Paul Volcker hafði djúp­stæð áhrif á hag­fræði og var þekktur fyrir bar­átt­una við verð­bólgu­draug­inn. Hann lést 8. des­em­ber síð­ast­lið­inn, 92 ára að aldri.

Ásgeir Brynjar Torfa­son, doktor í hag­fræði, skríf­aði ítar­lega greina um Volcker sem birt­ist í nýj­ustu útgáfu Vís­bend­ing­ar, þar sem fjallað var um fram­lag hans til hag­fræði og einnig erfið úrlausn­ar­efni í hag­stjórn þar sem hann hafði mikil áhrif í Banda­ríkj­un­um.

„Traust og áreið­an­leika tekur langan tíma að ávinna sér, en það gerði Paul Volcker (1927-2019) sann­ar­lega. Verður hann lengi tal­inn einn af mik­il­væg­ustu seðla­banka­stjórum í sögu Banda­ríkj­anna og mik­ill áhrifa­valdur í upp­bygg­ingu alþjóð­lega fjár­mála­kerf­is­ins. Frægastur varð hann fyrir bar­áttu sína gegn verð­bólg­unni stuttu eftir að hann tók sæti seðla­banka­stjóra árið 1979. Einnig tók hann þátt í því að taka Banda­ríkja­dal af gull­fæti árið 1971. Við það gjör­breytt­ist fjár­mála­kerfi heims­ins og sú stofna­na­upp­bygg­ing sem kennd er við Bretton Woods eftir stríð koll­steypt­ist. Eftir að Reagan tók til við að sleppa taumnum lausum á fjár­mála­kerf­inu og Volcker var hættur í opin­berri þjón­ustu þá sinnti hann meðal ann­ars störfum við að end­ur­heimta tæp­lega tvö­hund­ruð millj­arða króna af sviss­neskum bönkum til fórn­ar­lamba útrým­ing­ar­búða nas­ista. Volcker kom einnig á fót stofnun fyrir bættan opin­beran rekstur og góða menntun emb­ætt­is­manna (Volcker Alli­ance) auk þess sem hann styrkti stofnun hug­veitu um nýsköpun í hag­fræði­legri hugsun (Institute for New Economic Think­ing). 

Þó varð einn mik­il­væg­asti hluti arf­leifðar hans til við end­ur­komu hans inn á svið stjórn­mála­legrar hag­fræði (e. polit­ical economy) í kringum fjár­málakrís­una miklu fyrir rúmum ára­tug. Þá varð hann strax við upp­haf krís­unnar ráð­gjafi Obama eftir kosn­ing­arn­ar. Á end­anum fékk Volcker reglu nefnda eftir sér sem varð hluti hinnar svoköll­uðum Dodd-Frank lög­gjafar frá 2010 og setti fjár­mála­kerf­inu skorður í ljósi krís­unn­ar. Volcker-reglan bann­aði eigin við­skipti banka­stofn­ana sem varð­veittu inn­stæður almenn­ings. Reglan var á vissan hátt veik­ari útgáfa af reglu úr Glass-­Steagall lög­gjöf­inni frá 1933 sem sett var eftir krepp­una miklu. Sú lög­gjöf hafði verið tekin úr gildi þegar fjár­mála­öfl­unum var gef­inn full laus taum­ur­inn rétt fyrir alda­mót­in. Frá því að Volcker reglan var sett hefur inn­leið­ing­unni verið frestað, hún milduð og að lokum var reglan nán­ast felld úr gildi í fyrra, af núver­andi for­seta Banda­ríkj­anna, vegna þrýst­ings frá fjár­mála­öfl­un­um.

Hinn hug­mynda­fræði­legi arfur sem Volcker skilur eftir sig brýnir emb­ætt­is­menn til að gera hið rétta, treysta ekki stjórn­lausum fjár­mála­mörk­uðum og að hafa hug­rekki, segir Martin Wolf aðal­hag­fræð­ingur Fin­ancial Times í grein eftir and­lát Volckers þann 8. des­em­ber 2019. Í rit­dómi um sjálfsævi­sögu hans kall­aði Wolf Volcker merkasta mann sem hann hafi þekkt, og sem hafi til að bera styrk hinna róm­versku dygða (virtus, e. virtu­e): sið­ferð­is­þrek, heil­indi og þjón­ustu við land sitt, sem byggði á skarp­skyggni, dóm­greind og skyn­sem­i,“ segir meðal ann­ars í grein Ásgeirs Brynjar­s. 

Hægt er að ger­ast áskrif­andi að Vís­bend­ingu hér.