Alþýðusamband Íslands hefur lýst yfir vonbrigðum með nýjar tillögur stjórnvalda um efnahagsaðgerðir til að bregðast við áhrifum kórónuveirufaraldursins. Í tilkynningu sem barst frá sambandinu síðdegis segir að tillögurnar séu „ekki í takti við áherslur ASÍ um að aðgerðirnar eigi að tryggja afkomuöryggi allra og vera í þágu fólks, ekki fjármagns.“
„Enn á ný beina stjórnvöld stuðningi sínum ekki að fólki heldur að fyrirtækjum sem eftir óljósum leikreglum geta sótt sér fjármuni í vasa almennings, óháð því hvort þau viðhalda störfum, fara eftir kjarasamningum eða standa skil á framlagi sínu til samfélagsins. Það er lykilatriði við endurreisn efnahagslífsins að tekjur fólks séu tryggðar, atvinnuleysisbætur og önnur framfærsla sé þannig að fólk geti lifað sómasamlegu lífi og stutt við þjónustu og framleiðslu með kaupmætti sínum,“ segir í tilkynningunni.
ASÍ sakar ríkisstjórnina einnig um samráðsleysi við verkalýðshreyfinguna.
„Forsvarsfólk ríkisstjórnarinnar hefur kosið að þróa tillögur til aðgerða við fordæmalausum aðstæðum einkum í samtali við sjálft sig. Reyndin er hins vegar sú að þekkingin og reynslan liggur hjá verkalýðshreyfingunni og aðeins með samtali og samvinnu getum við búið til lausnir sem henta vanda af þeirri stærðargráðu sem við nú stöndum frammi fyrir. Krafa okkar um samráð snýr að þessu,“ er haft eftir Drífu Snædal forseta ASÍ í tilkynningunni
ASÍ kallar eftir ítarlegri útfærslu á aðgerðunum „svo hægt sé að meta hvort þær nái framsettum markmiðum um varnir, vernd og viðspyrnu fyrir Ísland.“
Í tilkynningu ASÍ eru líka gerðar „alvarlegar athugasemdir“ við það að ekki sé leitast við að tryggja afkomu öryggi þeirra hópa sem „fallið hafi á milli skips og bryggju“ í fyrri aðgerðum stjórnvalda. Þarna á ASÍ við einstaklinga með undirliggjandi sjúkdóma, óléttar konur og foreldra sem misst hafa úr vinnu vegna raskana á skólastarfi barna þeirra.
Alþýðusambandið vill svo einnig að frekari kvaðir verði settar á fyrirtæki sem njóta fyrirgreiðslu frá ríkinu í gegnum storminn.
„Þótt komið sé til móts við lítil fyrirtæki, sem er vel, er sá stuðningur ekki skilyrtur við að störfum sé viðhaldið. Ekki liggur fyrir útfærsla á tillögum um skattaafslætti í formi frestunar á skattgreiðslum til fyrirtækja en miðað við þær upplýsingar sem fram eru komnar eru engar kvaðir settar á fyrirtæki sem njóta slíkrar fyrirgreiðslu. ASÍ áréttar fyrri áherslur sínar um að stuðningur við fyrirtæki skuli skilyrtur því að störfum sé viðhaldið og grundvallarréttindi launafólks séu virt. Fyrirtæki eiga að sýna fram á að þau hafi nýtt eigin bjargir áður en þau sækja í sameiginlega sjóði og fyrirtæki sem svindla á úrræðum stjórnvalda eiga að sæta viðurlögum,“ segir í tilkynningu sambandsins.
Jákvæðir punktar
ASÍ sér nokkra jákvæða punkta í tillögunum sem kynntar voru á blaðamannafundi sídðegi í dag og segir þannig að tillögur sem lúta sérstaklega að námsmönnum séu mikilvægar til að tryggja afkomuöryggi þeirra.
Alþýðusambandið segist einnig styðja tillögur ríkisstjórnarinnar um stuðning við einyrkja og um atvinnuuppbyggingu í gegnum innlenda matvælaframleiðslu, nýsköpun, rannsóknir og listir og menningu, en segja þessar tillögur um atvinnusköpun þó „fjarri því að mæta þeim mikla vanda sem blasir við á vinnumarkaði.
„Álagsgreiðslur til framlínustarfsfólks innan heilbrigðiskerfisins koma að einhverju leyti til móts við þann hóp fólks sem hefur lagt líf sitt í hættu í baráttunni við Covid-19. Verkalýðshreyfingin á þó að koma að útfærslu slíkra aðgerða og hún á ekki að vera eingöngu á hendi stjórnenda einstaka heilbrigðistofnana. Þá telur ASÍ áherslur á félagslegar aðgerðir – sem lúta meðal annars að fötluðu fólki og fjölskyldum fatlaðra barna, börnum af erlendum uppruna og öldruðum – vera jákvæðar og þær geti orðið til þess að milda langtímaáhrif kreppunnar. Skortur á útfærslu gerir erfitt að meta umfang og áhrif aðgerðanna,“ segir í tilkynningu sambandsins.