Embætti héraðsaksóknara hefur fellt niður fjögur mál til viðbótar vegna þess að málsmeðferð þeirra hjá annars vegar skattyfirvöldum og hins vegar héraðssaksóknara var ekki nægilega samtvinnuð í efni og tíma, aðallega vegna þess að þeim var slegið á frest vegna þess að beðið var niðurstöðu máls sem var til meðferðar hjá Mannréttindadómstóli Evrópu. Alls hefur embættið fellt niður 66 mál vegna þessa.
Það rof sem varð vegna þess að málin voru sett á bið varð á endanum til þess að þau voru látin niður falla.
Skattrannsóknarstjóri hefur kært ákvarðanir héraðssaksóknara í sex þessara mála til ríkissaksóknara og vonast til þess að hann endurskoði ákvörðun um niðurfellingu málanna.
Einstaklingar úr Panamaskjölunum sleppa
Kjarninn greindi frá því um miðjan nóvember að embætti héraðssaksóknara hefði fellt niður 62 mál þar sem grunur var um að einstaklingar hefðu framið skattsvik. Fyrstu málin voru felld niður tæpum mánuði áður.
Á meðal þeirra mála sem felld voru niður eru mál einstaklinga sem komu fyrir í Panamaskjölunum svokölluðu. Og stór hluti málanna snýst um einstaklinga sem geymdu fjármuni utan Íslands til að komast hjá skattgreiðslum. Búist er við því að enn fleiri mál tengd ætluðum skattsvikum verði felld niður á næstunni, en alls voru 152 mál til meðferðar hjá embætti héraðssaksóknara. Alls er skattstofninn í öllum þeim málum yfir 30 milljarðar króna.
Nú hafa fjögur mál til viðbótar verið niðurfelld.
Beðið eftir niðurstöðu í máli Baugsmanna
Þegar er búið að endurákvarða skattgreiðslur á flesta þeirra sem undir eru í þeim rannsóknum. En í þeim málum sem felld hafa verið niður mun ekki verða hægt að leggja sektir á þá sem þau snúast um. Sekt fyrir skattsvik getur verið frá því að vera tvöföld sú skattfjárhæð sem skotið var undan og upp að tífaldri þeirra fjárhæð. Því er ljóst að íslenska ríkið verður af miklum fjárhæðum vegna þessa og þeir sem sviku stórfellt undan skatti munu enn fremur ekki þurfa að sæta refsingu fyrir að hafa framið hegningarlagabrot.
Sá dómur féll í lok september síðastliðins. Hæstiréttur var fjölskipaður í málinu, sem snerist um stórfellt skattalagabrot manns sem hafði ekki talið fram fjármagnstekjur á árunum 2008 og 2009 upp á samtals 87 milljónir króna á skattframtali sínu. Um var að ræða tekjur af sölu hlutabréfa og uppgjör á tugum framvirkra samninga.
Rofið eyðilagði málin
Niðurstaða dómstólsins var að sakfella manninn fyrir brotið og leggja á hann 14 milljóna króna sektargreiðslu þrátt fyrir að skattyfirvöld hefðu þegar gert honum að greiða álag á vantalda skatta.
Í dómi Hæstaréttar var því ekki tekið fyrir tvöfalda refsingu. Þar var hins vegar, með vísun í dóm Mannréttindadómstólsins í norsku máli sem féll fyrir um ári síðan og í mál Jóns Ásgeirs og Tryggva, sagt að sýna þyrfti fram á að sakarefni sem sé til meðferðar hjá bæði skattyfirvöldum og í sakamálarannsókn séu þannig tengd að þau myndi eina samþætta heild að efni til. „Þetta feli ekki eingöngu í sér að markmiðin sem að er stefnt og aðferðirnar til að ná þeim séu til fyllingar heldur jafnframt að afleiðingar þess lögbundna fyrirkomulags feli það í sér að rekstur tveggja mála sé fyrirsjáanlegur og að gætt sé meðalhófs,“ segir í dómi Hæstaréttar.
Á meðan að beðið var niðurstöður Mannréttindadómstólsins í máli Jóns Ásgeirs og Tryggva, og á meðan að beðið var eftir því að sjá hver áhrif þeirrar niðurstöðu yrði á íslenska dómaframkvæmd, þá voru áðurnefnd 152 mál sem voru til meðferðar hjá embætti héraðssaksóknara, sem fer með rannsóknar- og ákæruvald í málum sem þessum, sett á bið. Um var að ræða mál sem eru í rannsókn, sem voru að bíða eftir að komast í rannsókn og mál sem búið var að rannsaka, og jafnvel ákæra í.
Eftir að embætti héraðssaksóknara mátaði þau mál sem það var með til meðferðar við leiðbeiningar Hæstaréttar varð niðurstaðan sú að málsmeðferð að minnsta kosti 66 þeirra hjá annars vegar skattyfirvöldum og hins vegar héraðssaksóknara hafi ekki verið nægilega samtvinnuð í efni og tíma, aðallega vegna þess að þeim var slegið á frest vegna máls Jóns Ásgeirs og Tryggva sem var fyrir Mannréttindadómstólnum.
Það rof sem varð vegna þess að málin voru sett á bið varð á endanum til þess að þau voru látin niður falla.
