Mikil tíðindi í efnahagslífinu hreyfðu lítið við markaðnum

Fall WOW air hafði alvarlegar afleiðingar fyrir marga enda misstu um 2 þúsund manns vinnuna í kjölfar þess. Á markaði hefur gengi krónunnar ekki gefið eftir heldur þvert á móti.

Peningar
Auglýsing

Þrátt fyrir fall WOW air og síðan und­ir­ritun kjara­samn­inga, sem ná til um 100 þús­und félags­manna stétt­ar­fé­lag­anna og aðild­ar­fé­laga Sam­taka atvinnu­lífs­ins, þá hafa áhrifin á mark­aði verið fremur hóf­stillt. Svo virð­ist sem fjár­festar reikni með því að íslenska hag­kerfið standi sterkt, þrátt fyrir allt. 

Gengi krón­unnar hefur styrkst und­an­farna daga gagn­vart evru og Banda­ríkja­dala. Evran kostar nú 133 krónur en fór upp í tæp­lega 138 krónur skömmu áður en WOW air var gjald­þrota. Banda­ríkja­dalur kostar nú 119 krónur en fór upp í 123 krónur skömmu fyrir fall WOW air. 

Ekki hafa verið miklar sveiflur á gengi krón­unn­ar, en Seðla­banki Íslands hefur und­an­farna mán­uði beitt inn­gripum á gjald­eyr­is­mark­aði, eins og fjallað hefur verið um á vef Kjarn­ans, til að sporna gegn veik­ingu og of miklum sveifl­um. Segja má að þetta hafi í stórum dráttum tekist, þrátt fyrir að gengi krón­unnar hafi veikst umtals­vert á und­an­förnu ári, en þó einkum frá haust­mán­uðum í fyrra, sam­hliða því að rekstr­ar­vandi WOW air komst í hámæli. Fyrir um ári síðan kost­aði evran 120 krónur og Banda­ríkja­dalur um 100 krón­ur. 

Auglýsing

Und­ir­ritun kjara­samn­inga virð­ist heldur ekki valda miklum titr­ingi á mörk­uð­um, og ekki að sjá að vænt­ingar séu um að verð­bólga geti farið úr bönd­unum vegna þeirra, sé horft til þró­unar á skulda­bréfa­mark­aði. Verð­bólga mælist nú 2,9 pró­sent og meg­in­vextir bank­ans eru 4,5 pró­sent.

Gjald­þrot WOW air var þó mikið áfall fyrir ferða­þjón­ust­una, og er of snemmt að segja til um hvernig ýmis fyr­ir­tæki í ferða­þjón­ustu munu leysa úr þeim vanda­málum sem skap­ast við það, að færri erlendir ferða­mann heim­sækja land­ið. Það eru ekki síst lítil og með­al­stór fyr­ir­tæki, í gisti- og veit­inga­þjón­ustu, og einnig afþr­ey­ingu, sem finna fyrir áhrif­un­um. Sam­tals misstu um 2 þús­und manns vinn­una í kjöl­far falls WOW air. Höggið var ekki síst þungt á Suð­ur­nesjum, þar sem mikil nær­þjón­usta er við Kefla­vík­ur­flug­völl og ýmsa starf­semi í ferða­þjón­ust­u. 

Loðnu­brestur er einnig tölu­vert áfall, meðal ann­ars fyrir sveit­ar­fé­lög eins og Fjarða­byggð og Vest­manna­eyj­ar. Gjald­eyr­is­tekjur vegna loðnu hafa verið á bil­inu 18 til 30 millj­arðar á árinu und­an­farin ár, og því eru miklir hags­munir í húfi.

Í nýjasta riti Fjár­mála­stöð­ug­leika Seðla­banka Íslands, segir í for­mála Más Guð­munds­son­ar, seðla­banka­stjóra, að litlar líkur séu á því að þau áföll sem hafa komið fram að und­an­förnu, þá meðal ann­ars fall WOW air og síðan loðnu­brest­ur, muni ógna fjár­mála­stöð­ug­leika. „Þrátt fyrir þessa óvissu um bein og afleidd áhrif eru við núver­andi aðstæður litlar líkur á því að þau áföll sem þegar hafa riðið yfir muni ógna stöð­ug­leika fjár­mála­kerf­is­ins. Þau eru ein­fald­lega ekki nægj­an­lega stór til þess í ljósi þess mikla við­náms­þróttar sem þjóð­ar­búið og fjár­mála­kerfið búa nú við. Þessi við­náms­þróttur birt­ist í hreinni eigna­stöðu þjóð­ar­bús­ins gagn­vart útlönd­um, stórum gjald­eyr­is­forða, á heild­ina litið til­tölu­lega góðri eig­in­fjár­stöðu heim­ila og fyr­ir­tækja og háum eig­in­fjár­hlut­föllum og góðri lausa­fjár­stöðu bank­anna. Þá er svig­rúm hag­stjórnar til að bregð­ast við tölu­vert og mun meira en víða um heim. Það er afgangur á rík­is­sjóði og skuldir hins opin­bera eru litlar í sögu­legu og alþjóð­legu sam­hengi. Svig­rúm til lækk­unar vaxta er hér mikið ef aðstæður kalla á, ólíkt mörgum við­skipta­lönd­um, þar sem þeir eru tölu­vert fyrir ofan núll hér á land­i,“ segir Már.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiInnlent