Á síðasta ári gerðust þau merku tíðindi að íbúðum fjölgaði meira í Mosfellsbæ heldur en í Reykjavík. En borgarstjórnarmeirihluti undir forystu Dags B. Eggertssonar hefur legið undir ámæli fyrir að draga lappirnar með að úthluta lóðum. En borgarstjóri hefur gefið þær skýringar á hve hægt gangi að byggja að það séu ekki nægilega margir byggingarkranar. En kranarnir hljóta þá allir að vera fluttir upp í Mosfellsbæ.
Stuðningsmenn sitjandi borgarstjórnar hafa sumir brugðið á það ráð að kenna hruninu sem varð fyrir 10 árum síðan um þessa stöðnun. En ef við skoðum tölur um uppbyggingu í öðrum sveitarfélögum í kringum landið kemur í ljós að Reykjavík er langt fyrir neðan marga nágranna sína í uppbyggingu og jafnvel langt fyrir neðan fjarskylda ættingja. Þannig að sú söguskoðun að hrunið sé valdur að stöðnun í Reykjavík, hlýtur um leið að þurfa að útskýra hvernig hrunið varði ekki jafn lengi í Mosfellsbæ, Garðabæ, Kópavogi, Hafnarfirði eða í Árborg.
Þéttingastefnan í molum
Það gefur auga leið að þegar Mosfellsbær byggir fleiri íbúðir en Reykjavík árið 2017, þá er það ekki að spila vel inn í þéttingastefnu borgaryfirvalda. Það lítur nefnilega út fyrir að stærstur hluti þeirra sem fluttu inn í nýjar íbúðir í Mosfellsbæ séu samt sem áður að vinna í Reykjavík. Það er líka að færast í vöxt að fólk flytji jafnvel upp í Árborg sem vinnur í Reykjavík. Það virðist fullreynt að borgarstjórn nær engum böndum á útþensluna, aðgerðir þeirra ýta aðeins undir útþensluna. Ásamt því að hækka íbúðarverð, leiguverð og lánin hjá landsmönnum öllum um leið. Fyrir utan að lengja leið manna til vinnu. Því það er jú lengra að keyra úr Mosfellsbæ eða Árborg niður í miðbæ Reykjavíkur, heldur en úr t.d. Úlfarsárdal. En áhrifin af að byggja ekki í Úlfarsárdal virðast einmitt hafa orðið þau að fólk flutti þá bara örlítið lengra í burtu.
Þessi barátta um þéttinguna virðist vonlaus með alla þessa nágranna í kring sem eru ört vaxandi. Þessir nágrannar sem sækja samt sem áður þjónustu og jafnvel vinnu til Reykjavíkurborgar. Það er enginn munur á því hvort úthverfið heitir Breiðholt eða Garðabær í þessum skilningi. Fólk flytur einfaldlega þangað sem íbúðir er að fá.
Uppsöfnuð þörf er á ábyrgð Reykjavíkurborgar
Miðað við vöxt á íbúðum í Reykjavík undanfarin 100 ár þá hefði Reykjavík þurft að byggja u.þ.b. 7,3 íbúðir pr. 1000 íbúa undanfarin ár til að halda í hefðina. En eins og glæran hér á undan sýndi, þá hafa sveitarfélögin í Kraganum að einhverju leyti tekið yfir það hlutverk að sjá nýjum íbúum fyrir húsnæði.
En engu að síður er varlegt að áætla að Reykjavík ætti að fullgera í kringum 900 íbúðir á ári, ef við miðum við 7,3 íbúðir pr. 1000 íbúa. En þær hafa mest náð 482 fullgerðum íbúðum (2017) skv. tölum frá Byggingarfulltrúa Reykjavíkurborgar. Með vöxt upp á 7,3 íbúðir á 1000 íbúa hefðu verið byggðar 6178 íbúðir í tíð núverandi borgarstjórnar. Í stað þeirra 2129 sem voru kláraðar.
Ef við miðum hins vegar við að hraði uppbyggingar væri sá sami og í nágrannasveitarfélögum, þetta 8,1-22,2% aukning, í stað 3,9%. Þá hefðu verið byggðar 4062 til 11.133 íbúðir í Reykjavík.
Þörfin safnast upp
Í nýlegri skýrslu Íbúðalánasjóðs kemur fram hver uppsöfnuð þörf fyrir íbúðir sé. En þar er uppsafnaður skortur á íbúðum talinn vera um 6000 íbúðir. Ef Reykjavíkurborg hefði byggt upp jafn hratt og hún átti að gera, þá værum við ekki í þessum vanda nú. Þessi uppsafnaða þörf að mati ÍLS er furðulega nærri þeim fjölda íbúða sem að Dagur B. Eggertsson lofaði fyrir sveitastjórnarkosningar 2014. Þegar hann lofaði 4000-6000 nýjum íbúðum á 4-5 árum. En á sama tímabili voru aðeins 1540 byggðar. Þannig að jafnvel samkvæmd Degi B. Eggertssyni hefur eitthvað misfarist í borginni.
Höfundur er frambjóðandi Miðflokksins í komandi borgarstjórnarkosningum.