Enn beðið eftir upplýsingum um hver á Dekhill Advisors
Skattrannsóknarstjóri hefur enn ekki fengið upplýsingar frá Sviss um aflandsfélagið Dekhill Advisors, sem fékk milljarða króna í fléttu sem ofin var í kringum sölu ríkisins á Búnaðarbankanum árið 2003. Enn er á huldu hver á Dekhill Advisors.
Embætti skattrannsóknarstjóra bíður enn eftir upplýsingum frá svissneskum yfirvöldum um aflandsfélagið Dekhill Advisors Limited, skráð á Bresku Jómfrúareyjunum.
Í skýrslu rannsóknarnefndar Alþingis um aðkomu Hauck & Aufhäuser að kaupunum á 45,8 prósent hlut í Búnaðarbankanum í janúar 2003, sem birt var í fyrra, kom fram að aflandsfélagið Dekhill Advisors Limited, skráð á Tortóla, hafi hagnast um 46,5 milljónir Bandaríkjadala, 2,9 milljarða króna á þávirði, á fléttu sem ofin var í kringum kaupin á bankanum. Á núvirði er upphæðin um 4,7 milljarðar króna.
Niðurstöður rannsóknarinnar sýndu að ítarleg gögn styðji að Hauck & Aufhäuser, Kaupþing hf. á Íslandi, Kaupthing Bank Luxembourg og hópur manna sem vann fyrir og í þágu Ólafs Ólafssonar fjárfestis hafi notað leynilega samninga til að fela raunverulegt eignarhald þess hlutar sem Hauck & Aufhäuser átti í Búnaðarbankanum í orði kveðnu.
Rannsóknarnefndin komst ekki að því hver væri eigandi Dekhill Advisors með óyggjandi hætti né hverjir hafi haft aðgang að þeim fjármunum sem fóru til félagsins í gegnum baksamninga. Nefndin ályktaði hins vegar að aðilar tengdir Kaupþingi hafi verið eigendur þess.
Dekhill er virkt félag
Kjarninn greindi frá því í maí 2017 að Dekhill Advisors væri virkt félag. Í desember 2009 gerði félagið handveðssamning við svissneska bankann Julius Bäer vegna fjármálagjörnings sem það var að taka þátt í. Gögn sem Kjarninn hefur undir höndum sýna þetta. Þau gögn innihéldu einnig skjal sem staðfesti að Dekhill Advisors var enn til og í virkni í lok september 2016.
Það er því skýrt að einhverjir hafa haft aðgang að og notað fjármunina sem greiddir voru inn í Dekhill Advisors í janúar 2006, á árunum eftir hrun. Og félagið var enn í starfsemi haustið 2016.
Mögulegt er að þeir fjármunir sem runnu til Dekhill Advisors hafi átt að skattleggjast hérlendis. Þess vegna er embætti skattrannsóknarstjóra að rannsaka málefni félagsins.
Samkvæmt upplýsingum frá embætti skattrannsóknarstjóra óskaði það eftir upplýsingum og gögnum frá svissneskum yfirvöldum í júní á síðasta ári um Dekhill Advisors. Eftir þeim gögnum er enn beðið nú, tæpum níu mánuðum síðar. Þær upplýsingar og gögn eru, að sögn skattrannsóknarstjóra, nauðsynleg til að geta tekið ákvörðun um næstu skref.
Kerfið í Sviss virkar þannig að sá aðili sem beiðnin varðar, í þessu tilfelli bankinn Julius Bäer, getur mótmælt henni. Þá tekur við ferli þar sem úr þeim ágreiningi er skorið. Í því ferli er beiðni skattrannsóknarstjóra sem stendur. Í svari embættisins segir að svissnesk yfirvöld hafi reglulega upplýst skattrannsóknarstjóra um stöðu mála en beðið sé niðurstöðu.
Sagðir hafa blekkt stjórnvöld og almenning
Í mars 2017 var birt skýrsla rannsóknarnefndar um aðkomu þýska bankans Hauck & Aufhäuser að kaupum á 45,8 prósent hlut ríkisins í Búnaðarbankanum. Í henni var opinberað að stjórnvöld, fjölmiðlar og almenningur hafi verið blekkt til að halda að þýski bankinn hafi raunverulega verið að kaupa hlut í Búnaðarbankanum fyrir eigin reikning. Svo var ekki.
Með vísun í ítarleg gögn sýndi rannsóknarnefndin fram á að íslenski bankinn Kaupþing, sem sameinaðist Búnaðarbankanum skömmu eftir söluna, hafi fjármagnað kaup Hauck& Aufhäuser að hluta í bankanum að fullu, að baki lágu baksamningar sem tryggðu Hauck & Aufhäuser fullt skaðleysi, þóknanatekjur upp á eina milljón evra fyrir að leppa og sölurétt á hlutnum eftir að þýski leppbankinn var búinn að halda á honum í tæp tvö ár.
Til viðbótar lá fyrir í fléttunni, sem var kölluð „Puffin“ (sem þýðir lundi á íslensku), að hagnaður sem gæti skapast hjá réttum eigenda hlutarins, aflandsfélagsins Welling & Partners á Bresku Jómfrúareyjunum, myndi renna til tveggja aflandsfélaga, skráð á sama stað, sem áttu það félag. Annað þeirra aflandsfélaga var Marine Choice Limited, í eigu Ólafs Ólafssonar. Hann hagnaðist um 3,8 milljarða króna á fléttunni.
Hitt félagið, Dekhill Advisors, hagnaðist um 2,9 milljarða króna á „Puffin“ verkefninu og fékk þá fjármuni greidda inn á reikning sinn á árinu 2006. Á núvirði er sameiginlegur hagnaður félaganna tveggja um 11 milljarðar króna.
Spurningunni sem var ekki svarað
Þau gögn sem rannsóknarnefndin var með undir höndum í vinnu sinni sýndu ekki fram á það með óyggjandi hætti hver eigandi, eða eigendur, Dekhill Advisors, væru. Þau sýndu heldur ekki hvort einhverjir aðrir en skráðir eigendur félagsins væru með aðgang að þeim fjármunum sem runnu inn í það.
Rannsóknarnefndin ályktaði að aðilar tengdir Kaupþingi hafi verið eigendur þess. Þar er átt við að mögulega hafi stjórnendur Kaupþings átt það, eða að minnsta kosti notið þeirra fjármuna sem flæddu inn í félagið. En það hefur líka öðrum möguleikum verið velt upp. Í samningsdrögum sem birt eru í skýrslunni kom á einum tíma til greina að Ágúst og Lýður Guðmundssynir myndu eiga hlut í Welling & Partners.
Allir þeir sem komu að „Lundafléttunni“ og voru kallaðir fyrir rannsóknarnefndina gátu ekki svarað því hverjir eigendur Dekhill væru. Þeim var síðan sent bréf frá nefndinni þann 13. mars þar sem þeim bauðst að svara spurningum nefndarinnar í ljósi þeirra gagna sem hún hafði aflað sér og þeirrar niðurstöðu sem hún hafði komist að. Svörin bárust flest 20. og 21. mars en skýrsla nefndarinnar var ekki birt fyrr en 29. mars.
Hreiðar Már Sigurðsson, fyrrverandi forstjóri Kaupþings, sagði í svarbréfi sínu við spurningum nefndarinnar að hann teldi „óhætt að fullyrða að ég hafi aldrei heyrt minnst á félagið Dekhill Advisors Limited fyrr en í bréfi nefndarinnar“. Ólafur Ólafsson sagðist í svarbréfi sínu til nefndarinnar ekki minnast þess „að hafa heyrt minnst á félagið DekhillAdvisors Limited.“ Sigurður Einarsson, fyrrverandi stjórnarformaður Kaupþings, sagðist í sínu bréfi ekki geta „aðstoðað nefndina við að svara þeim spurningum sem að mér er beint“. Bræðurnir Ágúst og Lýður sögðu í samhljóma svarbréfum að þeim reki ekki minni til þeirra atriða sem nefnd voru í bréfi rannsóknarnefndarinnar.
Finnur Ingólfsson, fyrrverandi varaformaður Framsóknarflokksins, forstjóri VÍS, ráðherra og seðlabankastjóri, var hluti af S-hópnum. Hann sendi frá sér yfirlýsingu 31. mars þar sem hann sagði að „hvorki ég né nokkur sem mér tengist er eigandi að félaginu Dekhill Advisors“.
