Íslendingar með mesta losun koltvísýrings í Evrópu

Ísland var með mesta losun koltvísýrings frá hagkerfi á einstakling innan ESB og EFTA svæðisins árið 2016. Losun á hvern íslenskan einstakling var 16,9 tonn árið 2016 en losunin hefur aukist síðustu ár.

flugvél
Auglýsing

Ísland var með mesta losun koltví­sýr­ings frá hag­kerfi á ein­stak­ling innan ESB og EFTA svæð­is­ins árið 2016. Ísland hefur verið í þriðja til fjórða sæti frá árinu 2008 en losun hefur auk­ist mikið vegna auk­ins flug­rekst­urs og skipa­flutn­inga frá árinu 2012. Þetta kemur fram í nýj­­ustu tölum AEA , los­un­­ar­­bók­haldi Hag­­stofu Íslands, þar sem mælt er hver los­un koltví­sýr­ings er frá hag­­kerfi Íslands.

Losun koltví­sýr­ings frá hag­kerfi í heild sinni á ein­stak­ling hefur auk­ist á Íslandi úr 14,6 tonnum árið 2008 í 16,9 kílótonn árið 2016. Til sam­an­burðar er losun 1,7 tonn af koltví­sýr­ing svipuð og los­un­in frá með­­al­­fjöl­­skyld­u­bíl sem ekið er 8000 km. Önnur lönd sem hafa verið með háa losun koltví­sýr­ings á ein­stak­ling, Lúx­em­borg, Dan­mörk og Eist­land, hafa hins vegar verið að draga úr losun á ein­stak­linga. Í Lúx­em­borg hefur losun á ein­stak­ling minnkað frá árinu 2008 úr 18,8 í 15,2 árið 2016 og sömu þróun má sjá hjá Eist­landi og Dan­mörku. Sam­kvæmt Hag­stof­unni hef­ur losun á ein­stak­ling almennt lækkað innan ESB og eru flest lönd komin niður í um 9 tonn á ein­stak­ling.

Mynd: Hagstofa Íslands

Auglýsing

Mikil losun frá íslenskum flug­­­fé­lögum

Losun koltví­­­sýr­ings frá ein­­kenn­andi greinar ferða­­þjón­ust­unnar á Íslandi hefur ríf­­lega fimm­fald­­ast frá árinu 1995 og nær þre­fald­­ast frá árinu 2012. Grein­ar ­ferða­­þjón­ust­unn­ar fara fram úr losun fyr­ir­tækja í fram­­leiðslu málma árið árið 2016. Í ein­­kenn­andi greinum ferða­­þjón­­ustu kemur los­un CO2 ­fyrst og fremst frá flugi en ekki er gerður grein­­ar­munur á því, í mæl­ing­um A­EA, hvort að starf­­semi íslensku flug­­­fé­lag­anna fara fram á Íslandi eða erlendis eða hvort verið sé að þjón­usta ­ferða­­menn eða fólk búsetta á Íslandi

Um­svif íslenskra flug­­­fé­laga hafa vaxið mjög ört síð­­­ustu sex ár. Sam­kvæmt tölum hag­stof­unnar hefur los­unin beina fylgni við fjölgun far­þega um Kefla­vík­­­ur­flug­­völl. Á árunum 2015 til 2016 fjölg­aði far­þegum um Kefla­vík­­­ur­flug­­völl nær 35 pró­­sent en losun frá­ ­grein­inn­i um 36 pró­­sent.­Sam­kvæmt Hag­stof­unni má ger­a ráð fyrir að flug og fram­leiðsla málma verði áfram með ráð­andi hlut­fall los­unar á Íslandi árin 2017 og 2018. Flug­rekstur hefur vaxið áfram í sam­ræmi við und­an­gengin ár og vinnsla á kís­il­málmi hófst. Koltví­sýr­ingslosun frá hag­kerf­inu á ein­stak­ling hefur því farið vax­andi frá árinu 2016.

Mynd: Hagstofa ÍslandsÍ löndum sem eru ofar­lega á list­anum yfir mesta mengun eru ákveðnir geira með afger­andi mesta los­un. Í Lúx­em­borg er losun að stærstum hluta vegna rekst­urs flug­fé­laga, bæði far­þega­flutn­ings og frakt­flutn­ings. Sjó­flutn­ingur er afger­andi stærsta grein danska hag­kerf­is­ins í losun á ein­stak­ling, enda er stærsta skipa­fé­lag heims skráð þar. Ein­göngu um 15 pró­sent af  orku­fram­leiðslu Eist­lands kemur frá end­ur­nýj­an­legum auð­lindum og því er þessi geiri með afger­andi hlut­fall los­unar þar. 

Dregið hefur úr losun ein­stak­linga á hinum Norð­ur­lönd­un­um.

Þróun í losun frá hag­kerfi Íslands á ein­stak­ling hefur verið á skjön við hin Norð­ur­lönd­in. Losun Íslend­inga hefur auk­ist á meðan hinar Norð­ur­landa­þjóð­irnar hafa náð að draga úr los­un. Danir hafa náð mestum árangri í að draga úr los­un, en losun á ein­stak­ling náði hámarki árið 2006. Sví­þjóð hefur sýnt afger­andi lægsta losun frá sínu hag­kerf­i. 

Mynd: Hagstofa Íslands

Losun á hvern ein­stak­ling frá íslenskum heim­ilum hefur verið hærri en hjá hinum Norð­ur­lönd­unum frá árinu 2008 en árið 2016 var los­un koltví­­­sýr­ings frá íslenskum heim­ilum 30 ­­pró­­sent hærri en árið 1995, en hefur verið á bil­inu 540 til 600 kílótonn CO2 frá 2008. D­anir hafa dregið mest úr losun frá heim­ilum eða um 0,33 tonnum á ein­stak­ling frá 2008.

Ísland er í níunda til ell­efta sæti þegar losun koltví­sýr­ings frá rekstri heim­ila er borin saman við ríki innan ESB. Losun frá heim­ilum er fyrst og fremst vegna akst­­urs en einnig er tekið til­­lit til not­k­unar eld­un­­ar­gass, hit­un­­ar­olíu og flug­­elda. Flug, stræt­ó­­ferð­ir, sorp­­los­un, notkun raf­­­magns og jarð­varma telur ekki inn í losun heim­ila, heldur reikn­­ast á við­eig­andi atvinn­u­­grein­­ar. .

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiInnlent