„Reynsla krepp­uríkj­anna bendir ekki til­ þess að hag­kerfin séu í eðli sínu stöðug. Þvert á móti bendir hún til þess að fylgjast þurfi með útlánum fyr­ir­tækja og grípa til aðgerða ef þau vaxa of hratt, t.d. með­ hækkun vaxta seðla­banka í end­ur­hverf­um við­skiptum eða hækkun bindi­skyld­u. Einnig bendir reynsla land­anna til þess að fylgj­ast þurfi með þróun eigna­verða – hluta­bréfa­verðs og fast­eigna­verðs – og þá einnig grípa inn í ef þau hækka of hratt eða eru of há.“

Þetta segir Gylfi Zoega, ­pró­­fessor í hag­fræð­i, í ítar­­­legri grein sem kemur til áskrif­enda Vís­bend­ingar í dag. Í grein­inni skoðar hann meðal ann­ars tengsl fjár­fest­ingar og atvinnu­leysis í aðdrag­anda og í kjöl­far fjár­málakrepp­unnar hér á landi árið 2008 og í öðrum kreppu­lönd­um.

Gylfi segir að áherslur í hag­stjórn hafi breyst á síð­ustu tíu árin hér á landi og sveiflur hag­kerf­is­ins minnk­að. Það sem hefur skipt höf­uð­máli, að mati Gylfa, er að minnka sveiflur gengis krón­unnar með því að nota fleiri stjórn­tæki en vexti. 

„Seðla­bank­inn hefur keypt og selt gjald­eyri í því skyn­i að minnka sveiflur geng­is­ins og kom­a í veg fyrir spírala í gengi krón­unn­ar. Einnig hefur sér­stakri bindi­skyld­u verið beitt til þess að tak­marka inn­flæð­i fjár­magns, þ.e.a.s. fjár­fest­ingar erlendra að­ila á inn­lendum skulda­bréfa­mark­að­i. Beit­ing fjár­streym­is­tæk­is­ins og inn­grip á gjald­eyr­is­mark­aði hafa dregið úr sveifl­u­m krón­unnar og komið í veg fyrir að ­sveiflur hennar yrðu sjálf­stæð upp­spretta hag­sveiflu. Jafn­framt hefur vaxta­stig­i verið haldið nægi­lega háu til þess að ör­va ­sparn­að, hægja á aukn­ingu eft­ir­spurn­ar og búa til afgang á við­skiptum við út­lönd.“

Auk þess bendir Gylfi á að stofn­an­leg um­hverfi fjár­mála­mark­aða hafi einnig breyst á und­an­förnum árum sem hefur dreg­ið úr líkum á því að vænt­ingar um þróun ­geng­is, hluta­bréfa og fjár­fest­inga ­valdi upp­sveiflum og nið­ur­sveiflum í hag­kerf­inu. Þannig hafi verið sett­ar ­tak­mark­anir á lántökur í erlend­um gjald­miðlum og lántökur til þess að fjár­magna kaup á hluta­bréf­um. 

Hægt er að ger­­­ast áskrif­andi að Vís­bend­ingu hér, en vitnað er til lít­ils hluta grein­­­ar­innar hér að ofan, sem kemur til áskrif­enda á föst­u­­­dög­­um.