Rekst­ur­inn er þungur hjá sveit­ar­fé­lög­unum í land­inu, eins og nýleg upp­gjör stærstu sveit­ar­fé­laga lands­ins, Reykja­vík­ur­borg­ar, Kópa­vogs og Hafn­ar­fjarð­ar, stað­festa. Hækk­andi launa­kostn­aður er sér­stak­lega erf­iður fyrir grunn­rekstur sveit­ar­fé­laga, en fyr­ir­séð er að hann muni hækkað tölu­vert á næst­unni.

Tekju­stofnar sveit­ar­fé­laga eru ein­fald­ir, og ekki ljóst hvernig það á að takast að styrkja rekst­ur­inn, nema það komi til ein­hver óvænt tekjuinn­spýt­ing.

Það er umhugs­un­ar­efni fyrir rekstur hins opin­bera í land­inu, hvort ekki sé eðli­legt að sveit­ar­fé­lög fái hlut­deild í virð­is­auka­skatti (VSK) en hann rennur allur í rík­is­kass­ann. Sé miðað við fjár­lög þessa árs þá var ráð­gert að VSK skil­aði 174,9 millj­örðum króna í kass­ann.

Ferða­þjón­ustan hefur stór­eflst und­an­farin ár, í sveit­ar­fé­lögum vítt og breitt um land­ið, og skilar hún vax­andi tekjum til rík­is­ins, ekki síst í gegnum VSK. Það er spurn­ing hvort hluti af VSK megi ekki renna til sveit­ar­fé­laga? Ef fimm pró­sent af VSK færi til sveit­ar­fé­laga, svo dæmi sé tek­ið, þá væri það 8,7 millj­arðar króna, og það munar um minna.

En þá þyrfti ríkið að finna út úr því sín meg­in, hvernig megi bregð­ast við tekju­missi sem þess­um. Það kann samt að vera þetta sé skyn­sam­leg leið til þess að styrkja rekstur hins opin­bera, þegar heild­ar­sam­hengið er skoð­að.