Ragnar Þór Ing­ólfs­son, for­maður VR, stærsta stétt­ar­fé­lags lands­ins, kallar eftir því að kjós­endur lands­ins fái raun­veru­legan val­kost sem snúi að „raun­veru­legum breyt­ingum á kerfi sem merg­sýgur sam­fé­lagið að utan sem inn­an. Val­kost sem refsar þeim sem allt vilja fá og ekk­ert gefa í stað­inn. Val­kost sem raun­veru­lega er til höf­uðs þeim sem neyta að taka þátt í sam­fé­lags­sátt­mál­an­um. Sátt­mála um að allir hjálp­ist að við að baka brauðið og þeir veik­ustu fái að borða fyrst.“ 

Þetta kemur fram í stöðu­upp­færslu hans á Face­book í dag. Að mati Ragn­ars er með­virkni og upp­gjöf þeirra stjórn­mála­flokka sem fengið hafa tæki­færi síð­ustu ára­tugi til að vinda ofan af spill­ing­unni algjör og hann telur erfitt að greina hvort vinstri eða hægri vönd­ur­inn hafi verið þjóð­inni harð­ari.

Í pistl­inum segir Ragnar enn fremur að val­kost­ur­inn gæti orðið sá að verka­lýðs­hreyf­ingin fari af stað með þverpóli­tískt fram­boð um þessar breyt­ing­ar. „Val­kost sem sam­einar þjóð­ina um þau þjóð­þrifa­mál sem við svo nauð­syn­lega þurfum að koma í gegn til að ein­hverra breyt­inga sé að vænta í nán­ustu fram­tíð. Val­kost þar sem fólk brýtur odd af oflæti sínu fyrir æðri mál­stað og kom­andi kyn­slóð­ir. Val­kost sem snýst ekki um mála­miðl­an­ir. Val­kost um stóru málin sem skipta okkur öll máli. Annað má bíða.“

Hann skorar á verka­lýðs­hreyf­ing­una að leiða fram slíkan val­kost og seg­ist ekki geta séð að ný og öflug verka­lýðs­hreyf­ing geti skor­ast undan slíkri ábyrgð öðru­vísi en að senda reikn­ing­inn til kom­andi kyn­slóða. „Tökum málin í eigin hendur og stigum fram sem sam­einað umbóta­afl gegn spill­ing­unn­i.“

Segir Ísland standa frammi fyrir stóru prófi

Pistill­inn sem birt­ist í stöðu­upp­færsl­unni er skrif­aður í kjöl­far opin­ber­ana á við­skipta­háttum Sam­herja og ber yfir­skrift­ina „Stóra próf­ið!“.

Þar segir Ragnar að blikur séu á lofti í íslensku sam­fé­lagi eftir frétta­flutn­ing af fram­ferði stór­fyr­ir­tækis í sjáv­ar­út­vegi á erlendri grund.„ Sam­fé­lags­legum gildum okkar er ógn­að. Allir eiga að halda ró sinni því það eru tvær hliðar á mál­inu. Hver er hin hliðin á þessu við­bjóðs­lega og ógeð­fellda máli? Hver er hin hliðin á græðgi og spill­ingu? Hin hliðin hefur nú þegar komið fram. Stjórn­endur Sam­herja og strengja­brúður þeirra hafa sýnt það í orði og á borði að iðrun er eng­in, ENG­IN, og allt kapp er laggt í að afvega­leiða umræð­una og skella skuld­inni á aðra. Mál­inu verður bara mak­lega pakkað inn af hátt­virtri „norskri“ lög­manns­stofu og bestu almanna­tenglum sem pen­ingar geta keypt.“

Ragnar segir málið að mörgu leyti vera stærra og flókn­ara en þetta eina mál. „Mál Sam­herja á sér frændur og frænkur, aðdrag­anda og sögu. Málið lýsir ógn­væn­legu og sið­lausu við­horfi pen­inga­afla til sam­fé­laga, lýsir for­dæma­lausum hroka og vilja­leysi til þátt­töku í upp­bygg­ingu inn­viða. Lýsir afdrátt­ar­lausum hroka og ein­beittum brota­vilja. Svo ein­beittum að öll ráð skulu höfð úti um að greiða sem minnst til baka svo sam­fé­lags­rekst­ur­inn geti staðið undir sér. Skítt með okkar veik­ustu bræður og syst­ur. Skítt með þau. Skítt með inn­við­ina. Skítt með þá.

Þetta er ekki bundið við eitt Afr­íku­ríki. Þetta eru nákvæm­lega sömu vinnu­brögðin og hafa verið stunduð hér á landi, bæði í nútíð og for­tíð. Þetta er nákvæm­lega sama við­horfið og við horfðum uppá í fjár­mála­kerf­inu sem fórn­aði tug­þús­undum heim­ila í eft­ir­málum hruns­ins undir vernd­ar­væng stjórn­valda.

Fólk­inu var fórnað eins og að drekka vatn. Sama er við­horf þeirra sem svindl­uðu mest á þjóð­inni, og gera jafn­vel enn, og telja sig jafn­vel vera hin raun­veru­legu fórn­ar­lömb.

Við­horfið er svo sjúkt og ríkj­andi að eftir er tekið á erlendri grund, sem ein­hvers konar þjóðar­í­þrótt Íslend­inga. Og erum við listuð upp sem fremst á meðal jafn­ingja þegar kemur að pen­inga­þvætti og annarri spill­ing­u.“

Hann segir að pen­inga­öfl­unum virð­ist vegna betur hér­lendis en ann­ars staðar við að koma sér undan því að borga auð­linda­gjöld og skatta. Hér fái þau að semja sínar eigin leik­regl­ur, og gera að lög­um, eftir henti­semi og í vari frá almúg­an­um, í skjóli sterkra tengsla inn í hjarta stjórn­mál­anna. „Skattsvik­arar og svindl­arar voru meira að segja verð­laun­aðir í gegnum fjár­fest­ing­ar­leið Seðla­bank­ans þar sem þeir fengu gef­ins pen­inga og synda­af­lausnar stimpil á rass­inn frá stjórn­völd­um. Hversu sjúkt er það? Er það til­viljun að í hvert ein­asta skipti sem gengið er til kosn­inga á Íslandi virð­ast stjórn­mála­menn og flokkar þeirra ítrekað kom­ast upp með að segja eitt og gera svo eitt­hvað allt ann­að? Getu­leysið til að spyrna við ítökum hags­muna­afla í okkar sam­fé­lagi er algjört. Þetta á við í dag og þetta átti við fyrir 10 árum, 20 árum og 50 árum. Þrælslund þjóð­ar­innar og umburð­ar­lyndi fyrir spill­ing­unni hlýtur að hafa farið yfir ein­hver áður þekkt mörk síð­ustu ár og eftir nýj­ustu fréttir af afrekum Sam­herja á erlendri grundu hlýtur að vera komið að stóra próf­inu hjá þjóð­inn­i.“

Stjórn­völd dofin og þörf fyrir nýjan val­kost

Ragnar segir að stjórn­völd séu dof­in, úrræða­laus, getu­laus og í raun bull­andi með­virk. „Stjórn­málin virð­ast ekk­ert geta gert nema stíga á tærnar á sjálfum sér og allir eru voða­lega sorg­mæddir yfir stöð­unni. Leiðir yfir því hvernig fór og leiðir yfir því hversu getu­laus við erum í að spyrna við fót­um. Stjórn­málin eru kerfin og kerfin eru stjórn­mál­in. Sið­ferðið virðst þó vera meira í Namib­íu, sem fyrr­ver­andi dóms­mála­ráð­herra gerði svo eft­ir­minni­lega lítið úr í grein­ar­skrifum sínum og afhjúpar svo dap­ur­legt við­horf þeirra sem fara með vald­ið. Ráð­herr­ann ætti að líta sér nær í þessum efnum í stað þess að kasta steinum úr gler­hús­inu sem hún og flokkur hennar er lok­aður inn í.“

Hann spyr hvað það segi um ráða­menn þjóð­ar­innar að íslensku útgerð­ar­fyr­ir­tækin séu til­bú­inn að borga hærra verð fyrir aðgang að auð­lindum í Afr­íku en hér heima, að mútu­greiðsl­unum með­töld­um? „Allt frá einka­vina­væð­ingu rík­is­eigna, banka­hrun­inu, pen­inga­þvotta­vél Seðla­bank­ans til enda­lausra spill­ing­ar­mála sem ítrekað skjóta upp koll­inum er stóra spurn­ing­in, hversu mikið og lengi er hægt að svind­la, svíkja og pretta heila þjóð?

Val­kostir kjós­enda til raun­veru­legra breyt­inga eru af mjög skornum skammti og hags­muna­að­ilar og pen­inga­öflin ná ávallt yfir­hönd­inni í aðrag­anda kosn­inga, í gegnum rót­gróna stjórn­mála­flokka, í gegnum fjöl­miðla, með lyga­á­róðri og gylli­boðum og tæki­fær­is­hug­sjónum sem víkja um leið og hyllir í bit­linga.

Með öllum ráðum er tryggt að valdastrúkt­úr­inn standi óbreytt­ur. Standi þannig að nið­ur­stöður kosn­inga geti aldrei farið á þá leið að ráð­andi umbóta­öfl nái meiri­hluta á þingi. Til þess er nóg fyrir hags­muna­öflin að styðja í orði og borði þá val­kosti sem lík­leg­astir eru til að þora ekki gegn ríkj­andi kerfi og öfl­um.

Þessir val­kostir eru ekk­ert síður til vinstri en hægri og allt þar á milli.

Með­virkni og upp­gjöf þeirra stjórn­mála­flokka sem fengið hafa tæki­færi síð­ustu ára­tugi til að vinda ofan af spill­ing­unni er algjör. Algjör! Það er jafn­vel erfitt að greina hvort vinstri eða hægri vönd­ur­inn hafi verið þjóð­inni harð­ar­i.“