Svíinn Lars Lagerbäck getur orðið forseti Íslands, ef hann sækir um og fær íslenskan ríkisborgararétt. Þannig myndi hann öðlast kjörgengi, að ríkisborgararétti fengnum. Almenna reglan hvað varðar Norðurlandabúa er sú að þeir geti fengið ríkisborgararétt á fjórum árum, að öðrum skilyrðum uppfylltum.
Frá þessu greinir Eiríkur Elís Þorláksson, hæstaréttarlögmaður og lektor við lagadeild Háskólans í Reykjavík, í grein sem birtist í viðskiptablaði Morgunblaðsins í dag. Greinin heitir einfaldlega: „Getur Lars Lagerbäck orðið forseti Íslands?“. Eiríkur Elís rifjar upp að í kjölfar góðs árangurs íslenska karlalandsliðsins í knattspyrnu þá hafi þær raddir heyrst að þjálfari liðsins ætti að verða forseti Íslands.
„Ekki er hægt að útiloka að tillögur um Lars sem forseta hafi verið settar fram í gríni. En eins og kunnugt er fylgir öllu gríni einhver alvara. Er því rétt að skoða þessa tillögu betur, þ. á m. lögfræðilega. Tvennt kemur til skoðunar hvað það varðar. Annars vegar hvort sú staðreynd að Lars er erlendur ríkisborgari hindri að hann geti orðið þjóðarleiðtoginn á Bessastöðum. Hins vegar, ef hann getur orðið forseti, hvort hann geti þá áfram stýrt íslenska landsliðinu í knattspyrnu. Það atriði hlýtur að skipta miklu máli því að varla vilja knattspyrnuáhugamenn fá hann á Bessastaði ef það leiðir til þess að við sitjum uppi með annan og lakari kost í þjálfarastarfinu,“ skrifar Eiríkur Elís.
Um seinna atriðið segir hann að fljótt á litið þá girði lög ekki fyrir það að Lars stýri landsliðinu áfram, samhliða því að gegna embætti forseta Íslands. „Í 9. gr. stjórnarskrárinnar segir að forseti megi ekki vera alþingismaður né hafa með höndum „launuð störf í þágu opinberra stofnana eða einkaatvinnufyrirtækja“. Að því gefnu að Lars freistist ekki til að setjast á Alþingi kemur til skoðunar hvort starf hans sem landsliðs- þjálfari geti skoðast sem starf í þágu opinberrar stofnunar eða einkaatvinnufyrirtækis, sem framangreind 9. gr. kemur í veg fyrir að hann geti gegnt gegn launagreiðslum. Vinnuveitandi Lars, þ.e. Knattspyrnusamband Íslands, KSÍ, getur hvorki talist opinber stofnun né einkaatvinnufyrirtæki, heldur er það fé- lagasamtök.“ Ef 9. grein sleppir þá sé mat á því hvaða öðrum störfum forseti getur gegnt fyrst og fremst siðferðislegs eðlis, segir hæstaréttarlögmaðurinn. „Ef Lars stæði frammi fyrir því að meta hvort hann ætti að halda áfram sem þjálfari landsliðsins ætti það mat að vera honum auðvelt. Í öllu falli væri ekki siðferðislega ámælisvert af hans hálfu að starfa áfram sem þjálfari, enda er það vart ósamrýmanlegt starfi hans sem forseti. Einhver kynni jafnvel að segja að honum væri það siðferðislega skylt að halda áfram sem landsliðsþjálfari ef hann nær kjöri á Bessastaði.“
„Boltinn er núna hjá Lars,“ segir í lok greinarinnar.
