Fjórir þingmenn hafa lagt fram tillögu til þingsályktunar um að ríkið eignist Landssímahúsið við Austurvöll. Þingmennirnir vilja að fjármála- og efnahagsráðherra beiti sér fyrir því að ríkið eignist Landssímahúsið með því að leita samninga um kaup ríkisins á húsinu en að öðrum kosti hefja undirbúning þess að ríkið taki eignarnámi þann hluta byggingarlóðar sem tilheyrir Víkurkirkjugarði.
Fyrsti flutningsmaður er Ólafur Ísleifsson, þingmaður utan flokka, en með honum eru Ásmundur Friðriksson, þingmaður Sjálfstæðisflokksins, Karl Gauti Hjaltason, þingmaður utan flokka, og Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, þingmaður og formaður Miðflokksins.
Í greinargerð með tillögunni segir að samkvæmt stjórnarskránni sé Alþingi friðheilagt og megi enginn raska friði né frelsi þess. Fyrirhugaðar framkvæmdir og starfsemi á Landssímareitnum við Austurvöll – þar sem rísa eiga stórt og mikið hótel og veitingastaðir með tilheyrandi umferð ferðamanna og hópferðabíla – megi teljast fela í sér röskun á þingfriði í andstöðu við umrætt ákvæði.
„Áður hefur verið bent á að friðhelgi Alþingis sé virt að vettugi með áformunum og kærði forsætisnefnd Alþingis m.a. deiliskipulag svæðisins til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála á sínum tíma,“ segir í greinargerðinni.
Jafnframt kemur fram að fleiri rök séu fyrir því að ríkið eignist Landssímahúsið eða eftir atvikum umráðarétt yfir Landssímareitnum. Sem dæmi er nefnt að á Landssímareitnum hafi á tímabili verið kirkjugarður Reykvíkinga. Í grein Helga Þorlákssonar, prófessors emeritus, „Gef dánum ró en hinum líkn sem lifa“, sem birtist í Fréttablaðinu þann 14. apríl árið 2016, segir að upphaf kirkjugarðs Víkurkirkju megi rekja hátt í 1000 ár aftur í tímann og að þar hafi verið jarðað fólk á seinni hluta 19. aldar. Í greininni segir enn fremur: „En legsteinar molna og minningar hverfa. Þegar svo stendur á er gamall og góður siður að sýna kirkjugörðum virðingu, setja upp minningarmark um hina framliðnu og leyfa lifendum að njóta þess friðar sem hinum framliðnu er veittur.“
Samkvæmt greinargerðinni með tillögunni er í tölvupósti Helga Þorlákssonar til fyrsta flutningsmanns lýst hvernig ríkisstjórnin hafi á árunum 1965 til 66 gripið inn í rás atburða sem ógnaði gamla kirkjugarðinum og komið í veg fyrir að mikil bygging, en álíka stór og sem næst alveg á sama stað og sú sem nú er áformað að þar hýsi hótel, risi sunnan við Landssímahúsið.
Skipulagsnefnd kirkjugarða, undir forystu Sigurbjarnar Einarssonar biskups og Kristjáns Eldjárn þjóðminjavarðar, hefði í mars 1965 vakið athygli borgarlögmanns á því að lög heimiluðu ekki að þarna yrði reist mannvirki nema samkvæmt sérstakri undanþágu ráðherra, að fengnu samþykki skipulagsnefndar kirkjugarða sem var fyrirrennari núverandi kirkjugarðaráðs. Sambærilegt ákvæði er enn í lögum, samkvæmt greinargerð tillögunnar.
Í bréfi Helga kom fram að ríkisstjórnin hefði á fundi sínum þann 9. september 1965 fjallað um nauðsyn þess að ekki yrði leyfð bygging norðan Kirkjustrætis, milli Aðalstrætis og Thorvaldsensstrætis. Í bréfi til dóms- og kirkjumálaráðuneytis frá 16. nóvember 1966, sem Jón Skúlason ritaði fyrir hönd póst- og símamálastjóra, nefnir hann Víkurkirkjugarð og segir að hann sé ástæða þess að ríkisstjórnin hefði „bannað“ hina umræddu byggingu. Loks hefði verið sæst á um helmingi minni byggingu, þ.e. viðbygginguna við Landssímahúsið sem var brotin niður nýlega.
Í greinargerðinni kemur jafnframt fram að samkomulag milli Alþingis og Lindarvatns, nýs eiganda Landssímahúss, hafi legið fyrir þann 15. maí árið 2015. „Fram hefur komið í fjölmiðlum að eigandinn sé tilbúinn til að beita sér fyrir að inngangur hótelsins valdi sem minnstu ónæði fyrir húsin næst Alþingishúsinu. Í viðtölum hefur komið fram að niðurstaðan hafi orðið sú að inngangur hótelsins yrði ekki frá Kirkjustræti. Það þýði að aðalaðkoma verði að vera frá Thorvaldsensstræti eða um Fógetagarðinn. Í bréfi dags. 22. mars 2016 til Alþingis var því heitið fyrir hönd Lindarvatns að aðalinngangur yrði ekki frá Austurvelli, aðeins aukainngangur. Aðalinngangur yrði úr Víkurgarði. Stefnt hefði verið að hinu síðarnefnda en fram hefði komið að Minjastofnun væri því andvíg. Minjastofnun vill ekki að aðalinngangur verði um Fógetagarð (Víkurgarð).
Bent er á að hafa verður hugfast að auk aðkomu gesta þarf að huga að aðflutningi ýmissa vara og vista og annarra nauðsynja til hótelrekstrar og því fylgir bílaumferð. Fram hafi komið í fjölmiðlum að slökkvilið þurfi einnig aðkomubraut um Fógetagarðinn fyrir slökkvitæki sem kosta muni mikið rask í garðinum. Fram kemur á uppdrætti að fyrirhuguð braut fyrir tæki slökkviliðs er í Fógetagarði. Kemur fram að þetta hafi ýtt við Minjastofnun að óska friðlýsingar Fógetagarðsins. Tilkynnt var 8. janúar 2019 að mennta- og menningarmálaráðherra hefði fallist á tillögu Minjastofnunar um friðlýsingu Víkurgarðs. Gerir það örðugt um vik að finna lausnir á inngangsvandanum og braut fyrir slökkviliðið. Allt sýnir þetta að hótelið er of stórt og á of viðkvæmum stað þótt ekki væri einnig kirkjugarði til að dreifa.“
Flutningsmenn telja einsýnt að sameina verði virðingu við grafreitinn og virðingu við friðhelgi Alþingis með öðrum hætti en að breyta reitnum í ferðamannamiðstöð. Fyrirhuguðu hóteli sé ofaukið í hjarta höfuðstaðarins og auk grófra helgispjalla sé mikilvægu og sögufrægu svæði fórnað fyrir einkahagsmuni.
