Alls eru 61,2 pró­sent lands­manna jákvæðir gagn­vart því að íslenska ríkið sé eig­andi við­skipta­banka. Fjórð­ungur þjóð­ar­inn­ar, 25,2 pró­sent, hefur enga fast­mót­aða skoðun á slíku eign­ar­haldi og ein­ungis 13,5 pró­sent Íslend­inga eru nei­kvæðir gagn­vart slíku eign­ar­haldi.

Þetta er meðal þess sem kom fram í rann­sókn sem Gallup vann fyrir fjár­mála- og efna­hags­ráðu­neytið og birt­ist með Hvít­bók um fram­tíð­ar­sýn fyrir fjár­mála­kerfið sem kynnt var í síð­asta mán­uði. Mark­mið könn­un­ar­innar var að skoða ítar­lega traust til banka­kerf­is­ins á Íslandi, hverjar væru helstu ástæður fyrir van­trausti og hvað mætti betur fara. Úrtakið var 1.408 manns 18 ára og eldri af land­inu öllu. Þátt­töku­hlut­fall var 54,5 pró­sent.

Þegar þeir sem eru jákvæðir gagn­vart því að ríkið sé eig­andi við­skipta­banka voru spurðir af hverju sögðu 24,4 pró­sent þeirra, eða tæp­lega fjórð­ung­ur, að ríkið væri betri eig­andi en einka­að­ili. Fimmt­ungur sagði að helsta ástæðan væri öryggi og/eða traust og 18,3 pró­sent vegna þess að arð­ur­inn færi þá til almenn­ings. Þá sögðu 15,7 pró­sent að helsta ástæða þess að þeir væru jákvæðir gagn­vart því að ríkið sé eig­andi við­skipta­banka vera þá að það þýddi að minni líkur væru á því að hlut­irnir myndu enda illa og að spill­ing og græðgi yrði minni.

Þeir sem voru nei­kvæðir gagn­vart því að ríkið væri eig­andi við­skipta­banka töldu það ekki vera hlut­verk rík­is­ins né að það væri hæft til þess að eiga við­skipta­banka. Þá væri hætta á spill­ingu og eign­ar­hald á við­skipta­banka væri þar að auki áhættu­samt fyrir rík­ið.

Íslenska ríkið á sem stendur tvo banka, Íslands­banka og Lands­bank­ann. Heim­ild er fyrir því í fjár­lögum að selja allt hlutafé rík­is­ins í Íslands­banka og allt utan 34 pró­senta í Lands­bank­an­um. Sam­an­lagt eigið fé bank­anna tveggja í dag er um 411 millj­arðar króna. Rík­is­bank­arnir greiddu eig­endum sínum 207 millj­arða króna í arð á árunum 2013-2018.

Í Hvít­­bók um fram­­tíð­­ar­­sýn fyrir fjár­­­mála­­kerfið er fjallað ítar­­lega um hvernig skuli standa að sölu á hlutafé í rík­­is­­bönk­­un­um, Lands­­bank­­anum og Íslands­­­banka, og er horft til þess að nota skráðan markað til þess að end­­ur­­skipu­­leggja eign­­ar­hald með þeim hætti, að dreift og traust eign­­ar­hald verði hluti af fjár­­­mála­­kerf­inu til fram­­tíð­­ar.

Þá er einnig lagt til að það verði skoðað gaum­­gæfi­­lega hvernig megi efla sam­­starf bank­anna á sviði inn­­viða í fjár­­­mála­­kerf­inu, til að auka hag­ræð­ingu í banka­­kerf­inu og bæta þannig kjör til neyt­enda.

Katrín Jak­obs­dóttir for­sæt­is­ráð­herra sagði við RÚV á fimmtu­dag að hún sæi ekki fyrir sér að rík­is­bank­arnir yrðu seldir á þessu ári. Hún sagði það þó ekki hafa verið sína sýn né rík­is­stjórn­ar­innar að halda Íslands­banka. Það sem skipti máli sé að ríkið verði áfram leið­andi fjár­festir í Lands­bank­an­um.