Á undanförnum árum hefur þjóðin horft upp á hverja blekkinguna á fætur annarri. Í hverra þágu verður hver og einn að geta sér til um.
Í yfirheyrslum fyrir Landsdómi á sínum tíma, kom fram að Davíð Oddsson vissi ekki síðar en í febrúar 2008 að bönkunum yrði ekkert bjargað. Ekkert var gert til að draga úr tjóninu t.d. með því að setja aftur á bindiskyldu bankanna eins og eðlilegt hefði mátt ætla [að ákveðið væri]strikist út. Þáverandi forsætisráðherra var menntaður í virtum bandarískum háskólum m.a. í þjóðhagfræði. Því miður auðnaðist honum ekki að gera neitt, ekki nokkurn skapaðan hlut meðan fyrirtækin voru „étin“ að innan, m.a. bankarnir. Varnir banka miðast við að verjast ráni að utan en þarna reyndist eitthvað nýtt á ferðinni, þeir voru rændir að innan.
„Við greiðum ekki skuldir óreiðumanna“ var haft eftir Davíð Oddssyni, þáverandi seðlabankastjóra, og átti við bankastjóra Kaupþings. En það áttuðu sig ekki allir landsmenn á að sami maður hafði afhent sömu vanskilamönnum örfáum dögum áður nákvæmlega allan gjaldeyrisvarasjóð Seðlabankans á silfurfati. Enn áratug síðar er ekki alveg fyllilega ljóst hvað varð um það mikla fé, um 500 milljónir evra.
Nokkrir þingmenn hafa gerst sérfræðingar í blekkingum. Einn sá umdeildasti er án minnsta efa Sigmundur Davíð Gunnlaugsson sem hóf á loft herferðina gegn Icesave á sínum tíma. Alltaf var ljóst að útistandandi lán Landsbankans væru í góðu lagi, tryggingar og veð voru ásættanleg enda skilaði sér meira af útistandandi kröfum bankans inn í þrotabúið á næstu árum en sem skuldbindingunum vegna Icesave nam. En það var þetta formsatriði í samningnum sem var hafið upp og gert tortryggilegt í pólitísku uppþoti. Og þjóðrembingslegt stríðshróp kvað við: Skuldbinda ætti ríkissjóð um aldur og ævi og „glæpurinn“ jafnvel heimfærður undir alvarlegustu hegningarlagabrot: Landráð. Í samningnum var eðlilega sá fyrirvari ef útistandandi skuldir hrykkju ekki til greiðslu m.a. ef útistandandi skuldir Landsbankans yrðu afskrifaðar að hluta eða verulegu leyti þá skyldi ríkissjóður taka á sig ábyrgð greiðslu. Svona ákvæði eru algeng í samningum hvað þjóðarrétt varðar.
Sigmundur Davíð náði ótrúlegum árangri með pólitískum yfirlýsingum sínum gagnvart ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur og Icesave. Spurning er hvort ekki hafi verið hreint og beint lýðskrum hjá þessum umdeilda stjórnmálamanni. Ríflegur meirihluti þjóðarinnar féll fyrir þessum blekkingavef og urðu æfir út í Icesave. Sigmundi Davíð tókst ætlunarverk sitt með miklum árangri að grafa rækilega undan ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur með aðstoð Ólafs Ragnars Grímssonar sem þrátt fyrir mikla reynslu á hinu viðsjárverða svelli íslenskra stjórnmála sýnist hafa verið eins og verkfæri í höndunum á Sigmundi Davíð. Ólaf Ragnar brást bogalistin gjörsamlega og greip fram fyrir framkvæmdavaldið og löggjafarvaldið og er líklega einsdæmi i veröldinni að forseti lýðveldis taki svo afdrifaríka og ranga ákvörðun.
Í ársbyrjun 2016 var Icesave gert upp. Það reyndist okkur dýrara en upphaflegir samningar við bresk og hollensk yfirvöld hljóðuðu upp á. Indriði H. Þorláksson fyrrum ríkisskattstjóri hefur farið mjög nákvæmlega í gegnum þetta einkennilega mál og er niðurstaða hans þessi í mjög aðgengilegri og vel ritaðri ritgerð hans:
„Niðurstaðan er sú að Bretar og Hollendingar fengu frá þrotabúi LBI (þrotabú gamla Landsbankans) og TIFF (Tryggingasjóður innstæðueigenda) um 53,5 milljarða króna meira en nam þeim tryggðu Icesave innistæðum sem þeir tóku yfir.“
Olli Sigmundur Davíð íslensku þjóðinni tjóni sem nemur rúmum 50 milljörðum króna? Þetta eru gríðarlega háar fjárhæðir sem nemur um 150.000 krónum á hver Íslending! Og ætti þetta málefni að vera okkur öllum hvatnig að ígrunda gaumgæfilega allar pólitískar yfirlýsingar sem gætu reynst rangar!
Ritgerð Indriða um uppgjörið á Icesave má lesa á heimasíðu hans.
Sennilega hefur ekkert pólitískt upphlaup, eða kannski réttara sagt blekking, orðið íslensku þjóðinni eins dýrt. Þessi bolabrögð Sigmundar Davíðs, að afvegaleiða umræðuna með aðstoð Ólafs Ragnars, voru með öllu óþörf ígrip í mjög nauðsynlega samninga sem byggðust á skynsemi sem og raunsæju og ísköldu mati á stöðu mála við endurreisn íslensks samfélags eftir bankahrunið.
Og Sigmundur Davíð átti eftir að bæta í með vægast sagt mjög óljósu kosningaloforði sínu um skuldaleiðréttinguna sem varð að einu megin kosningamálinu vorið 2013. Líklega hefur honum tekist að ná í tugi þúsunda atkvæða með þessu kosningaloforði sem vakti vonir vonsvikinna kjósenda sem höfðu farið illa í viðskiptum sínum við bankanna vegna verðtryggðra fasteignalána. En margir urðu síðar fyrir öðrum vonbrigðum og töldu sig hafa meiri rétt en þeir fengu er niðurstöður lágu fyrir.
Þegar Sigmundur Davíð hafði unnið mjög mikinn kosningasigur þá myndaði hann ríkisstjórn með félaga sínum í Sjálfstæðisflokknum, Bjarna Benediktssyni. Báðir hafa komið síðar við sögu í hinum alræmdu Panamaskjölunum þannig að eftir var tekið, ekki síður erlendis en hér á landi enda er Ísland talið vera með spilltari löndum Vestur-Evrópu.
Mjög líklegt er að hvorki Sigmundur né nokkur annar hafi haft minnstu hugmynd um hvernig ætti að útfæra þessar hugmyndir um skuldaleiðréttingu. Kosningaloforðið var mjög óljóst en eitthvað varð að gera enda var vilji Sigmundar að efna þetta kosningaloforð. Hjá embætti ríkisskattstjóra var þetta mál tekið fyrir og voru um 250 starfsmenn embættisins að vinna við þetta verkefni um lengri eða skemmri tíma enda var ekki í fyrstu gott að átta sig hvernig best og auðveldast væri að vinna þetta gríðarlega umsvifamikla verk. Í tímariti embættis ríkisskattstjóra, Tíund má lesa sitthvað um þetta mál. Á þessari heimasíðu má lesa um framkvæmd leiðréttingarinnar.
Auðmenn Íslands hafa verið mjög áberandi í íslenskri pólitík. Þeir hafa kappkostað að móta íslenskt samfélag eftir sínum þörfum og hagsmunum. Þeir hafa lagst eindregið gegn því að Íslendingar öðlist þá náð að eignast nýja og nútímalegri stjórnarskrá. Sú gamla sem að stofni til er frá 19. öld á að vera þessari þjóð nógu góð! Auðmennirnir hafa lagt ofuráherslu að lækka sem mest skatta og álögur á tekjuhæstu þegna samfélagsins. Þeim hefur tekist að afnema hátekjuskatt sem þykir sjálfsagður í þeim löndum þar sem litið er á skattkerfið sem tekjujöfnunarkerfi í átt til aukins jöfnuðar í samfélaginu. Skattaálögum hefur verið beitt miskunnarlaust á aldraðra og öryrkja ásamt öðrum þeim tekjulágu sem minna mega sín í samfélaginu. Er sjálfsagt einsdæmi að jafnfrjálslega hafi verið gengið gagnvart þeim sem minna mega sín í samfélaginu. Má t.d. nefna tvo Hæstaréttardóma gegn íslenska ríkinu sem Öryrkjabandalagið höfðaði um aldamótin og fullnusta þeirra dóma er enn í lausu lofti.
Núverandi fjármálaráðherra, Bjarni Benediktsson er nú í dag að forminu til æðsti yfirmaður skattrannsókna á Íslandi. Hann er nátengdur ýmsu misjöfnu í hruninu, hann hefur tekið þátt í að koma á fót aflandsfélögum og leynireikningum ýmist sjálfur sér til hagsbóta eða í samvinnu við ýmsa nána fjölskyldumeðlimi. Og fyrir nokkrum árum bættist Borgun við þegar mikil verðmæti voru afhent úr Landsbankanum á niðursettu verði til fjölskyldu hans!
Og þess ber einnig að gæta að meðal auðmanna landsins gætir mestrar andstöðu fyrir því að ný stjórnarskrá taki hér gildi. Í þessari hjörð er einnig að finna hörðustu andstæðinga aðildar að Evrópusambandinu og upptöku evru. Þeir vilja halda dauðahaldi í íslensku krónuna því hún er gott tækifæri til enn meiri auðsöfnunar.
Setjum stjórnarskrármálið á dagskrá í ársbyrjun 2019!
Guðjón Jensson, leiðsögumaður og eldri borgari búsettur í Mosfellsbæ.