Á við­skipta­ráð­stefn­unni í Davos í Sviss, þar sem margt áhrifa­mesta fólk heims­ins á sviði stjórn­mála og við­skipta kemur saman til skrafs og ráða­gerða, eru alþjóða­við­skipti í brennid­epli.

Sér­stak­lega bein­ast spjótin nú að tveimur pól­um. Ann­ars vegar ein­angr­un­ar­hyggju og síðan opnum við­skipt­u­m. 

Skömmu áður en þessi árlegi við­burður hófst til­kynntu banda­rísk stjórn­völd um nýjar aðgerðir til að örva efna­hag­inn heima fyr­ir. Inn­flutn­ings­tollar verða settir á inn­flutn­ing þvotta­véla og sól­ar­skjalda, til að virkja sól­ar­orku, og verða þeir á bil­inu 30 til 50 pró­sent.

Talið er að aðgerð­irnar bein­ist ekki síst að sam­keppn­is­að­ilum banda­rískra fram­leið­anda í Asíu og Mexíkó. Þannig hafa iðn­fyr­ir­tæki í Suð­ur­-Kóreu og Kína mót­mælt þessu harð­lega, á meðan banda­rísk fyr­ir­tæki, eins og Whirlpool, fagna þessu.

En hvað er þarna á seyði? Hvernig stendur á því að Banda­ríkin eru allt í einu orðin málsvari ein­angr­un­ar­hyggju í við­skiptum en Kína - þar sem rík­is­valdið er allt um lykj­andi - talar fyrir opnum alþjóða­væddum heimi?

Nokkur atriði má segja að ein­kenni þessar rök­ræð­ar.

1. Don­ald Trump Banda­ríkja­for­seti hefur alla tíð í sinni póli­tísku bar­áttu, alveg frá því árið 2015, talað fyrir því að horn­steinn­inn í hans efna­hags­legu sýn sé sá, að Banda­ríkin séu að halda of mörgum uppi með ann­ars vegar skattfé og svo „lé­leg­um“ við­skipta­samn­ingum við önnur ríki. Bak­beinið í slag­orði hans, „Gerum Banda­ríkin Frá­bær Aftur (Make Amer­ica Great Aga­in)“ er nátengt þessum mál­flutn­ingi. Núna, eftir eitt ár í emb­ætti, virð­ist sem hann ætli að reyna að hrinda stefnu sinni í fram­kvæmd, meðal ann­ars með sér­tækum tollum en líka með því að draga Banda­ríkin meira út úr alþjóða­sam­starf­inu, og stokka spilin upp á nýtt. Trump vill, að Banda­ríkin fram­leiði meira og minna allt það sem hægt er að fram­leiða í Banda­ríkj­un­um, þar, og hvetur Banda­ríkja­menn til að kaupa banda­rískar vörur frekar en aðr­ar. Þessi mál­flutn­ingur er kunn­ug­legur frá tímum Ron­alds Reag­ans, en þó með þeim fyr­ir­vara að Reagan tal­aði um að Banda­ríkin ættu alltaf að vera opin fyrir sam­keppni og nýjum straum­um. Það væri þjóð­ar­ein­kenn­ið. Í ræðu sinni í Davos í dag, reyndi Trump að róa þá sem hafa haft veru­legar efa­semdir um mál­flutn­ing hans. Hann sagði Banda­ríkin opin fyrir við­skipt­um, en að sá tími væri lið­inn þar sem það væri hægt að búast við „gjöf­um“ frá Banda­ríkj­un­um, að því er segir í umfjöllun The Economist.

2. Á meðan í Asíu. Kín­verjar hafa gripið til margra aðgerða að und­an­förnu, til þess að opna efna­hag sinn fyrir við­skipt­um, meðal ann­ars frá Banda­ríkj­un­um. Þannig kom það mörgum á óvart, þegar Trump heim­sótti Kína og fleiri Asíu­ríki í fyrra, að í til­efni af heim­sókn hans var ákveðið að gera miklar breyt­ingar á reglu­verki fjár­mála­mark­að­ar­ins og opna fyrir mögu­leika á eigna­stýr­ingu erlendra fyr­ir­tækja. Þetta kann að hljóma sem lítið mál, en almennt er litið á þessar aðgerðir sem stórt og mikið skref í að auka sam­vinnu Banda­ríkj­anna og Kína á sviði fjár­mála­þjón­ustu. Hvað þýðir þetta? Í umfjöllun Bloomberg segir, að þetta sé stórt og mikið skref, og sýni að Kín­verjar - og fleiri þjóðir Asíu sem eru háðar ris­anum í Austri - séu skipu­lega að opna hag­kerfi sín fyrir alþjóð­legum við­skipta­hátt­um. Með þessu eru send skila­boð til Banda­ríkj­anna: Á meðan Banda­ríkin tali fyrir ein­gangr­un­ar­hyggju, þá sé kín­verski ris­inn til­bú­inn að taka við kefl­inu sem leið­andi afl alþjóða­við­skipt­anna.

3. Margio Drag­hi, for­seti banka­stjórnar Seðla­banka Evr­ópu, lét hafa eftir sér á dög­unum að banda­rísk stjórn­völd mættu ekki „tala upp gjald­miðla­stríð­ið“ sem stundum er kall­að. Til ein­föld­un­ar, má segja að þá sé ein­stök gjald­miðla­svæði að „stilla af“ gengi gjald­miðla svo það henti t.d. Útflutn­ingi. Staða Banda­ríkja­dals gagn­vart evr­unni er núna 1,25 Banda­ríkja­dalur fyrir hverja evru, og hefur jafn veik staða ekki verið upp í þrjú ár. Banda­rískir fjöl­miðlar hafa fjallað tölu­vert um það að und­an­förnu, að Trump og hans fólk í Hvíta hús­inu vilji að dal­ur­inn sé jafn­vel enn veik­ari gagn­vart evru. En Draghi var­aði við því, að mik­ill póli­tískur þungi sé settur í slíkar umræð­ur, ekki síst til að hafa ekki óæski­leg áhrif á mark­aði.