Nýtt frum­varp frá þing­mönnum Sam­fylk­ing­ar­innar kveður á um að ráð­herrum verði óheim­ilt að veita styrki og fram­lög til þeirra mála­flokka sem þeir bera ábyrgð á allt að átta vikum fyrir kosn­ing­ar. Að mati flutn­ings­manna frum­varps­ins er slík ráð­stöfun ólýð­ræð­is­leg og felur hún í sér mis­notkun á aðstöðu ráð­herr­anna.

Borið á miklum fjár­veit­ingum fyrir kosn­ingar

Helga Vala Helga­dótt­ir, þing­flokks­for­maður Sam­fylk­ing­ar­inn­ar, er fyrsti flutn­ings­maður frum­varps­ins, en allir hinir þing­menn flokks­ins eru einnig flutn­ings­menn. Sam­kvæmt grein­ar­gerð­inni sem fylgdi frum­varp­inu hefur borið á því að ráð­herrar hefji úthlut­anir til ein­stakra mála í stórum stíl allt fram að kjör­degi til að vekja athygli á sér og sínu fram­boði.

Stundin greindi frá aðgerðum ráð­herra á síð­ustu dögum fyrir kosn­ing­ar, en margar þeirra fólu í sér tölu­verð fjár­út­lát fyrir rík­is­sjóð. Þar má nefna 25 millj­óna króna styrk­veit­ingu Svan­dísar Svav­ars­dóttur fyrrum heil­brigð­is­ráð­herra til Píeta sam­tak­anna, auk 13 millj­óna króna styrks til Sjúkra­húss­ins á Akur­eyri.

Þá stofn­aði Ásmundur Einar Daða­son, fyrrum félags- og barna­mála­ráð­herra, styrkt­ar­sjóð sem mun greiða 10 millj­ónir króna árlega til Íþrótta­sam­bands fatl­aðra næstu þrjú árin. Hann gerði einnig þriggja ára samn­ing við Píeta sam­tökin um 25 millj­óna króna fram­lög á næstu þremur árum, auk þess sem hann sagði að 134 millj­óna króna stofn­fram­lag yrði veitt til Lýð­há­skól­ans á Flat­eyri fyrir bygg­ingu stúd­enta­garða.

Áslaug Arna Sig­ur­björns­dótt­ir, fyrrum dóms­mála­ráð­herra, til­kynnti einnig að Land­helg­is­gæslan hefði fest kaup á nýju varð­skipi, Freyju, í sept­em­ber, en kaup­virði þess nam rúmum 1,7 millj­örðum króna. Þar að auki til­kynnti hún á svip­uðum tíma að bygg­ing nýs flug­skýlis fyrir Land­helg­is­gæslu Íslands myndi hefj­ast í vet­ur, en hún er talin munu kosta 696 millj­ónir króna.

Ráð­herrar nýti sér for­rétt­inda­stöðu

Þing­menn Sam­fylk­ing­ar­innar gagn­rýna þessar úthlut­anir stuttu fyrir kosn­ing­ar, en í grein­ar­gerð­inni sem fylgdi frum­varp­inu sögðu þeir það vera „ólýð­ræð­is­legt að svo sé farið með almannafé og aðstaða sé mis­notuð með þessum hætt­i.“ Sam­kvæmt þeim er hætta á því að sitj­andi ráð­herrar nýti sér for­rétt­inda­stöðu sína til að afla sér hylli kjós­enda, bæði með aðgangi að fjöl­miðlum og opin­beru fjár­magni.

Því ætti ráð­herr­unum að vera óheim­ilt að veita til­fallandi styrki og fram­lög til verk­efna sem varða þá mála­flokka sem þeir beira ábyrgð á átta vikum fyrir aug­lýstan kjör­dag. Sam­kvæmt þing­mönn­unum er til­gang­ur­inn með þessum laga­breyt­ingum þrí­þætt­ur. Í fyrsta lagi er þeim ætlað að koma í veg fyrir að hægt sé að efast um til­gang fjár­veit­inga ráð­herr­anna rétt fyrir kosn­ing­ar, en í öðru lagi ættu þær einnig að sjá til þess að jafn­ræðis sé gætt á milli mót­tak­enda hins opin­bera fjár­magns. Þar að auki ættu þær að tak­marka misvægi aðstæðna fram­bjóð­enda til Alþing­is.