Þörf er fyrir verklega færni með áherslu á þjónustu í ferðamannaiðnaðinum. Þó það nám sem í boði er sé gott eru námsbrautir hér á landi allt of fáar og á tiltölulega einhæfum sviðum. Þetta kemur fram í niðurstöðum nýrrar skýrslu Hæfniseturs ferðaþjónustunnar.
Þá er kallað eftir fjölbreyttara framboði á þrepaskiptu, hagnýtu og aðgengilegu starfsnámi í ferðaþjónustu. Námi sem fer fram bæði á vinnustað og í skóla.
Markmið skýrslunnar var að miðla sýn atvinnulífs og menntakerfis á nám í ferðaþjónustu þannig að sú sýn gæti verið skólum og yfirvöldum leiðarljós í mótun mennta- og hæfnistefnu fyrir atvinnugreinina.
Hæfnisetur ferðaþjónustunnar, sem fjármagnað er af atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytinu, var stofnað árið 2017 og Fræðslumiðstöð atvinnulífsins falið að hýsa það. Eitt af hlutverkum Hæfnisetursins er að vera vettvangur samtals atvinnulífs og menntakerfis um framtíðarskipan náms í ferðaþjónustu.
Æskilegt að hafa fleira starfsfólk með vottaða þekkingu
Ferðaþjónustan hefur vaxið ört á undanförnum árum og hefur fest sig í sessi sem ein helsta atvinnugrein Íslendinga. Ferðamönnum hefur fjölgað mikið síðustu ár og að sama skapi hótelum, veitingastöðum, bílaleigum og fyrirtækjum sem bjóða upp á ýmiss konar afþreyingu. Störfum hefur fjölgað í takt við þarfirnar og kalla nú á meiri fjölbreytni og sérhæfingu, samkvæmt skýrsluhöfundum.
Í skýrslunni segir að í viðtölum við stjórnendur fyrirtækja í ferðaþjónustu komi fram að æskilegt sé að hafa meira framboð af starfsfólki sem býr yfir staðfestri og vottaðri þekkingu. Það myndi auka gæði og arðsemi.
Brýnt að setja fram heildstæða stefnumörkun
Í ársbyrjun 2018 kallaði Hæfnisetrið til víðtæks samtals hagaðila í ferðaþjónustu, stjórnenda og starfsfólk fyrirtækja, fulltrúa aðila atvinnulífsins, auk stjórnenda og starfsfólks skóla og fræðsluaðila um fyrirkomulag náms í ferðaþjónustu. Markmiðið var að miðla reynslu, fá nýjar hugmyndir, koma skoðunum og tillögum á framfæri. Leitað var svara við spurningunni: Hver er þörf ferðaþjónustunnar fyrir hæfni og menntun?
Samkvæmt skýrslunni var almenn ánægja með samtalið og höfðu menn á orði að löngu tímabært hefði verið að kalla aðila saman og mikilvægt væri að halda samstarfinu áfram. Fram kom að þó einstaka skólar hafi áður átt í samtali við atvinnurekendur við mótun nýrra námsbrauta hafi ekki verið ljóst hver bæri ábyrgð á að tryggja að framboð náms væri í samræmi við þarfir atvinnulífsins. Brýnt væri að setja fram heildstæða stefnumörkun fyrir atvinnugreinina.
Ekki verið að tala um stökkbreytingu
Í skýrslunni segir enn fremur að stefnumörkun yfirvalda menntamála liggi fyrir meðal annars í aðalnámskrám og Hvítbók um umbætur í menntun. Fullur vilji sé til að tengja saman skólastigin þannig að einstaklingar og fyrirtæki upplifi lausnir í að efla hæfni, ekki flækjustig. Einstaka skólar og fræðsluaðilar séu tilbúnir til að láta hendur standa fram úr ermum og koma með úrræði.
Í raun og veru sé ekki verið að tala um stökkbreytingu á neinu eða himinhá útgjöld. Samtalið hafi átt sér stað og gerð hafi verið grein fyrir þörfum ferðaþjónustunnar.
