Reykja­nes­höfn hefur fengið greiðslu­frest til og með 30. nóv­em­ber næst­kom­andi vegna greiðslu sem hún átti að inna af hendi í dag, 15. októ­ber, en gat ekki. Því kemur ekki til greiðslu­falls hafn­ar­innar eða Reykja­nes­bæj­ar, sem er í ábyrgðum fyrir skuldum hennar en hefur ekki fjár­hags­lega burði til að greiða þær.

Í til­kynn­ingu sem barst til Kaup­hallar Íslands vegna þessa í dag segir að allir þekktir kröfu­hafar hafi fall­ist á greiðslu­frest­inn. "Í fram­hald­inu verður enn fremur skipað kröfu­hafa­ráð sem mun koma að við­ræðum um fjár­hags­lega end­ur­skipu­lagn­ingu fjár­mála Reykja­nes­hafn­ar."

Skuld­settasta sveit­ar­fé­lag lands­ins í miklum vanda

Kjarn­inn greindi frá því 3. októ­ber að Reykja­nes­höfn hefði form­lega óskað eftir fjár­magni frá­ Reykja­nesbæ til að geta staðið við greiðslur lána sem eru á gjald­daga 15. októ­ber næst­kom­andi. Á meðal þess sem höfnin þarf að greiða af eru tveir skulda­bréfa­flokk­ar. Þetta kom fram í  til­kynn­ingu til Kaup­hallar, en umrædd skulda­bréf eru skráð þar. Í til­kynn­ing­unni sagði einnig: „Vegna yfir­stand­andi vinnu við fjár­hags­lega end­ur­skipu­lagn­ingu Reykja­nes­bæjar er óvissa um mögu­leika Reykja­nes­bæjar til að fjár­magna greiðsl­urn­ar. Því getur komið til greiðslu­falls á skuld­bind­ingum Reykja­nes­hafn­ar.“

Reykja­nes­bær hafn­aði beiðni Reykja­nes­hafnar þann 8. októ­ber. Ákvörðun um það var tekin á fundi bæj­ar­ráðs þann sama dag. Í kjöl­farið óskaði hafn­ar­stjórn Reykja­nes­hafnar eftir greiðslu­fresti og kyrr­stöðu­tíma­bili frá kröfu­höfum sínum til 30. nóv­em­ber næst­kom­andi. Það hefur nú verið sam­þykkt.

Reykja­nes­bær þarf veru­lega nið­ur­fell­ingu skulda

Reykja­nes­bær á hefur ekki fjár­hags­lega getu til að hlaupa undir bagga með Reykja­nes­höfn, en sveit­ar­fé­lagið er í ábyrgð fyrir skuldum hafn­ar­inn­ar. Það er sem stendur í við­ræðum við helstu kröfu­hafa sína um fjár­hags­lega end­ur­skipu­lagn­ingu. Eigi þær við­ræður að skila árangir er „nauð­syn­legt að sam­komu­lag náist við helstu kröfu­hafa um veru­lega nið­ur­fell­ingu skulda“. Þetta kemur fram í til­kynn­ingu sem sveit­ar­fé­lagið hefur sendi nýver­ið til Kaup­hallar Íslands.

Þar segir einnig: „Ná­ist ekki samn­ingar við kröfu­hafa um fjár­hags­lega end­ur­skipu­lagn­ingu bæj­ar­fé­lags­ins og stofn­ana þess verður sam­kvæmt sveita­stjórn­ar­lögum óskað eftir því að bæj­ar­fé­lag­inu verði skipuð fjár­hags­stjórn.“

Skuld­settasta sveita­fé­lag lands­ins

Reykja­nes­bær, er skuld­settasta sveit­ar­fé­lag lands­ins. Skuldir þess voru tæp­lega 41 millj­arður króna í lok árs 2014. Skuld­irnar eru rúm­lega 250 pró­sent af reglu­legum tekjum sveit­ar­fé­lags­ins en sam­kvæmt sveit­ar­stjórn­ar­lögum sem tóku gildi árið 2012 þá er leyfi­legt skulda­hlut­fall að hámarki 150 pró­sent. Skulda­staða Reykja­nes­bæjar er því bein­leiðis í and­stöðu við lög og getur illa séð af fé til að borga skuldir Reykja­nes­hafn­ar, sem skuldar rúma sjö millj­arða króna, aðal­lega vegna upp­bygg­ingu Helgu­vík­ur­hafn­ar. ­Tekjur á móti þeim skuldum sem stofnað var til eru litlar en reiknað var með að þær myndu að mestu leyti koma frá stór­iðju sem átti að byggj­ast upp á svæð­inu og nýta þjón­ustu hafn­ar­inn­ar. Þau stór­iðju­á­form hafa enn sem komið er ekki orðið að veru­leika.

Sam­kvæmt útkomu­spá Reykja­nes­bæjar fyrir árið 2015 verður sam­an­dregin rekstr­ar­nið­ur­staða nei­kvæð um 716 millj­ónir króna á árinu, sem er um 300 millj­ón­um krónum verra en áætl­anir gerðu ráð fyr­ir.

Thorsil gat ekki greitt umsamin gjöld

Í DV í vik­unni var greint frá því að Reykja­nes­höfn hefði gefið Thorsil, sem ætlar sér að byggja kís­il­málm­verk­smiðju í Helgu­vík, greiðslu­frest á gatna­gerð­ar­gjöldum vegna lóð­ar­innar undir verk­smiðj­una. Gjöldin áttu að greið­ast 30. sept­em­ber síð­ast­lið­inn en gjald­dag­anum var frestað til 15. des­em­ber. Hákon Björns­son, fram­kvæmda­stjóri Thorsil, vildi ekki upp­lýsa um hversu háa upp­hæð er um að ræða. Ljóst er að litlar tekjur Reykja­nes­hafn­ar, sem hún þarf til að geta staðið við greiðslur af lán­um, aukast ekki á meðan að stærsti við­skipta­vinur hennar greiðir ekki umsamin gjöld á réttum tíma.

Bygg­ing verk­smiðju Thorsil er mjög umdeild í Reykja­nesbæ og í ágúst sam­þykkti bæj­ar­ráð sveit­ar­fé­lags­ins að efna til íbúa­kosn­ingu í nóv­em­ber vegna henn­ar. Sam­hliða var hins vegar sam­þykkt að íbúa­kosn­ingin yrði bind­andi og Kjartan Már Kjart­ans­son, bæj­ar­stjóri Reykja­nes­bæj­ar, hefur sagt að nið­ur­staða hennar skipti í raun engu máli.