Bjarni Bene­dikts­­son, fjár­­­mála- og efna­hags­ráð­herra, seg­ir að áform rík­­is­­stjórn­­­ar­inn­ar um lækk­­un tekju­skatts verði end­­ur­­met­in ef samið verði um óá­­byrg­ar launa­hækk­­an­ir í kom­andi kjara­­samn­ing­­um. Bjarni segir í við­tali við Morg­un­blaðið í dag að til þess að unnt verði að lækka skatta þurfi launa­hækk­anir að vera innan þess svig­rúms sem er fyrir hendi. Hann segir að tekjur rík­is­sjóðs gætu orðið minni en spáð var vegna óvissu í ferða­þjón­ustu og mögu­legs ­sam­drátt ­vegna óróa í flug­in­u. 

„Við þurfum að fara að snúa umræð­unni á Íslandi upp í það fyrir hvaða launa­hækk­unum er svig­rúm í hag­kerf­inu. Ef launa­hækk­anir eru langt umfram það svig­rúm sem er sann­ar­lega til staðar í hag­kerf­inu fer að vera mikið vafa­mál hvort stjórn­völd gera rétt í því að fylgja eftir áformum um ­lækk­an­ir á tekju­skatti ein­stak­linga,“ segir Bjarni í við­tal­inu.

Skatta­lækk­an­irnar hugs­aðar fyrir lægri tekju­hópa

Bjarni segir að skatta­lækk­an­irn­ar hafi verið boð­aðar í þágu þeirra sem eru neðra skatt­þrep­inu en að óskyn­sam­legt væri að fylgja því eftir að ef kjara­samn­ingar fari úr bönd­un­um. „Við höf­um boðað skatta­­lækk­­an­ir í þágu þeirra sem eru í neðra þrep­inu, lægri og milli­­­tekju­hóp­un­um, en það er óskyn­­sam­­legt að fylgja því eft­ir ef kjara­­samn­ing­ar fara úr bönd­un­um og menn eru að taka út meira en inn­i­­stæða er fyr­­ir. Þá þarf að huga mjög vel að tíma­­setn­ingu slíkra aðgerða. Þær eru hugs­aðar til að greiða fyr­ir samn­ing­um en ekki til að greiða fyr­ir óá­­byrg­um samn­ing­um,“ seg­ir Bjarn­i. 

Verð­bólgu­spáin versnað

Fjár­mála­ráð­herra ­segir það óskyn­sam­legt að lækka tekju­skatt ef Seðla­bank­inn væri á sama tíma að draga úr spennu í hag­kerf­inu með hækkun vaxta. Bjarni segir að það sé ákveðin launa- og verð­lags­for­sendur í fjár­laga­frum­varp­inu. Upp­haf­lega var gert ráð fyrir 0,5 pró­sent kaup­mátt­ar­aukn­ingu á næsta ári í frum­varp­inu, miðað við verð­bólgu­spá  þegar fjár­lögin voru tekin sam­an­. „­Síðan versn­aði verð­bólgu­spáin og við sögðum að við það myndi svig­rúm til launa­hækk­ana í sjálfu sér ekk­ert breytast, ekk­ert vaxa. Þannig að við breyttum ekki launa- og verð­lags­for­send­un­um, “ segir Bjarni. Hann segir jafn­framt að ef ­samið verði um laun sem eru umfram for­send­ur fjár­laga þá gæti mögu­lega þurft að láta reyna á vara­sjóð. 

Þarf að taka með í reikn­ing­inn líf­eyr­is­skyld­bind­ingar rík­is­ins

Bjarni bendir á í við­tal­inu að taka þarf í reikn­ing hverjar afleið­ingar verða fyrir líf­eyr­is­skyld­bind­ing­ar ­rík­is­ins ef samn­ingar þró­ast með til­teknum hætt­i.  „Við erum búin að gefa okkur ákveðnar for­sendur og höfum eitt­hvert svig­rúm í vara­sjóðn­um, að því gefnu að hann verði ekki not­aður í annað ófyr­ir­séð og óvænt.“ ­Bjarni segir að ef honum hefur ekki verið ráð­stafað í annað kann að vera að rík­is­sjóður hafi ein­hvers konar stuð­púða í vara­sjóðn­um en að ekki sé hægt að segja til um það á þess­ari stund­u. 

Með vara­sjóði vísar Bjarni til almenns vara­sjóðs í fjár­lögum sem er ætlað að mæta ófyr­ir­séð­um, óvæntum og óum­flýj­an­legum útgjöld­um. „Sögu­lega séð höfum við ekki gefið því nægi­legan gaum hvaða áhrif launa­breyt­ingar hjá opin­berum starfs­mönnum hafa haft á eft­ir­launa­skuld­bind­ingar rík­is­ins. Það hefur í ein­staka til­vikum hlaupið á millj­örð­um, eða jafn­vel millj­arða­tug­um, sem eft­ir­launa­skuld­bind­ing­arnar vaxa án þess að nokkur sé að hafa áhyggjur af því,“ segir Bjarni að lokum í við­tal­inu.