Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi, Sjómannasamband Íslands, VM - Félag vélstjóra og málmtæknimanna og Félag skipstjórnarmanna skora á stjórnvöld að endurskoða hið fyrsta fyrirhugaðan niðurskuðri á fjárframlagi til Hafrannsóknarstofnunar. „Sú ákvörðum er skammsýni. Það eru miklu meiri heildarhagsmunir fólgnir í því að styðja við og efla rannsóknir en að stefna þeim í voða. Þannig rísum við undir þeirri ábyrgð sem okkur er falin í umgengni við sjóinn.“ segir í tilkynningu frá samtökunum.
Án rannsókna myndu menn renna blint í sjóinn
Í tilkynningunni segir að sá árangur sem náðst hefur í fiskveiðistjórnin á Íslandsmiðum grundvallist á rannsóknum. „Án þeirra myndu menn renna blint í sjóinn, í bókstaflegri merkingu. Margir stofnar við Ísland eru nýttir á sjálfbæran hátt. Stærri fiskistofnar leiða til þess að hægara verður að veiða fiskinn og veiðarnar verða umhverfisvænni.“
Jafnframt segir í tilkynningunni að menn víða um heim líti til reynslu Íslendinga af stjórn fiskveiða en þar hafi Hafrannsóknarstofnun verið í forystu- og lykilhlutverki að byggja þá stjórn á vísindalegri nálgun. Því ættu Íslendingar að vera stoltir af framlagi hennar og því er nauðsyn og skylda að hlúa að stofnuninni. Nú hafi hins vegar verið boðuð verulega skert fjárframlög til stofnunarinnar. Því segja samtökin að það sé óskiljanlegt að stjórnvöld hyggjast draga svo úr máttinn úr stofnuninni að henni verði í raun meinað að sinna þeim grundvallarrannsóknum, sem sjósókn Íslendinga byggist á.
Íslenskur sjávarútvegur greiðir tugi milljarða til hins opinbera
Samtökin benda á að skerðing fjármuna veki ekki síst furðu í ljósi þess að íslenskur sjávarútvegur í heild sinni greiði tugi milljarða til hins opinbera á ári hverju. Veiðigjaldið nam hátt í 11,5 milljörðum króna í fyrra en lögum samkvæmt er gjaldinu, meðal annars, ætlað að standa undir kostnaði ríkisins við rannsóknir, stjórn, eftirlit og umsjón með fiskveiðum og fiskvinnslu. „Það er því miður að löggjafinn fylgi ekki þeirri reglu sem hann sjálfur hefur sett,“ segir í tilkynningunni.
Á sérstökum hátíðarfundi Alþingis í sumar var samþykkt tillaga til þingsályktunar um að láta smíða hafrannsóknarskip. Í greinargerðinni með ályktuninni segir að meginforsenda þess að Íslendingar geti tekist á við þær breytingar sem eiga sér nú stað á umhverfi hafsins og vistkerfi þess séu viðamiklar haf- og fiskirannsóknir, þ.m.t. reglulegar stofnmælingar á helstu nytjastofnum. Því sé nauðsynlegt til að nýtingin sé sjálfbær og hún sé byggð á bestu fáanlegu þekkingu.
Jafnframt segir í greinargerðinni að „Íslendingar þurfa að ráða yfir góðum og vel búnum rannsóknaskipum sem geta sinnt haf- og umhverfisrannsóknum, eru vel búin til bergmálsmælinga á uppsjávarstofnum, útbúin veiðarfærum til rannsókna á stofnum í upp-, mið- og botnsjó auk þess að geta rannsakað umhverfi með myndavélum og fjölgeislamæli. Þá eru rannsóknaskipin mikilvægur vettvangur kennslu og rannsókna fyrir háskólanema og til uppfræðslu á öðrum skólastigum.“
Samtökin fjögur taka undir það sem kemur fram í greinargerðinni og skora á stjórnvöld að endurskoða niðurskurð sinn til Hafrannsóknarstofnunnar.