Ýmislegt styður þá tilfinningu að fram undan sé þensla á vinnumarkaði og vaxandi verðbólga, þrátt fyrir að hægist á verðhækkunum á allra næstu mánuðum. Eftir því sem fleiri ferðamenn koma til landsins er líklegt að húsnæðisverð hækki í miðborg Reykjavíkur, sem mun hafa jákvæð áhrif á verðbólguna í haust. Þetta kemur fram í nýuppfærðri hagspá Hagfræðistofnunar Háskóla Íslands, þar sem spáð er um verðlagsþróun á næstu misserum.
Ýmislegt bendi til aukinnar verðbólgu
Samkvæmt spánni ætti verðbólgan að lækka samhliða sterkari krónu í sumar þegar ferðamenn taki að streyma inn í landið. Á sama tíma sé búist við að atvinnuleysi nálgist náttúrulegt stig, þ.e. í kringum fjögur prósent, tiltölulega hratt.
„Ýmislegt styður samt þá tilfinningu að framundan sé þensla á vinnumarkaði og vaxandi verðbólga,“ segir í spánni. „Vextir seðlabanka hafa sjaldan verið lægri og mikill halli er á ríkissjóði. Eignaverð hefur hækkað meira en annað verðlag að undanförnu, en hækkun þess er oft fyrirboði um að almenn verðbólga fari hækkandi.“
Launahækkanir ekki úr takti við efnahagsástandið
Stofnunin segir einnig það ekki vera rétt sem stundum megi skilja á orðum manna um efnahagsmál, ekki síst stjórnvalda, að kaupkröfur verkalýðsfélaga tengist ekki efnahagsástandinu.
„Hækkun lágmarkslauna að undanförnu endurspeglar þannig eftirspurn eftir ófaglærðu vinnuafli um það leyti sem síðustu kjarasamningar voru gerðir,“ stendur í spánni.
Bankarnir sjálfir hagsmunaaðilar
Hagfræðistofnun áréttar einnig að íslensku bankarnir, sem gefa út reglulegar hagfræðigreiningar og þjóðhagsspár, hafi beinna hagsmuna að gæta í efnahagsumræðunni. Þeirra hagur sé að seðlabankavextir séu sem lægstir, þar sem lágir vextir draga úr hættu á vanskilum sem geta komið áhættusæknum lánveitendum í vanda.
