an­legum heim­ild­um, blóð­töku­stað nr. 6, Skeggja­staði, í heim­ilda­mynd­inni um blóð­mer­a­níð­ið, hefur rift samn­ingi við bændur vegna með­ferðar þeirra á hross­um. Efla á nú eft­ir­lit fyr­ir­tæk­is­ins við blóð­töku mera og ýmis­legt fleira, sem óger­legt er þegar grannt er skoðað sbr. rök­semda­færslu hér að neð­an. Spyrja má: ætlar Ísteka þá að rifta samn­ingi við sjálft sig eða er þetta, eins og margan grun­ar, eitt stórt leik­rit, sett á svið, í tengslum við að mælt var fyrir frum­varpi um bann við blóð­töku í lið­inni viku af Ingu Sæland for­manni Flokks fólks­ins?

Fram­an­greint kemur fram í til­kynn­ingu frá Arn­þóri Guð­laugs­syni, fram­kvæmda­stjóra Ísteka, sem dúndraði til­kynn­ingu um betrumbætur á alla þing­menn og fjöl­miðla um hádeg­is­bilið 8. des­em­ber, korteri áður en mælt var fyrir frum­varp­inu. Ástæðan er mynd­skeið, sem sýnt var nýlega á vegum AWF/TSB, alþjóð­legra dýra­vernd­un­ar­sam­taka,  þar sem ólíð­andi aðbún­aður og með­ferð mera í blóð­töku var sýnd­ur. Ekki er til­greint í til­kynn­ing­unni hversu mörgum samn­ingum var rift, en 119 bændur hafa átt í sam­starfi við fyr­ir­tækið um blóð­töku mera.

Arnþór seg­ir: „Þessi með­ferð er aug­ljós­lega brot á vel­ferð­ar­samn­ingum fyr­ir­tæk­is­ins og við­kom­andi bænda. Samn­ingum við þá hefur því verið rift. Á árinu 2021 hefur líf­tækni­fyr­ir­tækið Ísteka átt í sam­starfi við 119 bændur um blóð­gjafir hryssa til lyfja­fram­leiðslu. Gerðir eru bæði við­skipta­samn­ingar og sér­stakir vel­ferð­ar­samn­ingar við þá alla. Blóð­gjöf til lyfja­fram­leiðslu er eina búgreinin á Íslandi þar sem slíkir samn­ingar eru regla. Reynslan sýnir að bændur vinna almennt sam­kvæmt þeim.“ segir í til­kynn­ing­unni.

Allar blóð­tökur mynd­aðar

„Þá ætlar fyr­ir­tækið einnig að ráð­ast í umbætur á eft­ir­liti með blóð­gjöfum með auk­inni fræðslu og þjálfun bænda og fjölga vel­ferð­ar­eft­ir­lits­mönnum við blóð­gjaf­ir. Þá verður fram­vegis mynda­véla­eft­ir­lit með öllum blóð­tök­um. Með þessu von­ast for­svars­menn fyr­ir­tæk­is­ins til þess að ólíð­andi frá­vik varð­andi dýra­vel­ferð í blóð­gjöf hryssna á Íslandi end­ur­taki sig ekki.“ segir í til­kynn­ing­unn­i. 

Um þetta er eft­ir­far­andi að segja

1. Blóð­takan ein, að mati Evr­ópu­þings­ins, er óverj­andi gagn­vart vel­ferð mer­anna og verður sýnt fram á það fljót­lega með grjót­hörðum gögnum frá erlendum fræði­mönn­um. 
2. Von­laust er að halda hálf­villt dýr í því skyni að smala þeim 7 sinnum á ári á stuttum tíma til blóð­töku án þess að beita aðferðum sem alger­lega stang­ast á við lög um vel­ferð dýra. Bætt fræðsla og þjálfun bænda breytir ekki eðli hálf­villtra blóð­mera. Bændur þekkja flestir 1. gr. laga um vel­ferð dýra og vita þetta.
3. Bætt og jafn­vel 100% eft­ir­lit af hálfu MAST myndi gera þennan iðnað sjálf­dauðan því eft­ilits­dýra­læknir myndi sjá strax það sem fram kemur í heim­ilda­mynd­inni og mun ekk­ert breyt­ast. Eðli og við­brögð hálf­villtra blóð­mera  með folöld breyt­ist ekki í takti við draum­kenndar hug­myndir Ístek­a.  Auk­in­heldur hefur MAST hvorki getu né fjár­magn til að sinna þessu eft­ir­liti. Hið fyrra hefur verið rök­stutt áður, hinu síð­ara hefur MAST marg kvartað und­an.
4. Bættur aðbún­aður breytir engu, jafn­vel þó hann yrði á pari við aðbúnað á bestu kúa­búum lands­ins. Við­brögð mer­anna yrðu nákvæm­lega þau sömu sbr. rök­stuðn­ing hér á und­an.
5. Ekki er ólík­legt að þeir bænd­ur, sem þurfa að lúta riftun gætu eign­ast him­in­háar skaða­bóta­kröfur á hendur Ísteka ehf og rík­inu enda eft­ir­litið á ábyrgð beggja.

Höf­undur er ­­dýra­rétt­­ar­lög­fræð­ing­­ur.