Eignaójöfnuður á miklu hærra stígi en tekjuójöfnuður á Íslandi

Stefán Ólafsson, prófessor í félagsfræði, segir að meiri vöxtur á fjármagnstekjum og tekjum sem stafa af eignum á síðustu árum auki á þann ójöfnuð sem ríki hérlendis.

Stefán Ólafsson
Auglýsing

Stefán Ólafs­son, pró­fessor í félags­fræði, segir að meiri vöxtur á fjár­magnstekjum og tekjum sem stafa af eignum á síð­ustu árum auki á þann ójöfnuð sem ríki hér­lend­is. 

„Þessi aukni eigna­ó­jöfn­uð­ur, sem er á miklu hærra stigi en tekju­ó­jöfn­uð­ur­inn, hann líka býr til fjár­magnstekj­urn­ar. Þær höfðu vaxið gríð­ar­lega í aðdrag­anda hruns­ins, en detta niður eftir hrun. Svo þegar upp­sveiflan byrjar aftur 2012 þá fara fjár­magnstekj­urnar að aukast og þær eru að skila núna auk­inni tekju­hlut­deild efstu tekju­hópanna umfram aðra, jafn­vel þó að atvinnu­tekjur þeirra hald­ist í hendur við ólíka tekju­hópa. Það hefur verið meiri vöxtur í fjár­magnstekj­unum og öllum eigna­tekjum yfir­leitt á síð­ustu fjórum til fimm árum heldur en vöxtur atvinnu­tekna. Þetta eykur líka á þennan ójöfnuð sem kemur út úr skatt­kerf­in­u.“

Þetta segir Stefán Ólafs­­son, pró­­fessor í félags­­fræði við Háskóla Íslands, í við­tali við Þórð Snæ Júl­í­us­­son, rit­­stjóra Kjarn­ans, í sjón­­varps­þætt­inum 21 á Hring­braut sem frum­­sýndur var síð­ast­liðið mið­viku­dags­kvöld.

Auglýsing
Þar ræðir Stefán þær breyt­ing­­ar­til­lögur á skatt­­kerf­inu sem hann og Ind­riði H. Þor­láks­­son, fyrr­ver­andi rík­­is­skatt­­stjóri, unnu fyrir Efl­ingu og kynntar voru í síð­­­ustu viku. Hægt er að sjá stiklu úr þætt­inum hér að neð­an:

Ekki hafa allir verið sam­mála Stef­áni í því að ójöfn­uður ríki á Íslandi, og meðal ann­ars hefur verið vísað í tölur frá OECD og hag­stofu Evr­ópu­sam­bands­ins, Eurostat, því til stuðn­ings.

Stefán segir þó ýmis­legt vanta inn í þær töl­ur, meðal ann­ars um helm­ing af öllum fjár­magnstekjum sem falla til hér­lendis árlega. „Sá hluti tekna er óvenju stór á Íslandi og hann fer fyrst og fremst í efstu hópana. Þær tölur van­meta því svo­lítið ójöfn­uð­inn. En þrátt fyrir það erum við auð­vitað í jafn­ari kant­in­um. En við erum samt í dag á mun hærra ójafn­að­ar­stígi en við vorum fyrir 15-20 árum. En flestar aðrar vest­rænar þjóðir hafa verið að fara í átt að auknum ójöfn­uði sem eru þessi áhrif hnatt­væð­ing­ar, fjár­mála­væð­ingar og allt það.“

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiInnlent