Umsóknir um alþjóðlega vernd árið 2020 voru 654 og fækkaði um fjórðung frá árinu 2019. Mestu sveiflurnar á fjölda umsókna voru samfara útbreiðslu COVID-19 faraldursins og þeim viðbrögðum sem gripið var til á landamærum. Þetta kemur fram í nýjum tölum Útlendingastofnunar um umsóknir um alþjóðlega vernd fyrir árið 2020.
Stofnunin afgreiddi 685 umsóknir í efnislegri meðferð, þar af fjórðung í forgangsmeðferð. Alls fengu 528 umsækjendur jákvæða niðurstöðu. Þar af fékk 121 einstaklingur alþjóðlega vernd, 338 viðbótarvernd og 69 dvalarleyfi af mannúðarástæðum. Til samanburðar afgreiddi stofnunin 376 umsóknir með veitingu árið 2019 og höfðu þær þá aldrei verið fleiri, að því er fram kemur hjá stofnuninni.
Rúmur helmingur þeirra sem fengu jákvæða niðurstöðu kom frá Venesúela, Írak og Sýrlandi en samtals voru það einstaklingar af 32 þjóðernum.
Til viðbótar við þá 528 umsækjendur sem fengu jákvæða niðurstöðu hjá Útlendingastofnun á árinu, fengu 103 einstaklingar alþjóðlega vernd eða mannúðarleyfi hjá kærunefnd útlendingamála eða vernd sem aðstandendur flóttamanna. Samtals fékk því 631 einstaklingur alþjóðlega vernd, viðbótarvernd eða dvalarleyfi af mannúðarástæðum árið 2020 til samanburðar við 531 einstakling 2019.
Stærstu hópar umsækjenda frá Palestínu, Írak og Venesúela
Fram kemur hjá Útlendingastofnun að framan af ári hafi ríkisborgarar Venesúela verið fjölmennasti hópur umsækjenda en komum þeirra til landsins fækkaði mjög í kjölfar innleiðingar ferðatakmarkana í síðari hluta marsmánaðar. Þegar litið er á árið í heild voru stærstu hópar umsækjenda ríkisborgarar Palestínu, Írak og Venesúela.
Endurteknar umsóknir voru 25, níu umsóknir komu frá börnum sem fæddust hér á landi á meðan mál foreldra þeirra voru til meðferðar og tólf umsækjendur sögðust vera fylgdarlaus ungmenni.
140 einstaklingum synjað um efnislega meðferð
Útlendingastofnun tók 825 ákvarðanir vegna umsókna um alþjóðlega vernd sem vörðuðu 766 einstaklinga en í 56 málum var tekin fleiri en ein ákvörðun. 79 einstaklingar til viðbótar drógu umsókn sína um vernd til baka eða hurfu frá henni. 140 einstaklingum var synjað um efnislega meðferð umsóknar um vernd, 52 á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar og 88 á grundvelli þess að njóta þegar verndar í öðru Evrópuríki.
Vegna áhrifa COVID-19 faraldursins gerði Útlendingastofnun tímabundnar breytingar á mati sínu á því hvaða umsóknir skyldu fá efnislega meðferð og voru 62 ákvarðanir um synjun á efnislegri meðferð afturkallaðar í kjölfarið og málin tekin til efnismeðferðar.
Tæp 40 prósent allra mála afgreidd á innan við þremur mánuðum
Meðalmálsmeðferðartími hjá Útlendingastofnun styttist milli áranna 2019 og 2020 í öllum tegundum málsmeðferðar nema forgangsmeðferð, að því er fram kemur hjá stofnuninni. Þegar litið er til allra afgreiddra mála styttist meðalafgreiðslutími umsókna úr 144 dögum í 130 daga. Mest styttist meðalafgreiðslutími í hefðbundinni efnismeðferð, eða um 57 daga, og í málsmeðferð á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar, eða um 24 daga.
Tæp 40 prósent allra mála voru afgreidd á innan við þremur mánuðum og tæp 40 prósent á þremur til sex mánuðum. Fimmtungur mála var afgreiddur á sex til tólf mánuðum og þrjú prósent mála tók lengri tíma en eitt ár að afgreiða.
