Við­horf Íslend­inga hafa orðið jákvæð­ari í garð inn­flytj­enda og fjöl­menn­ing­ar, en þau eru nú þau frjáls­lynd­ustu í Evr­ópu. Einnig vill meiri­hluti lands­manna að rík­is­stjórnin sé rausn­ar­leg í veit­ingu dval­ar­leyfis hæl­is­leit­enda. Þetta eru nið­ur­stöður nýj­ustu útgáfu við­horfskönn­un­ar­inn­ar European Soci­al S­ur­vey. 

Könn­unin náði til 23 landa og 44.387 virkra við­mæl­enda, en 880 Íslend­ingar svör­uðu henni. Hún hefur verið fram­kvæmt í átta skipti, en til­gangur hennar er að bera saman við­horf milli Evr­ópu­landa og hvort þau breyt­ast yfir tíma. Nýjasta útgáfa könn­un­ar­innar var fram­kvæmd  á Íslandi árið 2016 og er það í þriðja skiptið sem landið tekur þátt í henni. Fyrri tvö skiptin voru fram­kvæmd hér á landi árin 2004 og 2012. 

Ísland, Írland og Sví­þjóð efst

Meðal þess sem spurt var um í könn­un­inni var hvort við­mæl­endur teldu inn­flytj­endur hafa góð eða slæm áhrif á efna­hags­líf­ið, auk þess sem þeir eru spurðir hvort  þeim fynd­ist inn­flytj­endur gera landið að betri eða verri stað til að búa á. Um 69% Íslend­inga töldu efna­hags­leg áhrif inn­flytj­enda góð og 78% þeirra töldu Ísland vera betra vegna komu þeirra. Bæði svar­hlut­föllin eru þau lang­hæstu af öllum Evr­ópu­lönd­un­um, en Írland og Sví­þjóð fylgja þar á eftir með tæp­lega 60%.

Jákvæðir í garð fjöl­menn­ingar

Önnur spurn­ing sneri að við­horfi til fjöl­menn­ing­ar, eða nákvæm­lega hvort menn­ing heima­lands­ins yrði auðgað með komu inn­flytj­enda. 78% Íslend­inga  svör­uðu þeirri spurn­ingu með jákvæðum hætti og var það einnig hæsta mælda hlut­fall könn­un­ar­inn­ar. Á eftir Íslandi komu Finn­land og Sví­þjóð, en þar svör­uðu 77% og 72% við­mæl­enda spurn­ing­unni með jákvæðum hætt­i. 

Þegar litið er á nið­ur­stöður Íslands í fyrri útgáfum könn­un­ar­innar árið 2004 og 2012 sést að við­horf í garð fjöl­menn­ingar hefur tekið jákvæðum breyt­ingum á und­an­förnum árum. Árið 2004 svör­uðu 68% Íslend­inga inn­flytj­endur bæta menn­ing­ar­líf lands­ins, og árið 2012 var svar­hlut­fallið einnig í 69%.

Þau lönd sem vöru fjand­sam­leg­ust erlendum menn­ing­ar­á­hrifum voru Aust­ur­ríki, Lit­há­en, Ung­verja­land, Tékk­land og Rúss­land, en í Rúss­landi töldu ein­ungis 17% við­mæl­enda inn­flytj­endur auðga menn­ing­ar­líf heima­lands­ins síns.

Þegar spurt var hvort rík­is­stjórn heima­lands­ins ætti að vera rausn­ar­leg í veit­ingu dval­ar­leyfis fyrir hæl­is­leit­endur voru 56% Íslend­inga því fylgj­andi, þar af voru 15% mjög fylgj­andi. Þetta hlut­fall er það þriðja hæsta í Evr­ópu, en 71% Portú­gala og 59% Íra svör­uðu spurn­ing­unni ját­and­i.