Gylfi Zoega, hag­fræði­pró­fessor og nefnd­ar­maður í pen­inga­stefnu­nefnd Alþing­is, segir að nýlegir kjara­samn­ing­ar, lífs­kjara­samn­ing­arnir svoköll­uðu, hafi skapað aðstæður sem gerðu Seðla­banka Íslands mögu­legt að bregð­ast við með 0,5 pró­sentu­stiga vaxta­lækk­un. 

Í kóln­andi hag­kerfi hafi nú skap­ast aðstæður fyrir stjórn­völd, aðila vinnu­mark­að­ar­ins og Seðla­banka Íslands, til að vinna saman að við­spyrnu í efna­hags­líf­inu, sem sé eins og skrifuð upp úr kennslu­bók í hag­fræð­i. 

Þetta kemur fram í ítar­legri grein Gylfa sem birt­ist í Vís­bend­ingu, sem kom til áskrif­enda á föstu­dag­inn. 

Eins og kunn­ugt er, lækk­aði Seðla­banki Íslands meg­in­vexti sína niður í 4 pró­sent á mið­viku­dag, en verð­bólga mælist nú 3,3 pró­sent.

Gylfi segir að núver­andi aðstæður eigi að geta und­ir­byggt traust á milli þeirra sem kom að hag­stjórn­inni.

„Sam­vinna aðila vinnu­mark­aðar og stjórn­valda hefur skapað svig­rúm til þess að lækka vexti nú þegar sam­dráttur verður í fram­leiðslu og atvinnu. Von­andi eru að verða tíma­mót í sam­skiptum þess­ara aðila. Verka­lýðs­hreyf­ingin mun þá leggja sitt af mörkum til þess að kjör almenn­ing verði betri með því að lægri vextir og lág verð­bólga fari sam­an. Í hag­fræði er mikið fjallað um að atvinnu­leysi þurfi að vera hæfi­legt til þess að sátt náist á vinnu­mark­aði. Ef það sé of lágt þá verði ófriður á vinnu­mark­aði, launa­skrið og verð­bólga. Með sam­vinnu aðila verður von­andi hægt að lækka þetta stig atvinnu­leys­is, sem kall­ast nátt­úru­legt atvinnu­leysi í fræð­un­um, og ná verð­bólgu­mark­miði með lægri vöxtum en ella.

Sam­vinnan mun von­andi efla traust á milli verka­lýðs­fé­laga, sam­taka atvinnu­rek­enda og Seðla­bank­ans. Traust felur ekki í sér að allir fái sínu fram­gengt heldur fremur að orðum sé trúað og þegar aðilar fá ekki það sem þeir vilja þá sé ekki gert ráð fyrir að það sé vegna van­hæfni eða ill­vilja ann­arra. 

Pen­inga­stefnan á að tryggja stöðugt verð­lag sem er skil­greint á þann hátt að verð­bólga sé 2.5% á ári. Þeir sem bera ábyrgð á henni verða að gera sem þarf til þess að ná þessu mark­miði þótt það kosti fórnir til skamms tíma. En þær fórnir verða minni ef traust er fyrir hendi og aðilar vinnu­mark­að­ar, stjórn­völd og Seðla­banki vinna sama og taka til­lit til áhrifa gerða sinna á verð­lag, atvinnu og hag­vöxt.“

Hægt er að ger­ast áskrif­andi Vís­bend­ingu hér.