Fóstureyðingalög enn íhaldssöm á Íslandi

Ísland er eitt ellefu Evrópuríkja þar sem fóstureyðingar eru ekki frjálsar. Ekki hefur enn verið lagt fram frumvarp um breytingar á lögunum á Íslandi, þrátt fyrir yfirlýstan vilja fyrrverandi og núverandi heilbrigðisráðherra.

Óttar Proppé heilbrigðisráðherra.
Óttar Proppé heilbrigðisráðherra.
Auglýsing

Fóst­ur­eyð­ingar eru ekki frjálsar í ell­efu Evr­ópu­ríkj­um, þar á meðal á Íslandi, sam­kvæmt frétt SVT sem birt var í dag. Lög um fóst­ur­eyð­ingar hér á landi hafa staðið í meg­in­at­riðum óbreytt frá setn­ingu þeirra árið 1975, en bæði núver­andi og fyrr­ver­andi heil­brigð­is­ráð­herra hafa lýst yfir vilja sínum til að breyta þeim.

Ell­efu ríki

Sam­kvæmt umfjöllun SVT er fóst­ur­eyð­inga­lög­gjöf á Íslandi svipuð þeirri á Kýp­ur, Finn­landi og Bret­landi, en þar eru fóst­ur­eyð­ingar heim­ilar svo lengi sem rök­stuðn­ingur liggur fyrir um að félags­legar aðstæður liggi að baki henni. Íslensku lögin voru sett árið 1975, en sam­kvæmt þeim þurfa tveir utan­að­kom­andi fag­að­ilar að rök­styðja fóst­ur­eyð­ingu.

Strang­ari reglur gilda um fóst­ur­eyð­ingar í Pól­landi, Móna­kó, Liechten­stein og Norð­ur­-Ír­landi, en þar eru fóst­ur­eyð­ingar ein­göngu leyfðar af heilsu­fars­legum ástæð­um. Á Möltu og Írlandi auk smá­ríkj­anna San Mar­ínó, Liechten­stein og í Vatík­an­inu eru svo fóst­ur­eyð­ingar alveg bann­aðar nema ef líf kon­unnar er í hætt­u. 

Skjáskot úr frétt SVT. Hér eru Evrópulöndin ellefu merkt og lituð dekkri eftir því sem löggjöfin er strangari.

Í frétt SVT er einnig farið yfir refsi­að­gerðir vegna fóst­ur­eyð­ing­anna í lönd­un­um, en kona getur búist við eins og hálfs til þriggja ára fang­elsi í Möltu fari hún í fóst­ur­eyð­ingu. Á Írlandi getur fóst­ur­eyð­ing leitt til allt að 14 ára fang­els­is­dóms, en þar getur heil­brigð­is­starfs­fólk einnig gerst brot­legt fram­kvæmi það fóst­ur­eyð­ing­u. 

Tveggja ára umræða

Í des­em­ber 2015 sagð­ist Krist­ján Þór Júl­í­us­son, þáver­andi heil­brigð­is­ráð­herra, munu end­ur­skoða lög­gjöf um fóst­ur­eyð­ingar í þá átt að konur hafi ákvörð­un­ar­vald yfir eigin mál­um. Ummæli ráð­herra komu í kjöl­far greinar sem birt var í Lækna­blað­inu, en í henni var þrýst á end­ur­mat á lög­gjöf­inni þar sem tími væri til kom­inn að láta hana end­ur­spegla við­horf nútím­ans.

Auglýsing

Þrátt fyrir ummæli heil­brigð­is­ráð­herra hafa fóst­ur­eyð­inga­lögin ekki tekið neinum efn­is­legum breyt­ingum frá upp­hafi, enn þarf rök­stuðn­ing utan­að­kom­andi fag­að­ila um félags­legar aðstæður fóst­ur­eyð­ingar til þess að hún sé heim­il. 

Fyrr á þessu ári var svo birt skýrsla um end­ur­skoðun fóst­ur­eyð­inga­lag­anna í vel­ferð­ar­ráðu­neyt­inu. Þar var lagt til að ákvæði um rök­stuðn­ing tveggja fag­að­ila yrði afnu­mið, auk þess að fjallað yrði um fóst­ur­eyð­ingar sem þung­un­ar­rof. Í kjöl­far birt­ing­ar­innar sagði Óttar Proppé heil­brigð­is­ráð­herra til­lög­urnar verða grund­völl frum­varps að nýrri lög­gjöf um þessi mál. Umrætt frum­varp hefur þó ekki verið enn lagt fram á þingi.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiInnlent