Hver komufarþegi kostaði samfélagið að minnsta kosti 80 þúsund krónur

Prófessor í hagfræði segir að Íslendingar hafi þurft að færa fórnir að andvirði tuga þúsunda króna með hverjum farþega sem kom til landsins í sumar.

Tinna Laufey Ásgeirsdóttir, prófessor í hagfræði við Háskóla Íslands.
Tinna Laufey Ásgeirsdóttir, prófessor í hagfræði við Háskóla Íslands.
Auglýsing

Sam­fé­lags­legur auka­kostn­aður hvers komu­far­þega til lands­ins í sumar nam að minnsta kosti 80 þús­und krón­um. Þetta er mat Tinnu Lauf­eyjar Ásgeirs­dótt­ur, pró­fess­ors í hag­fræði við Háskóla Íslands. 

Háskól­inn birti fyrr í dag mynd­band með Tinnu Lauf­eyju þar sem hún fer yfir eina leið til þess að fram­kvæma mat á hag­kvæmni fyr­ir­komu­lags á landa­mær­un­um. 

Í mynd­bandi sínu mælir hún tvo kostn­að­ar­liði sem hljót­ast af komu­far­þegum til lands­ins sem ekki eru inni­faldir í miða­verði þeirra: Ann­ars vegar aukna smit­hættu, sem eykur líkur á sótt­kví og ein­angr­un, og hins vegar hertar sótt­varn­ar­að­gerð­ir, sem fela í sér sam­komu- og fjar­lægð­ar­tak­mörk. 

Auglýsing

Aukin áhætta og hertar aðgerðir

Kostn­að­ur­inn af auk­inni smit­hættu er mældur með því að meta virði þess að þurfa ekki að vera í sótt­kví eða ein­angr­un. Í því til­viki mælir hún hversu mikið fram­leiðslutap hlýst af slíkum aðgerð­um, auk þess sem hún ber saman fjölda komu­far­þega í sumar við fjölda fólks sem var í sótt­kví á sama tíma.  

Sam­kvæmt henni er kostn­aður hvers komu­far­þega vegna auk­innar smitá­hættu met­inn á að minnsta kosti tíu þús­und krón­ur, en bætir þó við að um lík­legt van­mat sé að ræða þar sem aðferð hennar geri ráð fyrir að frí­tími fólks sé einskis virð­i. 

Til við­bótar við aukna smitá­hættu bætir Tinna Laufey við nei­kvæðu ytri áhrifin sem hljót­ast af almennum sótt­varn­ar­að­gerðum inn­an­lands og hversu mikið fólk sé til­búið að greiða til þess að losna við þær. Í því til­felli sé matið er aðeins vanda­sam­ara, en Tinna segir að kostn­að­inn sé hægt að meta með ýmsum aðferð­u­m. 

Hún byggir matið sitt á spurn­inga­listum þar sem spurt var hversu mikið fólk væri til­búið að borga til þess að losna við þessar aðgerð­ir. Tinna við­ur­kennir að þessi aðferð er talin síðri en aðr­ar, en útskýrir þó að hún að gott sé að styðj­ast við hana þar sem aðferðin býður upp á var­færið mat á kostn­að­in­um. 

Hvernig má meta kostnað og ávinn­ing af ferða­tak­mörk­un­um?

Tek­ist er á um það í sam­fé­lag­inu að hvort og þá hvernig haga eigi ferða­tak­mörk­unum á landa­mærum á þessum óvenju­legu tímum og þar veg­ast á ýmis sjón­ar­mið. En hvernig er hægt að meta ávinn­ing og kostnað af því að hafa ferða­tak­mark­anir á landa­mærum Íslands? Tinna Laufey Ásgeirs­dótt­ir, pró­fessor við Hag­fræði­deild Háskóla Íslands, fjallar um það í þessu nýja mynd­bandi.

Posted by Háskóli Íslands on Thurs­day, Sept­em­ber 3, 2020

Hér fyrir ofan má sjá mynd­band Tinnu Lauf­eyjar



Út­reikn­ingar Tinnu Lauf­eyjar benda til þess að hver ein­stak­lingur væri til­bú­inn að greiða að minnsta kosti þús­und krónur á dag til þess að þurfa ekki að búa við gild­andi fjar­lægð­ar- og sam­komu­tak­mörk. „Fólk getur svo sjálft metið hvort þessi upp­hæð sé raun­hæf eða ekki,“ segir Tinna í mynd­band­in­u. 

80 þús­und krónur á far­þega

Ef ein­ungis þessir tveir liðir eru not­aðir segir Tinna Laufey að nei­kvæð ytri áhrif sem hljót­ast af hverjum komu­far­þega nemi að minnsta kosti 80 þús­und krón­um. Þar sem þessi upp­hæð er langtum minni en sú sem ferða­menn greiddu við kom­una hér til lands­ins í sumar segir Tinna að opnun landamær­anna hafi falið í sér fórn fyrir lands­menn sem jafn­gildir verð­inu á flug­mið­anum til lands­ins og hluta gist­ing­ar­inn­ar.

Virð­is­tap ferða­þjón­ust­unnar tekið með í reikn­ing­inn 

Í mynd­band­inu áréttir Tinna að umrætt mat taki einnig til­lit til vöru og þjón­ustu sem teng­ist ferða­tak­mörk­unum með við­skipta­legum hætti, eins og t.d. útflutn­ing, sem og virði þess að geta farið til útlanda. Virð­is­tap ferða­þjón­ust­unnar ætti því að heyra þar und­ir. Þar sem útreikn­ingar hennar nái ein­ungis til ytri áhrifa þurfi hins vegar ekki að vega þá upp á móti sam­fé­lags­lega kostn­að­inum sem koma ferða­mann­anna veld­ur. 

Að lokum bætir Tinna Laufey við að útreikn­ingar hennar snú­ast um að hámarka þjóð­ar­hag og byggi ekki á sið­ferð­is­legum hug­myndum um frelsi. „Ef fólki finnst að frelsi trompi þjóð­ar­hag hef ég lítið við það að segja,“ bætir hún við. 

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiInnlent