Úrvals­vísi­tala íslenska hluta­bréfa­mark­að­ar­ins lækk­aði um 3,05 pró­sent í gær, sem telst vera mikil lækkun á einum degi, í sögu­leg­um ­sam­an­burði. Mest var lækk­unin á bréfum í Icelandair Group, um 4,89 pró­set í við­skiptum upp á ríf­lega 1,3 millj­arða króna. Eins og Kjarn­inn greindi frá í gær­morgun

htt­p://kjarn­inn.is/­skyr­ing/2016-09-29-­geng­is­styrk­ing-og-haekk­un-oli­u-­get­ur-­skapa­d-o­kyrr­d-i-­lofti/

þá hefur mark­aðsvirði Icelandair hrapað niður að und­an­förnu, en um 70 millj­arðar hafa gufað upp af verð­mæti félags­ins frá því í apríl á þessu ári. Félag­ið er nú tæp­lega 120 millj­arða virði en í apríl var það um 190 millj­arða virði.

Katrín Olga Jóhann­es­dótt­ir, stjórn­ar­maður félags­ins og for­maður Við­skipta­ráðs, var ein þeirra sem seldi bréf í félag­inu í dag, á geng­inu 24. Sam­tals seldi hún 400 ­þús­und hluti, að virði um 9,6 millj­óna króna.

Önnur félög lækka líka

Næst mesta lækk­unin var á Mar­el, rúm­lega fjögur pró­sent. Önnur félög lækkuð skarpt, á bil­inu 1,5 til þrjú pró­sent flest.

En hvað veld­ur? Það er ekki gott að segja, enda geta ýms­ir þættir haft áhrif á verð­bréfa­mark­aði. En greini­legt er að meiri nei­kvæðni er hjá fjár­festum nú en á fyrri hluta árs­ins. Styrk­ing krón­unnar gagn­vart helst­u við­skipta­myntum er einn þáttur sem við­mæl­endur Kjarn­ans hafa nefnt, en ýms­ir hafa áhyggjur af því að hún sé þegar farin að þrengja að útflutn­ings­hlið hag­kerf­is­ins og muni einnig með tím­anum hafa heft­andi áhrif á ferð­þjón­ust­una.

Tvö­földun verð­bólg­unnar

Til við­bótar kemur svo hin óvenju­lega tvö­földun á verð­bólg­unni, vegna mis­taka Hag­stofu Íslands. Í gær hækk­aði verð­bólga úr 0,9 ­pró­sent í 1,8 pró­sent, með til­heyr­andi nei­kvæðum áhrifum á vaxta­á­lag á skulda­bréfa­mark­aði og aug­ljós­lega einnig á verð­bólgu­vænt­ing­ar.

Áður en mis­tök Hag­stof­unnar komu fram, bjuggust fjár­festar jafn­vel við því að Seðla­bank­inn myndi lækka vexti á nýjan leik, en ­meg­in­vextir hans voru lækk­aði rúr 5,75 pró­sent í 5,25 pró­sent á síð­asta ­vaxta­á­kvörð­un­ar­degi. Telja verður ólík­legt að Seðla­bank­inn lækki vexti næst, og frekar spurn­ing hvort þeir verði hækk­aðir á nýjan leik, þrátt fyrir að verð­bólgan sé enn nokkuð undir 2,5 pró­sent verð­bólgu­mark­miði.

Velta í hluta­bréfa­við­skiptum var tölu­vert mik­il, og greini­lega að margir fjár­festar seldu bréf í dag. Næst mesta veltan var með bréf í Eim­skip, sem lækk­aði um 1,64 pró­sent í 500 millj­óna króna við­skipt­um.

Á sama tíma og hluta­bréf haf fallið í verði þá hefur gengi íslensku krón­unnar haldið áfram að styrkj­ast gagn­vart helstu við­skipta­mynt­um. Banda­ríkja­dalur kostar nú 114 krón­ur, evran 128 krónur og pundið 148 krón­ur. Heims­mark­aðs­verð á olíu hefur svo hækkað skarpt, á síð­ustu tveimur dög­um, eða um tæp­lega tíu pró­sent. Ástæðan er óform­legt sam­komu­lag OPEC ríkja um að draga úr fram­leiðslu.