Vegna þeirra áhrifa sem Covid-19 far­ald­ur­inn hefur haft á heim­inn, mæld­ist atvinnu­leysi á Íslandi í febr­úar 12,5% eða alls 21.352 ein­stak­ling­ar. Til þess að bregð­ast við þessum for­dæma­lausu aðstæðum hef ég sett af stað verk­efni sem miðar að því að hefja hér öfl­uga við­spyrnu. Í síð­ustu viku und­ir­rit­aði ég reglu­gerð um umfangs­miklar aðgerðir handa atvinnu­leit­endum og atvinnu­rek­end­um. Í kjöl­farið settum við af stað sér­stakt atvinnu­á­tak undir yfir­skrift­inni Hefjum störf, en mark­miðið með átak­inu er að til verði alls 7.000 störf í sam­vinnu við atvinnu­líf­ið, opin­berar stofn­an­ir, sveit­ar­fé­lög og félaga­sam­tök. Aðgerð­irnar miða að því að koma af stað öfl­ugri við­spyrnu í íslensku sam­fé­lagi nú þegar hillir undir lokin á Covid-19 far­aldr­in­um. Auð­vitað geta stjórn­mála­menn ekki búið beint til 7.000 störf en við getum búið til hvatana fyrir fyr­ir­tækin og stofn­an­irnar og auð­veldað þeim að ná vopnum sínum á ný með mark­vissum aðgerð­u­m. 

Með Hefjum störf er auð­veld­ara fyrir fyr­ir­tækin í land­inu, sveit­ar­fé­lög, stofn­anir og félaga­sam­tök að ráða fólk og búa sig undir bjart­ari fram­tíð en þessir aðilar geta ráðið atvinnu­leit­endur í nýtt starf með ríf­legum stuðn­ingi. Þannig geta fyr­ir­tæki sem hafa færri en 70 starfs­menn ráðið atvinnu­leit­endur sem hafa verið án atvinnu í 12 mán­uði og hverjum nýjum starfs­manni fylgir allt að 472 þús­und króna stuðn­ingur á mán­uði, auk 11,5% fram­lags í líf­eyr­is­sjóð, í allt að sex mán­uði og getur fyr­ir­tækið ráðið eins marga starfs­menn og það þarf þangað til heildar starfs­manna­fjöldi hefur náð 70. Þá geta fyr­ir­tæki af öllum stærðum og gerðum nýtt sér ráðn­ing­ar­styrki sem auð­velda atvinnu­rek­endum að ráða starfs­fólk og fjölga atvinnu­tæki­færum þeirra sem eru án atvinnu. Með ráðn­ing­ar­styrk getur atvinnu­rek­andi fengið fullar grunnatvinnu­leys­is­bætur með hverjum atvinnu­leit­anda sem hefur verið án vinnu í 30 daga eða lengur í allt að sex mán­uði með hverjum nýjum starfs­manni, eða 307.430 krónur á mán­uði, auk 11,5% fram­lags í líf­eyr­is­sjóð. Ekk­ert þak er á fjölda starfs­manna sem fyr­ir­tæki geta ráðið með þessu úrræði.

Sveitarfélög, opin­berar stofn­anir og frjáls félaga­sam­tök geta ráðið atvinnu­leit­endur með stuðn­ingi upp á 472.835 á mán­uði sem er hámark tekju­tengdra bóta auk 11,5% mót­fram­lags í líf­eyr­is­sjóð, auk þess sem félaga­sam­tök fá greitt 25% álag til þess að standa straum af kostn­aði við verk­efn­in, svo sem við land­vernd, við­hald göngu­stíga, land­hreins­un, gróð­ur­setn­ingu, íþróttir og afþr­ey­ingu fyrir börn og ung­linga og svo fram­veg­is. Þá er sveit­ar­fé­lögum einnig heim­ilt að ráða til sín ein­stak­linga sem full­nýttu bóta­rétt sinn innan atvinnu­leys­is­trygg­ing­ar­kerf­is­ins á tíma­bil­inu 1. októ­ber. til 31. des­em­ber 2020. Við ætlum líka að ná til þess hóps náms­manna sem ekki fær starf eða aðgang að öðru úrræði í sumar og verður það kynnt síðar í sam­starfi við mennta- og menn­ing­ar­mála­ráðu­neytið og aðra hags­muna­að­ila.   

Þó að Covid-19 far­ald­ur­inn hafi varað lengur en við gerðum ráð fyrir þá stytt­ist hann í annan end­ann. Dag­inn er tekið að lengja, sífellt fleiri Íslend­ingar fá bólu­setn­ingu og nú hefst við­spyrn­an. Við höfum sett af stað gríð­ar­lega stórar aðgerðir fyrir bæði atvinnu­leit­endur og atvinnu­lífið sem hjálpa okkur í öfl­ugri við­spyrnu að loknum far­aldri. Ég hvet fyr­ir­tæki, stofn­an­ir, sveit­ar­fé­lög og félaga­sam­tök til að nýta þetta úrræði og ráða fólk. Við mætum óviss­unni með krafti og bjart­sýni og saman keyrum við þetta í gang. 

Höf­undur er félags- og barna­mála­ráð­herra.