Mynd: Birgir Þór Harðarson

Stoðir langstærsti íslenski einkafjárfestirinn í Arion banka

Félag sem starfar enn á gömlu kennitölu FL Group, og var tekið yfir af hópi sem samanstendur meðal annars af mörgum fyrrverandi lykilmönnum þess félags, er nú orðið stærsti einkafjárfestirinn í Arion banka með 4,22 prósent hlut. Virði hlutarins er um 6,5 milljarðar króna miðað við gengi bréfa í Arion banka.

Fjár­fest­inga­fé­lagið Stoð­ir, sem hét einu sinni FL Group, er stærsti einka­fjár­festir­inn í Arion banka eftir að félagið keypti stóran hluta þeirra tíu pró­senta sem Kaup­þing ehf., stærsti hlut­hafi bank­ans, seldi í síð­ustu viku.

Stoðir eiga nú 4,22 pró­sent hlut í Arion banka. Félagið hefur lengi viljað eign­ast stóran hlut í bank­an­um. Í aðdrag­anda þess að Arion banki var skráður á markað í fyrra var­haldið útboð þar sem Stoðir skráðu sig fyrir 100 millj­ónum hluta, sem hefði þýtt að það hefði átt um fimm pró­sent hlut.

Flestir þeirra inn­lendu aðila sem skráðu sig fyrir hlutum í útboð­inu voru hins vegar skertir umtals­vert og á end­anum fengu Stoðir ein­ungis að kaupa 0,6 pró­sent hlut í bank­an­um. Í síð­ustu viku gat fjár­fest­inga­fé­lag­ið, sem er eitt það stærsta á Íslandi, svo bætt veru­lega við sig þegar Kaup­þing ákvað að selja tæpan þriðj­ung af eign­ar­hlut sín­um. Kaup­þing er enn stærsti eig­andi Arion banka með 22,67 pró­sent hlut í gegnum dótt­ur­fé­lag sitt Kaup­skil.

Kjarn­inn greindi frá því á mánu­dag að Líf­eyr­is­sjóður starfs­manna rík­is­ins (LSR) og Íslands­banki, sem er að öllu leyti í eigu rík­is­ins, væru komin inn á hlut­haf­alista yfir stærstu eig­endur Arion banka. LSR á 1,1 pró­sent hlut í bank­anum og Kjarn­inn fékk það stað­fest að hann hefði keypt þann hlut af Kaup­þingi í vik­unni á und­an. Miðað við gengi bréfa í Arion banka í byrjun síð­­­ustu viku hefur kaup­verðið verið rúm­­lega 1,6 millj­­arðar króna.

Íslands­banki var skráður með 2,84 pró­sent hlut í Arion banka á mánu­dag en sá hlutur hefur nú minnkað niður í 2,54 pró­sent. Tals­maður Íslands­banka vildi ekki upp­lýsa um hvort bank­inn hefði verið að kaupa fyrir eigin bók eða fyrir hönd við­skipta­vina þegar Kjarn­inn leit­aði eftir upp­lýs­ingum um það á mánu­dag.

Í Mark­aðnum, fylgi­riti Frétta­blaðs­ins um efna­hags­mál og við­skipti, í dag er greint frá því að Sig­urður Bolla­son, sem er líka fjórði stærsti hlut­hafi Kviku banka með 6,17 pró­sent eign­ar­hlut, og félög tengd honum eigi nú um tveggja pró­senta hlut í Arion banka. Hluti þeirrar eignar er í gegnum fram­virka samn­inga hjá Íslands­banka.

Í hinu lok­aða útboði á tíu pró­senta hlut í Arion banka sem fór fram í síð­ustu viku bætti trygg­inga­fé­lagið TM, sem er líka á meðal eig­enda Stoða, við sig hlut. Það gerði Vog­un, félag að stærstum hluta í eigu Krist­jáns Lofts­sonar og fjöl­skyldu hans, sem seldu hlut sinn í HB Granda í fyrra, líka.

Félagið sem átti Glitni sem féll með látum

Stoð­ir, sem áður hét FL Group, fór með him­in­­skautum fyrir banka­hrun sem eitt umsvifa­­mesta fjár­­­fest­inga­­fé­lag banka­­bólunn­­ar. Þegar Glitn­ir, stærsta eign FL Group, féll var ljóst að félagið myndi ekki lifa af. Það fór í greiðslu­­stöðvun og síðar í gegnum nauða­­samn­inga þar sem kröf­u­hafar eign­uð­ust félag­ið. Stærstur þeirra var Glitn­ir, bank­inn sem félagið hafði átt stóran hlut í.

Síð­­­ustu ár hafa Stoðir hægt og rólega selt eignir sínar og greitt afrakst­­ur­inn til kröf­u­hafa. Vorið 2017 seldi svo Glitn­ir­Holdco 40 pró­­sent í félag­inu á meðan að tvö félög, S121 ehf. og S122 ehf., keyptu rúman 50 pró­­senta hlut. Félögin tvö eru í eigu stórra hlut­hafa í TRygg­inga­mið­stöð­inni (TM) sem voru margir hverjir lyk­il­­menn í FL Group á árunum fyrir hrun.

Í mars 2018 seldu Stoð­ir, í gegnum eign­­ar­halds­­­fé­lagið Ferskur Hold­ing 1, tæpan níu pró­sent eign­­ar­hlut sinn í hol­­lenska drykkj­­ar­vöru­fram­­leið­and­­anum Refresco, en yfir­­­tökutil­­boðið var sam­­þykkt af Refresco í októ­ber 2017. Sölu­verðið nam 144 millj­­ónum evra, sem jafn­­gilti um 18 millj­­örðum íslenskra króna. Hlutur Stoða var met­inn á um 12,7 millj­­arða króna um ára­­mótin 2016/2017, sem þýðir að félagið hagn­að­ist um rúma fimm millj­­arða á árinu 2017. Með hagn­aði árs­ins 2017 hækk­­aði eigið fé félags­­ins einnig um fimm millj­­arða, en það stóð  í 18,3 millj­­örðum íslenskra króna sam­­kvæmt árs­­reikn­ingi félags­ins fyrir það ár. Stoðir hafa ekki birt árs­reikn­ing fyrir árið 2018.

For­­maður stjórnar Stoða er Jón Sig­­urðs­­son, en með honum í stjórn sitja þeir Sig­­ur­jón Páls­­son og Örvar Kærne­sted. Fram­­kvæmda­­stjóri félags­­ins er Júl­­íus Þor­finns­­son.

Gamlir lyk­il­menn úr FL Group

S121 og S122 eru að mestu í eigu sex einka­hluta­­­­fé­laga og eins skráðs félags, TM. Fé­lögin sex heita Helg­ar­fell ehf., Esju­­­­­borg ehf., Einir ehf.,  GGH ehf., Stra­han III Limited og M ehf. Nokkur þeirra, eru í eigu aðila sem eru líka stórir hlut­hafar í TM.

Esju­­­­­borg er í 50 pró­­­­­sent eigu félags sem heitir Jökla­­­­­borg. Það er skráð í 100 pró­­­­­sent eigu Jóhanns Arn­­­­­ars Þór­­­­­ar­ins­­­­­son­­­­­ar, for­­­­­stjóra og eins stærsta eig­anda veit­ing­­­­­aris­ans Foodco. Hinn helm­ing­­­­­ur­inn í Esju­­­­­borg er í eigu Riverside Capi­tal SARL, félags sem er skráð í Lúx­em­borg. Sam­­­­­kvæmt Pana­ma­skjöl­unum er það félag í end­an­­­­­legri eigu For­town Corp, félags skráð á Möltu. Eig­andi þess félags er Örvar Kærne­sted.

FL Group var eitt umsvifamesta fjárfestingafélag á Íslandi fyrir bankahrun. Það fór í greiðslustöðvun haustið 2008.
Mynd: Úr safni

Riverside Capi­tal á líka 1,92 pró­­­­­sent hlut í Trygg­inga­mið­­­­­stöð­inni í gegnum íslenska félagið Riverside Capi­tal ehf. Örvar Kærne­sted situr einnig í stjórn Trygg­inga­mið­­­­­stöðv­­­­­­­­­ar­inn­­­­­ar. Örvar var yfir starf­­­­­semi FL Group í London um tíma fyrir banka­hrun og starf­aði þar áður hjá Kaup­­­­­þingi í níu ár.  Hann er nú umsvifa­­­­­mik­ill fjár­­­­­­­­­fest­­­­­ir. Hann sett­ist í stjórn Stoða á síð­­­­­asta aðal­­­­­fundi félags­­­­­ins, sem fór vorið 2018.

Einar Örn Ólafs­­­­­son er líka á meðal eig­enda Trygg­inga­mið­­­­­stöðv­­­­­­­­­ar­inn­­­­­ar. Hann á 2,89 pró­­­­­sent hlut í henni í gegnum félag sitt Einir ehf. Það félag er líka á meðal þeirra sem náð hafa yfir­­­­­ráðum í Stoð­­­­­um. Einar starf­aði hjá Glitni og síðar Íslands­­­­­­­­­banka á árum áður. Hann var meðal ann­­­­­ars for­­­­­stöð­u­­­­­maður fyr­ir­tækja­ráð­gjafar Íslands­­­­­­­­­banka fyrstu mán­uð­ina eftir að bank­inn var end­­­­­ur­reistur eftir hrun­ið. Hann gerð­ist síðan for­­­­­stjóri Skelj­ungs í maí 2009 eftir að hafa hætt hjá bank­­­­­anum vegna trún­­­­­að­­­­­ar­brests. Hann er í dag umsvifa­­­­­mik­ill fjár­­­­­­­­­fest­­­­ir og hefur stöðu grun­aðs manns í Skelj­ungs­mál­inu svo­kall­aða sem er til rann­sóknar hjá hér­aðs­sak­sókn­ara. Það snýst um meint umboðs­svik, meint skila­svik, mög­u­­leg mút­u­brot og mög­u­­leg brot á lögum um pen­inga­þvætti þegar olíu­­­fé­lagið Skelj­ungur og tengd félög voru keypt og seld á árunum 2008 til 2013.

Stærsti ein­staki eig­andi að hlutum í TM, að und­an­­­­­skildum líf­eyr­is­­­­­sjóðum og sjóðs í stýr­ingu Stefn­is, er félag sem heitir Helg­ar­fell ehf. með 6,64 pró­­­­­sent hlut. Helg­ar­fell er líka á meðal þeirra félaga sem keyptu stóran hlut í Stoðum með TM í fyrra.

Eig­endur Helg­ar­fells eru Björg Fen­ger, Kristín Fen­ger Ver­­­­­munds­dóttir og Ari Fen­ger. Björg er eig­in­­­­­kona Jóns Sig­­­­­urðs­­­­­son­­­­­ar, fyrr­ver­andi for­­­­­stjóra FL Group/­­Stoða. Jón tók við sem stjórn­­­­­­­­­ar­­­­­for­­­­­maður Stoða á síð­­­­­asta aðal­­­­­fundi félags­­­­­ins í maí í fyrra. Jón á líka hlut í Stoðum í eigin nafni í gegnum félagið Straum­nes Ráð­gjöf ehf.

Fjórða félagið sem er stór eig­andi í S122 og S121 heitir GGH ehf.  Eig­endur þess eru Gruppen ehf. (í eigu hol­­­­­lenska félags­­­­­ins Golden Gate Mana­gement BV, sem teng­ist Magn­úsi Ármann), Ágúst Már Ármann (faðir Magn­úsar Ármann), og BNB Consulting (fé­lag í eigu Bern­hards Boga­­­­­son­­­­­ar, fyrr­ver­andi fram­­­­­kvæmda­­­­­stjóra lög­­­­­fræð­is­sviðs FLGroup) sem á eitt pró­­­­­sent hlut. Magnús Ármann var á meðal hlut­hafa í FL Group­fyrir hrun og sat í stjórn félags­­­­­ins.

Fimmta félagið sem á í félög­unum tveimur heitir M. ehf. Það er í eigu félags í Lúx­em­borg sem heitir Lucilin Conseil s.a.r.l.

Sjötta félagið í hópnum sem á umtals­verðan hlut heitir Stra­han III Limited. Einn þeirra sem stýrir því félagi er Malcolm Wal­ker, stofn­andi og eig­andi bresku versl­un­ar­keðj­unnar Iceland Foods.

Sátu í stjórn Refresco

Í S121 er Jón Sig­urðs­son stjórn­ar­for­mað­ur. Með honum þar sitja Þor­steinn M. Jóns­son, enn oft kenndur við Coke, Örvar Kærne­sted, Einar Örn Ólafs­son, Markús Hörður Árna­son og Magnús Ármann.

Þor­­­­­steinn átti hlut í FL Group fyrir banka­hrun­ið, sat í stjórn félags­­­­­ins og tók við sem stjórn­­­­­­­­­ar­­­­­for­­­­­maður Glitnis um tíma eftir að FL Group og tengdir aðilar náðu yfir­­­­­ráðum yfir bank­an­­­­­um. Þá var Magnús Ármann hlut­hafi í FL Group.

Bæði Jón Sig­­­­­urðs­­­­­son og Þor­­­­­steinn M. Jóns­­­­­son hafa setið í stjórn Refresco fyrir hönd íslenskra eig­enda. Jón situr þar raunar enn og hefur gert frá 2009.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Meira eftir höfundinnÞórður Snær Júlíusson
Meira úr sama flokkiFréttaskýringar