Þing­flokkur Fram­sókn­ar­flokks­ins leggur til rík­is­stjórnin skoði stofnun rík­is­fé­lags um raf­elds­neyt­is­fram­leiðslu á Íslandi, og að við frum­at­hugun í þeim efnum verði litið til starf­semi Equinor í Nor­egi, sem áður hét Statoil.

Þings­á­lykt­un­ar­til­laga flokks­ins um þetta mál hefur verið lögð fram á Alþingi, en á bak við hana standa allir þing­menn flokks­ins sem ekki sitja sem ráð­herr­ar. Stefán Vagn Stef­áns­son er fyrsti flutn­ings­maður til­lög­unn­ar.

Ábat­inn renni til þjóð­ar­innar

Í grein­ar­gerð með til­lögu þing­manna Fram­sóknar segir að fram­leiðsla raf­elds­neyt­is, þá vetnis eða ann­ars raf­elds­neytis í formi ammón­íaks, met­anóls eða met­ans, séu græn tæki­færi sem bíði þess að vera nýtt. Fram­tíð­ar­tæk­in­færin í þessum efnum séu mik­il, og mik­il­vægt sé að Ísland verði sjálf­bært er kemur að öflun raf­elds­neyt­is.

En þing­flokknum er ljós­lega ekki sama hvernig staðið verður að því að nýta þau tæki­færi sem liggja í fram­leiðsl­unni, heldur vill horfa til þess að stofnað verði rík­is­fé­lag um fram­leiðsl­una til þess að tryggja að stærsti hluti ábatns af fram­leiðsl­unni renni til þjóð­ar­inn­ar.

„Ef horft er til Nor­egs og stofn­unar rík­is­ol­íu­fé­lags­ins Statoil árið 1972 ætti öllum að vera ljós ábati norska rík­is­ins af þeirri ákvörð­un. Norski olíu­sjóð­ur­inn er einn sá stærsti í heim­inum í dag og hefur ger­breytt stöðu Norð­manna til upp­bygg­ingar inn­viða og þjón­ustu við íbúa um allan Nor­eg. Ísland er í kjör­stöðu til að nýta auð­lindir sínar til fram­leiðslu raf­elds­neyt­is, bæði fyrir inn­an­lands­fram­leiðslu og mögu­lega til útflutn­ings, og styrkja þannig tekju­stofna rík­is­sjóðs,“ segir í grein­ar­gerð­inni með þings­á­lykt­un­ar­til­lögu fram­sókn­ar­fólks.

Þar segir einnig að það megi velta upp hvort tekjur af slíku fyr­ir­tæki, ef af yrði, ættu að renna í sam­fé­lags­sjóð líkt og þeim sem Norð­menn hafa komið sér upp í tengslum við olíu­vinnslu sína.

Í grein­ar­gerð fram­sókn­ar­fólks segir einnig að til að stofnun rík­is­fé­lags um fram­leiðsl­una geti orðið að veru­leika skipti „stuðn­ingur og aðgerðir opin­berra aðila og nýsköp­un­ar­sjóða afar miklu máli svo mögu­leiki sé á að skapa það umhverfi sem best verður á kosið og styðja við þróun tækni og lausn­a“.

„Við á Íslandi erum í sterkri stöðu til orku­skipta. Þar af leið­andi þurfum við að gæta þess að tæki­færin sem liggja fyrir í þessum mála­flokki renni okkur ekki úr greip­um. Tæknin er til staðar og okkur ber að nýta hana í þágu þjóð­ar­inn­ar,“ segir þing­flokkur Fram­sóknar í til­lögu sinni.