Ásmundur Frið­riks­son, þing­maður Sjálf­stæð­is­flokks og nefnd­ar­maður í vel­ferð­ar­nefnd, hefur skilað minni­hluta­á­liti og leggst gegn því að frum­varp um þung­un­ar­rof verði sam­þykkt. Hann er eini stjórn­ar­þing­mað­ur­inn sem situr í nefnd­inni sem leggst gegn sam­þykkt frum­varps­ins.

Í nefnd­ar­á­liti Ásmundar seg­ist hann vera þeirrar skoð­unar að þeg­ar líf sé myndað af tveimur ein­stak­lingum þá sé „of langt gengið að annar ein­stak­ling­ur­inn hafi einn ákvörð­un­ar­vald um það hvort enda skuli með­göng­una. Þannig er mikil ábyrgð lögð á verð­andi móður eina.“

Í áliti Ásmundar segir einnig að fóst­ur­eyð­ing eða þung­un­ar­rof hljóti alltaf að vera neyð­ar­ráð­stöfun og að mati hans hljóti hún helst að koma til greina ef þung­unin ógnar lífi eða heilsu hinnar verð­andi móður eða ef ljóst þykir að fóstrið sé ekki líf­væn­legt. Fremur en að tala um að rýmka rétt til fóst­ur­eyð­inga væri okkur nær að finna leiðir til að hjálpa verð­andi mæðrum í vanda að eign­ast börn sín.“

Ásmundur vitnar svo í umsögn bisk­ups Íslands um frum­varpið þar segir að sam­kvæmt „krist­inni trú okkar er lífið heil­agt, náð­ar­gjöf sem Guð gefur og Guð tek­ur. Það er hlut­verk manns­ins að varð­veita það og vernda eftir fremsta megni og bera virð­ingu fyrir mann­helg­inni, sköp­un­inni og skap­ar­an­um.“ Ásmundur seg­ist taka undir þau orð og leggst gegn frum­varp­inu á þeim.

Verði leyft fram að 22. viku með­göngu

Svan­­dís Svav­­­ar­s­dóttir heil­brigð­is­ráð­herra lagði fram frum­varp á Alþingi um breyt­ingar á lögum um þung­un­ar­rof í jan­úar síð­ast­liðn­um. Í frum­varpi Svan­­dísar er lagt til að þung­un­ar­rof verði leyft fram að 22. viku með­­­göngu og að ein­stak­l­ingar þurfi ekki að gefa upp neinar ástæður fyrir þung­un­­ar­rof­in­u.

Í grein­­ar­­gerð frum­varps­ins sagði að ef frum­varpið verði að lögum sé um mikla breyt­ingu að ræða sem ætluð er að tryggja konum sjálfs­­for­ræði yfir eigin lík­­ama og eigin fram­­tíð hvað barn­­eignir varðar þannig að þær hafi öruggan aðgang að heil­brigð­is­­þjón­­ustu óski þær eftir þung­un­ar­rofi.

Meiri­hluti vel­ferð­ar­nefndar skil­aði nefnd­ar­á­liti á þriðju­dag þar sem hann lagði til að frum­varpið yrði sam­þykkt með breyt­ing­um. Þær breyt­ingar snúa þó ekki að því hversu lengi þung­un­ar­rof verður leyft. Meiri­hlut­inn vill enn að heim­ild til þess verði fram á 22. viku með­göngu.

Meiri­hlut­inn sam­anstendur af þing­mönnum sex flokka þar af öðrum full­trúa Sjálf­stæð­is­flokks í nefnd­inni, Vil­hjálmi Árna­syni, full­trúa Fram­sókn­ar­flokks, Höllu Signýju Krist­jáns­dóttur og Ólafi Þór Gunn­ars­syni frá Vinstri græn­um. Tveir nefnd­ar­menn úr stjórn­ar­and­stöðu, nefnd­ar­for­mað­ur­inn Hall­dóra Mog­en­sen frá Pírötum og Guð­jón Brjáns­son frá Sam­fylk­ingu, skrifa einnig undir álitið auk þess sem Hanna Katrín Frið­riks­son, áheyrn­ar­full­trúi í nefnd­inni fyrir hönd Við­reisn­ar, lýsir sig sam­þykka álit­inu.

Þrír nefnd­ar­menn á móti

Á móti eru hins vegar þrír þing­menn: frá þremur flokk­um. Þ.e. stjórn­ar­and­stöðu­flokk­unum Mið­flokki og Flokki fólks­ins og áður­nefndar Ásmundur Frið­riks­son frá Sjálf­stæð­is­flokki.

Guð­mundur Ingi Krist­ins­son, nefnd­ar­maður Flokks fólks­ins, segir í sínu áliti að hann telji að miða eigi heim­ild til fóst­ur­eyð­inga áfram við 12. vikur eins og er í gild­andi lög­um, nema „fyrir hendi séu ótví­ræðar lækn­is­fræði­legar ástæður og lífi og heilsu kon­unnar sé stefnt í meiri hættu með lengri með­göngu og/eða fæð­ingu. Það er almennt við­ur­kennt að í nær öllum til­vikum er konum full­kunn­ugt um þungun sína fyrir 12. viku með­göngu og því ætti það að heyra til und­an­tekn­inga ef konur geta ekki leitað þess úrræðis sem fóst­ur­eyð­ing er fyrir þann tíma. 3. minni hluti virðir að sjálf­sögðu sjálfs­á­kvörð­un­ar­rétt kvenna og yfir­ráð þeirra yfir eigin lík­ama, en dregur að þessu leyti mörkin gagn­vart lífs­rétti hins ófædda barns.“

Guðmundur Ingi leggst einnig gegn notkun á hug­tak­inu þung­un­ar­rof.  Í áliti hans seg­ir: „Fóst­ur­eyð­ing er hug­tak sem end­ur­speglar þann verknað sem felst í aðgerð­inni. Hug­takið þung­un­ar­rof er hins vegar til­raun til þess að horfa fram hjá alvar­leika aðgerð­ar­innar og freista þess að færa hana í bún­ing hefð­bund­innar lækn­is­að­gerðar svo mögu­lega verði horft fram hjá því að verið er að binda enda á líf ófædds barns í móð­ur­kvið­i.“

Anna Kol­brún Árna­dótt­ir, nefnd­ar­maður Mið­flokks­ins, leggur áherslu á það í sínu minni­hluta­á­liti að „að samn­ingur Sam­ein­uðu þjóð­anna um rétt­indi fatl­aðs fólks bannar mis­munun á grund­velli fötl­un­ar. Með því að heim­ila þung­un­ar­rof fram til loka 22. viku sé ekki komið í veg fyrir mis­munun í raun enda sé rök­stuðn­ing­ur­inn fyrir því að heim­ila þung­un­ar­rof svo seint á með­göngu að hægt verði að bregð­ast við þegar fötlun kemur í ljós við 20 vikna fóst­ur­skim­un. Telur 1. minni hluti þá leið sem farin er í frum­varp­inu ekki fela í sér afnám mis­mun­unar í raun.“

Hún felst heldur ekki á það sjón­ar­mið að með því að heim­ila þung­un­ar­rof til loka 22. viku muni konur í erf­iðum félags­legum aðstæðum njóta meiri vernd­ar. „Telur 1. minni hluti að enn verði hægt að bregð­ast við aðstæðum þeirra kvenna fyrir lok 18. viku og að fjöldi kvenna sem fer í þung­un­ar­rof muni ekki breyt­ast með því að heim­ila þung­un­ar­rof fram til loka 22. viku.“