Mynd: Bára Huld Beck

Tæplega 45 þúsund útlendingar borguðu skatt á Íslandi í fyrra

Nálægt 90 prósent allra nýrra skattgreiðenda á Íslandi í fyrra voru erlendir ríkisborgarar. Þeir eru nú 15,1 prósent þeirra sem greiða hér til samneyslunnar. Samhliða mikilli fjölgun útlendinga hafa greiðslur vegna félagslegrar framfærslu hríðlækkað.

Erlendum rík­is­borg­urum sem greiddu skatta á Íslandi fjölg­aði um 9.782 milli áranna 2016 og 2017, eða um 27,9 pró­sent. Á sama tíma fjölg­aði þeim íslensku rík­is­borg­urum sem greiða skatta­hér­lendis um 1.166 tals­ins. Alls greiddu 44.850 erlendir rík­is­borg­arar skatta á Íslandi í fyrra sem þýddi að þeir voru 15,1 pró­sent allra ein­stak­linga sem skráðir voru í skatt­grunn­skrá það árið. Ári áður voru þeir 12,2 pró­sent slíkra.

Þetta kemur fram í ítar­legri grein eftir Pál Kol­beins rekstr­ar­hag­fræð­ing í nýjasta tölu­blaði Tíundar, frétta­blaði rík­is­skatt­stjóra þar sem hann greinir álagn­ingu ein­stak­linga vegna tekna árs­ins 2017.

Í grein­inni segir Páll að „Er­lendum rík­is­borg­urum fjölg­aði þannig um tæpa 56 fyrir hverja 200 á sama tíma og íslenskum fjölg­aði um tæpan einn. Erlendum rík­is­borg­urum fjölg­aði því rúm­lega 60 sinnum hraðar og átta sinnum meira en íslenskum á skrá. Erlendir rík­is­borg­arar voru um 89,3 pró­sent fjölg­unar á skrá árið 2017.“

Fjölgað um 36.912 frá árinu 2010

Erlendum rík­­is­­borg­­urum sem búa á Íslandi hefur fjölgað um 97 pró­­sent frá lokum árs 2011 og fram á mitt þetta ár. Það þýðir að fjöldi þeirra hefur tvö­­fald­­ast á sex og hálfu ári. Þeir hafa aldrei verið fleiri og fjölgun þeirra hefur aldrei verið hrað­­ari en á síð­­­ustu 18 mán­uð­­um.

Í grein Páls kemur fram að frá árinu 2010 og fram að síð­ustu ára­mótum hafi fram­telj­endum til skatts hér­lendis fjölgað alls um 36.912. Íslenskum rík­is­borg­urum fjölg­aði á tíma­bil­inu um 11.434 eða um 4,7 pró­sent. Erlendum rík­is­borg­urum sem greiddu skatt á Íslandi fjölg­aði hins vegar um 25.478 á þessum árum, eða um 131,5 pró­sent. Það þýðir að erlendum rík­is­borg­urum á skatt­grunn­skrá hefur fjölgað 28 sinnum hraðar en Íslend­ingum á þessum tíma.

Flestir erlendu rík­is­borgar­anna sem búa og starfa á Íslandi eru Pól­verj­ar. Alls voru 18.633 slíkir skráðir sem skatt­greið­endur hér­lendis í fyrra, sem er 4.144 fleiri en árið áður. Lit­háar voru næst flestir erlendra skatt­greið­enda, eða 4.139 tals­ins.

Þá er sam­setn­ing erlendu rík­is­borgar­anna þannig að mun hærra hlut­fall þeirra er yngra og á besta vinnu­aldri en þegar íslensku rík­is­borg­ar­arnir eru skoð­að­ir. Þannig eru til að mynda 29,1 pró­sent erlendra á skatt­grunn­skrá á aldr­inum 26-30 árs. Útlend­ingum í þessum ald­urs­hópi fjölg­aði um 35,3 pró­sent á milli ára á meðan að íslenskum rík­is­borg­urum í ald­urs­hópnum fjölg­aði um 2,6 pró­sent.

Íslend­ingum fjölgar hins vegar mun hraðar í eldri ald­urs­hóp­um. Alls eru 19,1 pró­sent allra íslenskra rík­is­borg­ara eldri en 66 ára en ein­ungis 2,8 pró­sent erlendra rík­is­borg­ara.

Félags­leg fram­færsla dreg­ist mikið saman

Greiðslur sveit­­ar­­fé­laga vegna húsa­­leig­u­­bóta, félags­­­legrar aðstoðar og styrkja juk­ust ár frá ári ári eftir hrun. Á milli áranna 2007 og 2010 hækk­­uðu þessar greiðslur um 87,2 pró­­sent og héldu áfram að hækka allt fram til árs­ins 2015. Það ár greiddu sveit­­ar­­fé­lögin 3,4 millj­­arða króna  í húsa­­­leig­u­bæt­­­ur, félags­­­­­lega aðstoð og styrki. Það var 365 millj­­­ónum krónum minna en árið áður og greiðsl­­­urnar lækk­­­uðu því um 9,6 pró­­­sent á milli ára.

Sam­hliða því að met­fjölgun hefur verið í fjölda útlend­inga sem flytja til Íslands, þróun sem hefur náð hámarki síð­ast­liðin tvö ár, hafa greiðslur sveita­fé­laga vegna félags­­­legrar fram­­færslu haldið áfram að drag­ast sam­an.

Í fyrra greiddu sveit­ar­fé­lög um 2,4 millj­arða króna í húsa­leigu­bæt­ur, félags­lega aðstoð og styrki sem var 456 millj­ónum krónum minna en árið áður. Alls fengu 3.471 slíka aðstoð á því ári.

Það er því ljóst að engin fylgni er milli þess að félags­leg fram­færsla kosti sam­fé­lagið meira sam­hliða fjölgun erlendra rík­is­borg­ara. Þvert á móti.

Atvinnu­leysið aðeins kostn­að­ar­sam­ara

Atvinnu­leysi á Íslandi hefur verið ótrú­lega lítið árum sam­an. Í ágúst mæld­ist það 2,3 pró­sent. Ef ekki væri fyrir þann mikla fjölda erlendra rík­is­borg­ara sem hefur flutt til lands­ins á und­an­förnum árum þá gætum við ekki með nokkrum hætti mannað öll þau nýju störf sem orðið hafa til í efna­hags­upp­gangi síð­ustu ára, sem skilað hefur hag­vexti árlega frá árinu 2011 og gríð­ar­legri kaup­mátt­ar­aukn­ingu til lands­manna.

Fyrir banka­hrun var atvinn­u­­leysi hér líka afar lít­ið. Árið 2007 fengu sam­tals 4.560 manns greiddar 4,9 millj­­arða króna frá Vinn­u­­mála­­stofnun í atvinn­u­­leys­is­bæt­­ur. Á árinu 2009 fór atvinn­u­­leysið mest upp í níu pró­­sent á meðal Íslend­inga á aldr­inum 16-74 ára. Það ár fengu alls 27.639 manns greiddar atvinn­u­­leys­is­bætur upp á sam­tals 23,2 millj­­arða króna.

Frá þeim tíma lækk­uðu greiðslur vegna atvinnu­leys­is­bóta á hverju ári út árið 2016, og fjöldi þeirra sem þær þáðu dróst sam­an.

Þau tíð­indi urðu í fyrra að þeir sem fengu greiddar atvinnu­leys­is­bætur fjölg­aði á milli ára í fyrsta sinn frá árinu 2009, eða um 107 tals­ins. Alls voru greiddar 8,7 millj­arðar króna í slíkar sem var 432 millj­ónir króna meira en árið áður. Vert er þó að taka fram að lands­mönnum fjölg­aði um rúm­lega 10 þús­und fyrra. Sú aukn­ing var að lang­mestu leyti til­komin vegna þess að erlendum rík­is­borg­urum fjölg­aði um 7.570.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Meira eftir höfundinnÞórður Snær Júlíusson
Meira úr sama flokkiFréttaskýringar