Nova og Vodafone bæði orðin stærri en Síminn á farsímamarkaði
Tvö af hverjum þremur símakortum Íslendinga eru nú 4G kort. Notkun Íslendinga á gagnamagni í gegnum farsímakerfið hefur rúmlega 1oofaldast frá árslokum 2009. Þrjú fyrirtæki skipta markaðnum bróðurlega á milli sín.
Áskrifendum að farsímaþjónustu á Íslandi fjölgaði um 2,4 prósent á síðasta ári, eða um rúmlega ellefu þúsund. Alls eru nú 462.026 virk símakort á farsímaneti hjá íslenskum fjarskiptafyrirtækjum. Aukning hefur orðið í samningsbundnum áskriftum en fyrirframgreiddum símakortum, oft kölluð frelsiskort, hefur fækkað. Þrjú fyrirtæki skipta markaðinum nánast algjörlega á milli sín. Nova er stærst með 33,2 prósent markaðshlutdeild, Vodafone er með 32,8 prósent markaðshlutdeild en Síminn er minnstur hinna þriggja stærstu með 32,3 prósent markaðshlutdeild. Samtals eru Nova, Vodafone og Síminn því með 98,3 prósent markaðshlutdeild á farsímamarkaði. Þetta er meðal þess sem fram kemur í nýjustu tölfræðiskýrslu Póst- og fjarskiptastofnunar sem sýnir stöðuna á fjarskiptamarkaði í lok síðasta árs.
Staða Símans á farsímamarkaði hefur breyst mjög hratt á skömmum tíma. Fyrirtækið var með mesta markaðshlutdeild á markaðnum frá upphafi farsímavæðingar. Um mitt ár 2008 var Síminn t.d. með 56,6 prósent markaðshlutdeild á farsímamarkaði. Í lok árs 2015 gerðist það í fyrsta sinn að annað fyrirtæki náði þeim áfanga að vera með flesta viðskiptavini í farsímaþjónustu, þegar Nova tók fram úr Símanum. Nú hefur Vodafone líka gert það, og er það í fyrsta sinn sem Vodafone nær að vera með meiri markaðshlutdeild en Síminn. Þar skiptir auðvitað mestu samruni fyrirtækisins við 365 sem tók gildi í lok síðasta árs. Markaðshlutdeild 365 var 3,2 prósent í lok árs 2016.
Tölvur frekar en símar
Hið hefðbundna farsímatímabil fjarskiptageirans er liðið undir lok og gagnaflutningatímabilið tekið við. Tíðniheimildir fyrir 3G, fyrsta háhraðakynslóð farsímanetskerfið, voru boðnar út á Íslandi í lok árs 2006. Kerfið er í raun mun frekar netkerfi en farsímakerfi og gerði gagnaflutning mögulegan. Farsímar dagsins í dag eru því fyrst og fremst tölvur, ekki símar.
4G-væðingin á Íslandi hófst af alvöru á árinu 2014 þegar fjöldi 4G-korta í símum fimmfaldaðist. Um mitt það ár voru 17,8 prósent allra virkra símakorta 4G-kort. Í lok árs 2016 var 59,1 prósent þeirra 4G-kort. Um síðustu áramót voru 66,1 prósent allra virkra símkorta 4G. Alls voru þau 305.442 talsins. Til samanburðar voru virk 3G kort 122.516, eða rúmlega fjórðungi færri en þau voru tveimur árum áður.
Gagnamagnsnotkun rúmlega 100faldast
Íslendingar notuðu 25,4 milljónir gígabæta í farsímaneti á árinu 2017. Það er 150 prósent meira gagnamagn en þeir notuðu allt árið 2015 og rúmlega 50 prósent aukning frá því magni sem notað var á árinu 2016. Frá lokum árs 2009 og fram að síðustu áramótum hefur notkun Íslendinga á gagnamagni rúmlega 100faldast, en þá var notkunin 243 þúsund gígabæti á ári.
Viðskiptavinir Nova nota langmest gagnamagn. Hlutdeild fyrirtækisins á þeim markaði er 59,2 prósent. Markaðshlutdeild Nova hefur þó farið lækkandi á undanförnum árum. Hlutdeild símans var 22,9 prósent í lok árs 2017 og hækkaði lítillega. Vodafone var með 16,7 prósent hlutdeild og jók sína markaðshlutdeild um 50 prósent milli ára.
Þrátt fyrir að gagnamagnsnotkun okkar hafi margfaldast ár frá ári er við því búist að hún muni áfram vaxa um tugi prósenta á ári um fyrirsjáanlega framtíð.
Notkun á gagnamagni í farsímaneti segir þó ekki alla söguna um gagnamagnsnotkun Íslendinga í gegnum farsíma eða önnur tæki sem geta tengst slíku neti. Uppistaðan af gagnamagnsnotkun Íslendinga á sér stað á fastanetinu. Þ.e. Íslendingar reyna frekar að vera með snjalltækin sín tengd fastaneti heima hjá sér, á vinnustöðum og víðar frekar en að notast við 3G, 4G og nú 4,5G kerfin til að ná sér í gögn. Á fastanetinu er Síminn með mjög sterka stöðu.
Síminn sterkastur á internetmarkaði
Alls eru 46,3 prósent allra internettenginga á Íslandi hjá Símanum. Hlutdeild fyrirtækisins fer þó lækkandi. Vodafone er með 37,1 prósent og jók hlutdeild sína um þriðjung milli ára. Þar skiptir, líkt og á öðrum sviðum, samruninn við 365 miklu máli. Þessir tveir aðilar með töluverða yfirburði á markaðnum. Samanlögð markaðshlutdeild Símans og Vodafone í internetþjónustu er nú 83,4 prósent.
Hringdu hefur hins vegar bætt vel við sig á undanförnum árum. Á síðustu tveimur árum hefur markaðshlutdeild fyrirtækisins farið úr 5,4 prósent í 7,3 prósent. Viðskiptavinum Hringdu hefur fjölgað um 3.076 frá lokum árs 2015 og eru nú 9.817 talsins.
Nova seldi lengi vel ekki internetþjónustu með öðrum hætti en í gegnum farsímakerfi. Á því varð breyting á árinu 2016 þegar að fyrirtækið tilkynnti að það ætlaði að hefja ljósleiðaraþjónustu. Nova er í flokknum „Annað“ í skýrslu Póst- og fjarskiptastofnun ásamt öðrum minni þátttakendum þegar kemur að internettenginum en hlutdeild þess flokks hefur farið úr 5,8 prósent í lok árs 2016 í 9,2 prósent í lok síðasta árs.
Heildarfjöldi þeirra sem eru með sjónvarp í gegnum nettengingar var 107.389 í lok síðasta árs. Síminn hefur verið stærstur á þeim markaði og í lok árs 2015 var markaðshlutdeild hans til að mynda 57,5 prósent. Hún hefur lækkað á síðustu tveimur árum og er nú 52,6 prósent. Hinn leikandinn á markaðnum, Vodafone, er með 47,4 prósent hlutdeild eftir samrunann við 365.
