Nýlið­un­ar­brestur er aug­ljóst í nokkrum teg­und­um, í íslenskri lög­sögu, og hefur Haf­rann­sókn­ar­stofn­un, Hafró, miklar áhyggjur af því, af því er fram kom í máli Guð­mundar Þórð­ar­son­ar, sviðs­stjóra botns­jáv­ar­sviðs Hafró, þegar veiði­ráð­gjöf var kynnt í gær. 

Þó Hafró leggi til 3 pró­sent aukn­ingu í þorki, eða 272.411 tonn, þá staðan á ýmsum öðrum stofnum í lög­sög­unni áhyggju­efni. Þannig er afla­mark í ýsu lækkað um 28 pró­sent milli ára.

Ráð­gjöf Haf­rann­sókna­stofn­unar er byggð á vist­kerf­isnálgun innan var­úð­ar­nálg­unar við stjórn fisk­veiða, og er um hana fjallað ítar­lega í gögnum sem fylgja ráð­gjöf hvers árs. 

Vist­kerf­isnálgun hefur verið skil­greind á margan hátt, en megin stefið er að stjórn nýt­ingar á að tryggja að ekki sé gengið það mikið á vist­kerfið að „gæði þess rask­ist var­an­lega í nútíð og fram­tíð“ eins og segir í umfjöllun Hafró. 

Vist­kerf­isnálgun á að leiða til sjálf­bærrar nýt­ingar vist­kerf­is­ins, þ.m.t. fisk­veiða. Haf­rann­sókna­stofnun mun á kom­andi árum leggja aukna áherslu á þennan þátt ráð­gjafar og tengja hefð­bund­inni ein­stofna ráð­gjöf sem stofn­unin hefur veitt um ára­bil. 

Í umfjöllun Hafró segir að hlýnun sjávar í íslenskri lög­sögu hafi leitt til breyt­inga á útbreiðslu margra stofna, auk þess sem „suð­rænir flæk­ing­ar“ hafi komið inn í lög­sög­una í meira mæli en áður. „Hækk­andi hita­stig í neðri lögum sjávar vest­an- og norð­an­vert á íslenska land­grunn­inu hefur leitt til breyt­inga á útbreiðslu margra botn­fisk­teg­unda. Teg­undir sem hafa verið við nyrðri mörk útbreiðslu sinnar á Íslands­miðum og yfir­leitt haldið sig í hlýja sjónum sunnan og vestan við land­ið, t.d. ýsa, skötu­sel­ur, langa, keila, sand­koli og lang­lúra, hafa stækkað útbreiðslu­svæði sitt rétt­sælis í vestur og norður eftir land­grunn­inu og á Norð­ur­mið, og í sumum til­fellum hefur útbreiðslu­svæðið flust til (Ólafur S. Ást­þórs­son o.fl. 2007; Jón Sól­munds­son o.fl. 2010; Héð­inn Valdi­mars­son o.fl. 2012). Áður sjald­gæfir suð­rænir flæk­ingar hafa fund­ist í auknum mæli á svæð­inu á und­an­förnum árum, en stofn­stærð og útbreiðsla ýmissa kald­sjáv­ar­teg­unda hefur minnkað í kjöl­far hlýn­un­ar,“ segir meðal ann­ars í umfjöllun Hafró.