Andrés Ingi Jónsson, þingmaður Vinstri grænna, sagði í ræðu sinni á flokksráðsfundi flokksins í kvöld, þar sem hann færði rök fyrir ákvörðun sinni um að styðja ekki stjórnarsamstarf Vinstri grænna, Framsóknarflokksins og Sjálfstæðisflokksins, að hann óttist að flokkurinn verði of „samdauna“ samstarfsflokkunum, og geti ekki haft nægilega mikil áhrif.
Hann segir auk þess að margt í stjórnarsáttmálanum sé of líkt því sem fráfarandi ríkisstjórn hafi verið með í sínum sáttmála, og það sé ekki eitthvað sem Vinstri græn geti sætt sig við.
Í ræðu sinni sagði hann að textinn sem tengdist umfjöllun um skattamál hefði allt eins geta komið frá Viðskiptaráði en Vinstri grænum.
Flokksráðsfundur Vinstri grænna stendur nú yfir, og mun fara fram leynileg kosning um stjórnarsamstarfið í lok fundar.
Ræðuna hefur Andrés Ingi birt í heild sinni á Facebook síðu sinni, og fer hér eftir orðrétt:
„Góðir félagar.
Frekar en að halda ykkur í óvissu í fjórar mínútur ætla ég að byrja á endinum.
Ég er sannfærður um að Katrín Jakobsdóttir verði stórfínn forsætisráðherra og ég óska henni alls hins besta í þeim verkefnum sem eru framundan, en ég er ekki sannfærður um að þetta sé rétta ríkisstjórnin fyrir hana eða Vinstri græn. Ég sé of mikla annmarka á stjórnarsáttmálanum og mun því ekki styðja hann.
Í fyrsta lagi þá sé ég of margt líkt með stjórnarsáttmála fráfarandi ríkisstjórnar. Það er að segja, ég sé ekki nógu mörg afgerandi merki þess að hér sé að verða einhver viðsnúningur í stjórn ríkisins – að Vinstri græn hafi haft áhrif, víkkað út rammann og dregið samstarfsflokkana í rétta átt. Nefni hér örfá dæmi:
- Örugg og góð heilbrigðisþjónusta, óháð efnahag og þjóðfélagsstöðu - með minni greiðsluþátttöku.
- Vernd miðhálendisins.
- Öflugri viðbrögð við kynferðisbrotamálum.
- Skilgreina stafrænt kynferðisofbeldi í lögum.
- Taka á móti fleiri flóttamönnum.
Þessi ágætu atriði eru öll úr stjórnarsáttmála Sjálfstæðisflokks, Viðreisnar og Bjartrar framtíðar frá því í byrjun þessa árs. Af hverju eiga þau að vera trúverðugari í dag en þau voru fyrir tæpu ári?
Þó að ég viti að þingflokkur Vinstri grænna sé barmafullur af öflugu stjórnmálafólki, þá er ég ekki það bjartsýnn að ég trúi Vinstri grænum til að vera fólkið sem loksins tekst að gera Sjálfstæðisflokkinn að minni Sjálfstæðisflokki.
Í öðru lagi þá byggir of margt í þessum sáttmála á trausti gagnvart samstarfsflokkunum.
Sáttmáli á milli pólanna í íslenskum stjórnmálum þarf að vera skýr, sérstaklega í þeim málum þar sem flokkana greinir mest á. Þar þarf að vera naglfast hvernig eigi að vinna úr málunum.
Ég hef t.d. áhyggjur af því að ekkert sé minnst á það hvernig vinna eigi með rammaáætlun á kjörtímabilinu. Það er sagt að forgangsverkefni verði að nýta þá orku sem þegar hefur verið virkjuð, en ekkert sagt um framhaldið. Ef það á að byggja á sameiginlegri sýn flokkanna sem ekki hefur verið skjalfest, hvað er þá til að hemja mestu virkjanafíklana í samstarfsflokkunum þegar líður á kjörtímabilið?
Eins hef ég áhyggjur af því að ekkert sé sagt um rekstrarform á opinberri þjónustu. Hvaða stöðu hefur heilbrigðisráðherra þá til að hreyfa andmælum þegar næsta Klíník ætlar að hefja rekstur? Hvað gerum við þá næst þegar menntamálaráðherra dettur í hug að gefa einkaaðilum opinberan framhaldsskóla?
Stóru deilumálin þarf að útkljá í samstarfssáttmála. Það hefur ekki verið gert hérna.
Í þriðja lagi þá óttast ég að Vinstri græn geti orðið samdauna samstarfsflokkunum – og þykir textinn sem liggur hér fyrir fundinum þegar bera þess merki.
Lítum t.d. á upphafsorð kaflans um skattamál: „Launahækkanir undanfarinna ára ásamt hækkuðu lífeyrisframlagi atvinnurekenda og sterkara gengi gjaldmiðilsins hafa dregið úr samkeppnishæfni atvinnulífsins“.
Svona orðalagi hefði ég frekar búist við frá Viðskiptaráði en sem inngang að skattastefnu ríkisstjórnar Vinstri grænna.
Skoðum svo kaflann um öryggis- og þróunarmál. Þar á að hafa þjóðaröryggisstefnu að leiðarljósi, sem er að ýmsu leyti hið besta mál. Einn af ellefu liðum stefnunnar er t.d. friðlýsing Íslands fyrir kjarnorkuvopnum.
En þjóðaröryggisstefnan kveður líka á um að aðild Íslands að Nató sé lykilstoð í vörnum Íslands sem og varnarsamningur Íslands og Bandaríkjanna. Það hefði nú þurft að segja mér það tvisvar að Nató og varnarsamningurinn yrðu leiðarljós í stefnu ríkisstjórnar Vinstri grænna.
Í fjórða lagi þarf að lesa þennan málefnasamning í samhengi við ástæður þess að boðað var til síðustu kosninga og hvaða flokkar eru hinum megin við borðið. Höfum við forsendur til að treysta flokknum sem spilaði með þolendur í málum sem tengdust uppreist æru og reyndi að þagga niður í þeim? Eigum við að ganga í samstarf við flokk sem braut lög við skipun dómara í Landsrétt? Er hægt að stóla á samkomulag við flokk sem síðast í september snérist gegn samkomulagi við þinglok og greiddi atkvæði gegn því að skjóta skjólshúsi yfir flóttabörn?
Ég segi nei.
